ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه/املای برخی واژه‌ها
در اینجا ضبط مختار برخی واژه‌ها و ترکیب‌ها آمده‌است. منبع اصلی این صفحه بر اساس دو کتاب «دستور خط فارسی» [۱] و «فرهنگ املایی خط فارسی» [۲] مصوب و چاپ فرهنگستان زبان و ادب فارسی تهیه شده‌است.
دستورهای کلی جدانویسی و چسبیده‌نویسی واژه‌ها
[ویرایش]- افزودن حرف «ب» به برخی کارواژه‌ها و و تبدیل حرف «الف» کارواژه به «ی»: بیندیشم، بیندازم، بیرزد، بیفروزد، بیندوزند
- افزودن حرف «ن» به برخی کارواژه‌ها و تبدیل حرف «الف» کارواژه به «ی»: نیندیشم، نیندازم، نیرزد، نیفروزد، نیندوزند
- واژه‌های ترکیبی دارای حرف اضافه میانی «به»: خانه‌به‌خانه، دست‌به‌دست، روبه‌رو، روزبه‌روز، هفته‌به‌هفته، ماه‌به‌ماه، سال‌به‌سال، شب‌به‌شب، لحظه‌به‌لحظه، دم‌به‌دم، منزل‌به‌منزل، تابه‌تا، سربه‌سر
- تمامی پیشوندهای «همان» جدا و با فاصله مجازی نوشته می‌شوند: همان‌جا، همان‌طور، همان‌گونه، همان‌وقت
- واژه‌های استثنا برای چسبیده‌نویسی «آن» و «این»: آنکه، اینکه، آنچه، آنجا، اینجا
| فهرست |
|---|
آ
[ویرایش]- آنفلوانزا
الف
[ویرایش]- امامزاده
ب
[ویرایش]- برخاستن
- برگزار، برگزاری
- به‌شخصه
- به‌عینه
- به‌خصوص
- به‌ویژه
- بیمه‌گذار
پ
[ویرایش]- پرتقال (میوه)
- پرتغال (کشور)
ت
[ویرایش]خ
[ویرایش]- خبرگزاری
س
[ویرایش]- سال‌تاسال
- سپاسگزار
- سپاسگزاری
- سیاست‌مدار
- سرتاپا
- سرتاسر
ش
[ویرایش]- شاهزاده
- شکرگزار
ف
[ویرایش]- فرایند
- فناوری
ک
[ویرایش]- کارگزار
م
[ویرایش]- در مواردی که فعل با «می» و «نمی» شروع می‌شود، با فاصله مجازی (نیم‌فاصله) از آن جدا می‌شود:
- می‌روم، می‌شنوم، می‌آیم، نمی‌روم، نمی‌شنوم، نمی‌آیم
ن
[ویرایش]- نمازگزار
و
[ویرایش]- ورزشکار
واژه‌های غیررسمی، بر اساس توافق کاربران در ویکی‌پدیا
[ویرایش]نکات کلی در رابطه با چسباندن دو لغت یا گذاشتن فاصله یا فاصله مجازی:
- در کلمات ترکیبی، شرط گذاشتن یا برداشتن فاصله (و گذاشتن فاصلهٔ مجازی به‌جای آن) این است که ترکیب را با «ها» جمع ببندیم. اگر «ها» در پایان بیاید با فاصلهٔ مجازی‌است، و اگر بعد از بخش نخست بیاید با فاصلهٔ عادی است.
- ترکیباتِ به‌شدت بسیط و پرکاربرد نیازی به فاصله و فاصلهٔ مجازی ندارند.
- نوشتن باید به هدفِ کمک به ساده‌تر خواندن باشد.
- برای یافتن املاهای درست از وبگاه فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز می‌توان استفاده نمود.
بر طبق این نکات، کاربران ویکی‌پدیا در بحث‌های ویکی‌پدیا این املاها را ترجیح داده‌اند:
- علیرضا
- سیستم‌عامل
- رئیس‌جمهور
- ایدئال
جستارهای وابسته
[ویرایش]- ویکی‌پدیا: نظرخواهی برای خط نوشتن معیار در ویکی‌پدیای فارسی
- وامگیری زبانی
- گرته‌برداری
- آمیزش فارسی با زبان‌های دیگر
- ادبیات پارسی
- ورود واژه‌های اروپایی به فارسی
- عربی در فارسی
- ویکی‌پدیا: دستور خط
- ویکی‌پدیا: ویکی‌پروژه فهرست اشتباه‌های نگارشی
منابع
[ویرایش]- صادقی، علی‌اشرف و زهرا زندی‌مقدم (۱۳۹۴)، فرهنگ املایی خطّ فارسی: براساسِ دستور خطّ فارسی مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی (PDF)، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی (نشر آثار)