نمایان تپه
نمایون تپه یا نمایان تپه در بهشهر (همایون تپه)
[ویرایش]| نمایان تپه | |
|---|---|
| نام | نمایان تپه |
| کشور | ایران |
| استان | استان مازندران |
| شهرستان | بهشهر |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | نمایون |
| نام‌های دیگر | همایون - نمایون |
| کاربری | تپه |
| دیرینگی | دوران‌های تاریخی پس از اسلام |
| دورهٔ ساخت اثر | دوران‌های تاریخی پس از اسلام |
| بانی اثر | شاه عباس صفوی |
| مالک اثر | شاه عباس صفوی |
| مالک فعلی اثر | جمهوری اسلامی ایران |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۶۲۷۰ |
| تاریخ ثبت ملی | ۷ مهر ۱۳۸۱ |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | دارد |
  نمایان تپه | |
نمایان تپه مربوط به دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در بهشهر، شمال شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۲۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱]
اهداف ایجاد نمایون یا نمایان تپه
[ویرایش]یکی از اهداف مهم احداث و احیاء اشرف البلاد (بهشهر) در دوره صفویه ویژگی‌های طبیعی و کاربرد امنیتی و وجود شکارگاه‌های متعدد در اطراف این ناحیه بود.
در دوره‌های پس از شاه عباس اول در اطراف اشرف، بناهای متعددی توسط پادشاهان صفوی برای استفاده از این امکانات و در راستای تأمین امنیت بیشتر ایجاد شد؛ یکی از مهم‌ترین آنان همایون تپه یا نمایون تپه بود که در زمان شاه عباس دوم توسعه و گسترش فراوان .(۶۵۷، یافت (محمدمعصوم بن زین العابدین، ۱۳۴۵: ج ۳
ویژگی‌ها
[ویرایش]ویژگی‌های ظاهری و کاربرد امنیتی و استقرار نمایون تپه – نمایون تپه به شرح زیر است: در حدود ۳ کیلومتری شمال اشرف بر طرف شرقی راهی که به دریا می‌رود، تپه دستی بزرگی است که ارتفاع آن در حدود سی متر و سطح بالای آن در حدود دو هکتار است.
بر بالای آن بنای ۶۴ سانتی‌متر با × هشت ضلعی از سنگ سفید آهکی بوده‌است. اغلب سنگ‌ها به ابعاد ۶۴ قطری نزدیک به ده سانتی‌متر که روکاری ساختمان از آنها بوده‌است. رونمای خارجی بیشتر سنگ‌ها، علائم مخصوص سنگ تراشان عصر صفوی حک شده‌است.
دامنه‌های تپه و بالای آن درختکاری بوده‌است و امروز هم درختان انار و مرکبات در آن زیاد است، ولی اغلب جوان و نسبتاً تازه کاشت بودند و به دوران آبادانی تپه مربوط نبود (ستوده، ۱۳۶۶: ج ۴ ۶۵۸).
چگونگی احداث
[ویرایش]در کتاب عباس نامه در مورد همایون تپه، سال و، چگونگی احداث آن چنین آمده‌است: «در سال ۱۰۶۲ شاه عباس دوم (۱۰۵۲–۱۰۷۷) دستور داد بر سر پشته ای که نزدیک شهر اشرف است کاخی بسازند و در سال ۱۰۶۳ کاخ تمام شده بود و به حفر دریاچه و گل‌کاری و سایر لوازم فرمان دادند و آن مکان شریف را به نمایون تپه موسوم فرمودند.» (قزوینی، ۱۶۹: ۱۳۲۵)
باز در همین کتاب: آمده، در سال ۱۰۶۳ قمری شاه عباس دوم از سیر و گردش فرح آباد بازمی‌گشت، به دیدن همایون تپه رفت «و چون در سنه سالفه پشته ای را که در رفعت نمودار آسمان و در استداره اطراف شبیه چرخ گردون بود، در قرب شهر انتخاب فرموده به ساختن بنائی بر بالای آن فرمان داده بودند و این کار صورت انجام یافته بود.
در این اوقات لازم السعادت نیز متوجه اتمام آن شده به حفر دریاچه و گل‌کاری‌ها و سایر لوازم فرمان دادند و آن مکان شریف را به نمایون تپه موسوم فرمودند». (همان: ۱۶۹–۱۷۰)
نزدیک‌ترین مکان‌ها به آن
[ویرایش]از باغ حاج عابدین ابراهیم پور تا نمایون تپه ۲٫۵ کیلومتر
از شهرک صنعتی فعلی بهشهر تا همایون تپه ۳٫۸ کیلومتر
از گرجی محله تا نمایون تپه ۴٫۱ کیلومتر
از محله زیروانیان تا همایون تپه ۴٫۳ کیلومتر
از قنبرآباد تا نمایون تپه ۴٫۵ کیلومتر
از علی تپه تا نمایون تپه ۵٫۳ کیلومتر
از تروجن (شهیدآباد) تا نمایان تپه ۶٫۳ کیلومتر
از روستای (قره تپه) سیاه تپه تا نمایون تپه ۱۰ کیلومتر
از جنگل پاسند تا نمایون تپه ۱۱ کیلومتر
از استان مازندران تا نمایون تپه ۱۲۰ کیلومتر
جستارهای وابسته
[ویرایش]- فهرست آثار ملی ایران
- سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
- سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
منابع
[ویرایش]- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
2. گردآوری و منبع : نمایون یا نمایان تپه یا همایون تپه بهشهر مازندران در ۲۱-۰۸-۲۰۱۹
تکمیل مقاله در ۲۱-۰۸-۲۰۱۹
 | این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |