پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:این پژوهشگران در ویکی‌پدیای من چه می‌کنند؟

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مجسمه ای نمادین «پژوهش در دست داشتن مشعل دانش است.» .ا ثر اولین لوی وارنر ۱۸۹۶ میلادی (کتابخانه کنگره)

گسترش مقالات تنها راه مشارکت در ویکی‌پدیا نیست. راه‌های مختلفی برای کمک به این دانشنامه وجود دارد، از جمله ویرایش متن، ویرایش محتوا، ساخت الگوها، مبارزه با خرابکاری، مدیریت ربات‌ها و غیره. پژوهشگران از طریق استفاده از روش علمی به ویکی‌پدیا کمک می‌کنند، به درک بهتر جامعه آن می‌افزایند و جدیدترین فناوری‌ها را در اختیار ویرایشگران قرار می‌دهند.

آن‌ها چه کسانی هستند؟

[ویرایش]

پژوهشگران از زمان شکل‌گیری ویکی‌پدیا، این دانشنامه و کاربران آن را مورد مطالعه قرار داده‌اند. افراد با پیشینه‌های گوناگون به تحقیق دربارهٔ ویکی‌پدیا می‌پردازند، از جمله:

  • دانشگاهیان: دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی
  • پژوهشگران صنعتی: کارکنان شرکت‌های خصوصی و نهادهای دولتی
  • مستقل‌ها: افرادی بدون وابستگی سازمانی که به مطالعه ویکی‌پدیا علاقه‌مندند

آن‌ها برای انجام تحلیل‌های علمی دربارهٔ ویکی‌پدیا و کاربران آن حضور دارند و اغلب قصد دارند نتایج پژوهش‌های خود را در نشریات علمی منتشر کنند. بیشتر پژوهشگرانی که در ویکی‌پدیا به‌طور رسمی شناخته می‌شوند، دانشگاهیانی هستند که هدف اصلی آن‌ها گسترش دانش است.

آن‌ها چه کار می‌کنند؟

[ویرایش]

در گذشته، پژوهش‌های انجام‌شده در ویکی‌پدیا به درک بهتر نحوهٔ عملکرد آن کمک کرده‌اند؛[۱] از جمله نحوهٔ تعامل ویرایشگران با یکدیگر،[۲] دلایل حذف برخی مشارکت‌ها،[۳] فرایند انتخاب مدیران[۴][۵] و روش‌های شناسایی خرابکاری.[۶][۷] این تحقیقات به بهبود عملکرد ویکی‌پدیا و درک بهتر سازوکار آن کمک می‌کنند. پژوهشگران از روش‌های مختلفی برای بررسی ویکی‌پدیا استفاده می‌کنند:

  • آزمایش میدانی: بررسی محدودیت‌ها و قابلیت‌های ویکی‌پدیا یا آزمایش عملکردهای جدید برای ویرایش، همکاری، پیمایش[الف] و غیره از طریق توسعه و توزیع تغییرات در قابلیت‌های ویکی‌پدیا.
  • نظرسنجی‌ها و مصاحبه‌ها: بررسی جنبه‌های مختلف ویرایشگران و فرایند ویرایش (مانند ویژگی‌های جمعیت‌شناختی، انگیزه‌ها و فعالیت‌ها) از طریق فرم‌های از پیش طراحی‌شده یا گفتگوهای مستقیم. این درخواست‌ها ممکن است به‌طور تصادفی یا هدفمند برای ویرایشگران خاص ارسال شوند و معمولاً مستلزم ارسال پیام‌های ناخواسته هستند.
  • مشاهدهٔ مشارکتی: کسب آشنایی نزدیک با جامعهٔ ویرایشگران از طریق پیوستن به ویکی‌پدیا و انجام فعالیت‌هایی مشابه سایر ویرایشگران. پژوهشگران معمولاً در جریان این فرایند با دیگر ویرایشگران گفت‌وگوهای غیررسمی دارند.
  • تحلیل آفلاین: بررسی پایگاه‌های داده و اطلاعات عمومی برای مطالعهٔ تاریخچهٔ ساخت ویکی‌پدیا و تحلیل روندهای گذشته.

چرا آن‌ها اینجا هستند؟

[ویرایش]

ویکی‌پدیا رسانه‌ای جذاب برای پژوهش‌های علمی است. این دانشنامه یکی از پربازدیدترین وب‌سایت‌های اینترنتی است و روزانه منبع اطلاعاتی میلیون‌ها کاربر محسوب می‌شود.[۸] دانشمندان مجذوب این موضوع هستند که چگونه دانشنامه‌ای که هر فردی می‌تواند آن را به‌صورت ناشناس ویرایش کند — و در آن، اصلاح آسیب‌ها تنها پس از وقوع امکان‌پذیر است —از کیفیتی قابل مقایسه با دانشنامه‌های سنتی برخوردار است.[۹] آن‌ها می‌خواهند بفهمند که پویایی اجتماعی ویکی‌پدیا چگونه کار می‌کند.

