نیکوس کازانتزاکیس
نیکوس کازانتزاکیس | |
|---|---|
 | |
| زاده | ۱۸ فوریهٔ ۱۸۸۳ هراکلیون، کرت، امپراتوری عثمانی (now یونان) |
| درگذشته | ۲۶ اکتبر ۱۹۵۷ (۷۴ سال) فرایبورگ، آلمان غربی |
| پیشه | شاعر، نویسنده، داستان‌نویس، خبرنگار، مترجم و جهانگرد |
| ملیت | یونانی |
| امضا |  |
نیکوس کازانتزاکیس (به یونانی: Νίκος Καζαντζάκης، ۱۸ فوریه ۱۸۸۳–۲۶ اکتبر۱۹۵۷) نویسنده، شاعر، خبرنگار، مترجم و جهانگرد یونانی بود. او نویسنده‌ای بود که دغدغه جامعه بشری داشت و به تحلیل آنها می‌پرداخت.
زندگی
[ویرایش]
نیکوس کازانتزاکیس، ۱۸ فوریه ۱۸۸۳ میلادی در هراکلیون در جزیره کِرِت زاده شد. آن زمان، کِرِت زیر سلطه حکومت عثمانی بود و نیکوس در فضای شورش و طغیان مردم کرت برضد عثمانیان رشد کرد. مدتی را در مدرسه فرانسویان در جزیره ناکسوس که از سوی راهبان کاتولیک اداره می‌شد تحصیل کرد.[۱]
پس از دبیرستان، ۱۹۰۲، در رشته حقوق دانشگاه آتن ثبت نام کرد و ۱۹۰۶ دکترا گرفت. ۱۹۰۷، به پاریس رفت و شاگرد آنری برگسون فیلسوف نام‌دار فرانسوی شد.
هنگام جنگ بالکان، وارد ارتش یونان شد و علیه دشمن جنگید و پس‌ازآن، مدیر کل وزارت امور اجتماعی شد و چندی نیز نماینده سازمان یونسکو در پاریس بود. ۱۹۴۷، یونان را به مقصد آنتیب ترک کرد تا کارهای ادبی‌ش را پی گیرد. ۱۹۵۶، ازسوی کانون نویسندگان یونانی برای نوبل ادبیات معرفی شد و ۱۹۵۷ با یک رای کمتر از آلبر کامو به این جایزه نرسید.
آثار و افکار
[ویرایش]نیکوس کازانتزاکیس ناظر جنگ‌های داخلی اسپانیا بود و به چین، ژاپن، مصر، بیت‌المقدس، ایتالیا، انگلستان، اتریش، قبرس و فرانسه سفر کرد. آثارش به بیشتر زبان‌ها ترجمه شده‌است. کتاب کوچک و صدصفحه‌ای «سیر و سلوک» که ۱۹۲۳ منتشر شد، اساس تفکرات فلسفی اوست، چنان‌که سی‌ودو سال بعد نوشت: سیر و سلوک، دانه‌ای بود که رویِش دیگر آثارم را باعث شد و پس‌ازآن هرچه نوشتم تفسیر و تصویری از آن بود. نیکوس کازانتزاکیس بارها از جریان‌های فکری در گذر زمان اثر پذیرفت که می‌توان از مسیحیت، بودیسم، فلسفه فریدریش نیچه، آنری برگسن، هنری جیمز، آرتور شوپنهاور نام برد. گرچه به مارکسیسم - لنینیسم گرایش داشت، هیچ‌گاه عضو هیچ حزب کمونیستی نشد.
آخرین وسوسه مسیح و مسیح بازمصلوب، دو رمان معروف اوست.
زوربای یونانی، که فیلمی نیز به همین نام از آن ساخته شد، یکی دیگر از رمان‌های اوست که شهرتی جهانی دارد.