علاوه بر این، ویکی‌پدیا یکی از معدود نمونه‌هایی است که در آن میلیون‌ها نفر به‌طور مشترک روی یک پروژه کار می‌کنند. بنیاد ویکیمدیا نیز از پژوهشگران حمایت می‌کند؛ از طریق ایجاد یک فهرست پستی عمومی برای تحقیقات علمی دربارهٔ پروژه‌های ویکی‌مدیا، استخدام یک تیم پژوهشی، سازمان‌دهی و پشتیبانی از کنفرانس ویکی‌مانیا برای پژوهش در پروژه‌های ویکی‌مدیا، و انتشار دوره‌ای نسخه‌های پایگاه داده برای تحلیل.

آن‌ها چه مشارکتی دارند؟

[ویرایش]

(همچنین ببینید: ویکی‌پدیا:لطفاً با چماق به استقبال پژوهشگران نروید

اگرچه پژوهشگران به‌عنوان دانشمندان باید با رویکردی بی‌طرفانه به موضوع تحقیق خود بپردازند، اما در عمل به‌طور تصادفی به ویکی‌پدیا نیز کمک می‌کنند. حتی اگر پژوهشگرانی که به مطالعهٔ ویکی‌پدیا علاقه‌مندند، مشارکت فعالی در ویرایش مقالات نداشته باشند، تا زمانی که هدف آن‌ها کسب و انتشار دانش دربارهٔ ویکی‌پدیا باشد، در واقع به این پروژه و جامعهٔ آن کمک می‌کنند. برای هر جامعه‌ای مفید است که دربارهٔ خود بیاموزد، و هرچه رویکردهای متنوع‌تری برای این یادگیری وجود داشته باشد، بهتر است. پژوهش علمی یکی از راه‌هایی است که جامعهٔ ویکی‌پدیا می‌تواند از طریق آن خود را بهتر بشناسد و بنابراین، پژوهشگران به این جامعه سود می‌رسانند.

اگرچه هدف اصلی پژوهشگران به‌عنوان دانشمندان، گسترش دانش است و نه بهبود ویکی‌پدیا، اما درک بهتر این دانشنامه در نهایت به سود ویکی‌پدیا و جامعهٔ آن خواهد بود.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

زیر مجموعه: پژوهش: پرسش‌های رایج

منابع

[ویرایش]
  1. Kittur, Aniket; et al. (2007). Power of the few vs. wisdom of the crowd: Wikipedia and the rise of the bourgeoisie (PDF). alt.CHI at Conference on Human Factors in Computing Systems. Retrieved 2009-12-29.
  2. Kittur, Aniket; et al. (2007). "He Says, She Says: Conflict and Coordination in Wikipedia" (PDF). Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems. Conference on Human Factors in Computing Systems. Vol. 1. ACM Press. pp. 453–462. doi:10.1145/1240624.1240698. ISBN 978-1-59593-593-9. Retrieved 2009-12-29.
  3. Halfaker, Aaron; et al. (2009). "A jury of your peers: Quality experience and Ownership in Wikipedia". Proceedings of the 5th International Symposium on Wikis and Open Collaboration. International Symposium on Wikis. ACM Press. doi:10.1145/1641309.1641332. ISBN 978-1-60558-730-1. Retrieved 2009-12-29.
  4. Burke, Moira; et al. (2008). "Taking Up the Mop: Identifying Future Wikipedia Administrators" (PDF). CHI '08 extended abstracts on Human factors in computing systems. Conference on Human Factors in Computing Systems. ACM Press. pp. 3441–3446. doi:10.1145/1358628.1358871. ISBN 978-1-60558-012-8. Retrieved 2009-12-29.
  5. Panciera, Katherine; et al. (2009). "Wikipedians Are Born, Not Made". Proceedings of the ACM 2009 international conference on Supporting group work. Conference on Supporting Group Work. ACM Press. pp. 51–60. doi:10.1145/1531674.1531682. ISBN 978-1-60558-500-0. Retrieved 2009-12-29.
  6. Viégas, Fernanda; et al. (2004). "Studying Cooperation and Conflict between Authors with history flow Visualizations" (PDF). Proceedings of the SIGCHI conference on Human factors in computing systems. Conference on Human Factors in Computing Systems. ACM Press. pp. 575–582. doi:10.1145/985692.985765. ISBN 1-58113-702-8. Retrieved 2009-12-29.
  7. Priedhorsky, Reid; et al. (2007). "Creating, Destroying, and Restoring Value in Wikipedia". Proceedings of the 2007 international ACM conference on Supporting group work. Conference on Supporting Group Work. ACM Press. pp. 259–268. doi:10.1145/1316624.1316663. ISBN 978-1-59593-845-9. Retrieved 2009-12-29.
  8. "694 Million People Currently Use the Internet Worldwide According To comScore Networks". comScore. 2006-05-04. Retrieved 2007-12-16. Wikipedia has emerged as a site that continues to increase in popularity, both globally and in the U.S.
  9. Giles, Jim (December 2005). "Internet encyclopedias go head to head". Nature. 438 (7070): 900–901. Bibcode:2005Natur.438..900G. doi:10.1038/438900a. PMID 16355180.

یادداشت

[ویرایش]
  1. برنامه‌ریزی و هدایت جهت یا مسیر یک کشتی، هواپیما یا سایر اشکال حمل و نقل، به ویژه با استفاده از ابزارها یا نقشه‌ها. 🟢 البته این اصطلاح اکنون به جستجوهای اینترنتی و هدایت جستجوگر به صفحه مورد نظر نیز گسترش یافته است.