پایان عمر
[ویرایش]
کازانتراکیس با نوشتن مسیح بازمصلوب یا «رنج‌های یونانی»، کلیسای کاتولیک و ارتدکس را به انتقاد گرفت. ۱۹۵۴، مسیح بازمصلوب در فهرست کتابهای ممنوعه قرار گرفت که این سبب معروفیت جهانی وی شد. ۲۸ ژوئن۱۹۵۶، جایزه بین‌المللی صلح را در وین دریافت کرد. پس‌از یک سفر کوتاه به چین، در اثر سرطان خون به بیمارستان فرایبورگ برده‌شد و همان‌جا درگذشت. ۳ نوامبر (۱۹۵۷) پیکرش را به یونان آوردند و خاک‌سپاری‌اش را به سردخانه‌ای که مخصوص افراد گم‌نام است سپردند. پس‌از مرگش، اسقف یونان وی را مرتد خواند و گفت که نمی‌توان وی را در هیچ‌یک از کلیساهای یونان به خاک سپرد. برخلاف این فتوا، بیش از ۵۰ هزار نفر در زادگاهش جمع شدند و کازانتزاکیس را در زادگاهش به خاک سپردند.[۲] سنگ‌نبشته قبرش چنین است:
«نه آرزویی دارم، نه می‌ترسم. من آزادم»
بخشی از کتاب مسیح بازمصلوب:
سرانجام مانولیوس پرسید:پدر چگونه می‌توان خدا را دوست داشت؟
با دوست داشتن انسان‌ها فرزندم
انسان‌ها را چگونه می‌توان دوست داشت؟
با مبارزه برای کشاندنشان به راه راست
راه راست کدام است؟
راهی که رو به بالا دارد.
کتاب‌شناسی
[ویرایش]داستان
[ویرایش]- زوربای یونانی (۱۹۴۶)
- مسیح بازمصلوب (۱۹۴۸)
- آخرین وسوسه مسیح (۱۹۵۱)
- آزادی یا مرگ (۱۹۵۰)
- برادرکشی (۱۹۶۴)
- مار و نیلوفر
- سن فرانسیس (۱۹۵۶) (در ایران سرگشته راه حق)
نمایشنامه
[ویرایش]- سودوم و گومورا
- بودا
- سپیده می‌دمد
- کمدی یا نماز وحشت
- اودیسه (۱۹۳۸)
فلسفه و عرفان
[ویرایش]- سیر و سلوک (۱۹۲۳)
- منجیان خدا: ورزه‌های روحانی
سفرنامه
[ویرایش]- گزارش به خاک یونان (۱۹۶۱)
- فرشتگان قبرس
- مناظر سحرآمیز یونان
- انگلستان ۱۹۴۰
ترجمه‌ها
[ویرایش]کازانتزاکیس بسیاری از شاهکارهای ادبی و فلسفی را به زبان یونانی ترجمه و تفسیر کرده‌است. آثار هومر، دانته و کتابهای «تولد تراژدی» و چنین گفت زرتشت نیچه، گفتگو با اکرمان و فاوست - جلد اول اثر گوته، همچنین آثار چارلز داروین، شکسپیر و فدریکو گارسیا لورکا از جمله ترجمه‌های او هستند.
ترجمه به فارسی
[ویرایش]- «برادرکشی»، مترجم: محمدابراهیم محجوب (۱۳۵۹)
- «ژاپن و چین»، مترجم: محمد دهقانی (۱۳۷۹)
- «سفرها»، مترجم: محمد دهقانی (۱۳۶۷)
- «آخرین وسوسه مسیح»، مترجم: صالح حسینی (۱۳۶۲)
- «گزارش به خاک یونان»، مترجم: صالح حسینی (۱۳۶۱)
- «سن فرانسیس»، مترجمان: منیر جزنی (۱۳۵۷ با اسم «سرگشته راه حق») و بهاره صارمی (۱۳۶۴ با اسم «جوینده راه حق»)
- «کورس»، مترجم: هوشنگ آزادی‌ور (۱۳۵۶)
- «سودوم و گومورا»، مترجم: همایون نوراحمر (۱۳۶۲)
- «آزادی یا مرگ»، مترجم: محمد قاضی (۱۳۴۸)
- «زوربای یونانی»، مترجمان: تیمور صفری (۱۳۴۷)، محمد قاضی (۱۳۵۷) و محمود مصاحب (۱۳۵۷)
- «مسیح بازمصلوب»، مترجمان: محمد قاضی (۱۳۴۹)، محمود سلطانیه (تهران: جامی، ۱۳۷۷)[۳]
- انگلستان،مترجم:محمد مهدی رستمی شاهرودی ۱۳۸۱
تهران انتشارات درسا
فیلم‌های سینمایی
[ویرایش]- آنکه باید بمیرد (فرانسه/۱۹۵۷)، ساخته جولز داسین از کتاب: مسیح باز مصلوب ( رنج‌های یونانی )
- زوربای یونانی (آمریکا/۱۹۶۴)، با بازی آنتونی کوئین
- آخرین وسوسه مسیح (آمریکا/۱۹۸۸)، کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- برادر خورشید خواهر ماه، ساخته شده از روی کتاب سرگشته راه حق
پانویس
[ویرایش]- ↑ «نیکوس کازانتزاکیس». مجله ادبیات داستانی. آذر ۱۳۸۴. پارامتر
|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر|تاریخ بازیابی=نیاز به وارد کردن|پیوند=دارد (کمک) - ↑ کامیار عابدی (مرداد و شهریور ۱۳۸۰). «نیکوس کازانتزاکیس روایتی از جان‌های بی قرار». کتاب ماه ادبیات و فلسفه. پارامتر
|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر|تاریخ بازیابی=نیاز به وارد کردن|پیوند=دارد (کمک) - ↑ تاریخ ترجمه ادبی از فرانسه به فارسی، انتشارات سخن‌گستر و معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد مشهد، ۱۳۹۳، ص ۳۲۰–۳۴۳
منابع
[ویرایش]- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Nikos Kazantzakis». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای آلمانی ، بازبینی‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۵.
- Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus AG، ۲۰۰۵
- مقاله ماهنامه لوموند، هشتم اوت (هفدهم مرداد)، به نقل از مقدمه کتاب «مسیح باز مصلوب»، ترجمه: محمد قاضی
- «موزه تاریخ شهر کرت». دریافت‌شده در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۵.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
- The Nikos Kazantzakis Museum, Crete
- The Nikos Kazantzakis Pages at the Historical Museum of Crete
- Iran to pay homage to Greek author Kazantzakis – Tehran Times, 10 April 2008
- Society of Nikos Kazantzakis friends (یونانی)
- Kazantzakis Publications (Patroclos Stavrou)
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| واژه‌نامه‌های زندگی‌نامه‌ای | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
- نیکوس کازانتزاکیس
- افراد پادکمونیست اهل یونان
- اگزیستانسیالیستها
- اهالی کرت عثمانی
- اهالی هراکلیون
- بیخدایان اهل یونان
- تئاتر در یونان
- دانشآموختگان دانشگاه آتن
- درگذشتگان ۱۹۵۷ (میلادی)
- رماننویسان اهل یونان
- رماننویسان سده ۲۰ (میلادی)
- رماننویسان سده ۲۰ (میلادی) اهل یونان
- رماننویسان مرد
- رماننویسان مرد اهل یونان
- روزنامهنگاران اهل یونان
- روزنامهنگاران سده ۲۰ (میلادی)
- زادگان ۱۸۸۳ (میلادی)
- سفرنامهنویسان اهل یونان
- سوسیالیستهای اهل یونان
- شاعران حماسهسرا
- شاعران سده ۲۰ (میلادی) اهل یونان
- شاعران مرد
- شاعران مرد اهل یونان
- فاشیستهای اهل یونان
- فیلسوفان اهل یونان
- فیلسوفان سده ۲۰ (میلادی) اهل یونان
- مترجمان دانته آلیگیری
- مسیحیان ارتدکس شرقی اهل یونان
- ملیگرایان اهل یونان
- ندانمگرایان اهل یونان
- نمایشنامهنویسان اهل یونان
- نمایشنامهنویسان سده ۲۰ (میلادی)
- نمایشنامهنویسان سده ۲۰ (میلادی) اهل یونان
- نمایشنامهنویسان مرد
- نویسندگان ادبیات گمانهزن اهل یونان
- نویسندگان اهل کرت
- نویسندگان اهل یونان
- نویسندگان مرد اهل یونان
- یونانیهای عثمانی
- مترجمان فریدریش نیچه
- مترجمان هومر
- نویسندگان ارتدکس شرقی
- شاعران نوین اهل یونان