میراث فرهنگی ناملموس همدان

میراث فرهنگی ناملموس همدان به مجموعه جنبه‌های غیر فیزیکی فرهنگ و اغلب آداب و رسوم‌های همدان گفته می‌شود که در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت شده‌است. این موارد شامل ارزش‌های اجتماعی، هنرهای نمایشی، هنرهای دستی و سنتی، سنت‌ها، آداب و رسوم و روش‌ها، باورهای زیبایی شناسانه و معنوی، بیان هنری، زبان و دیگر جنبه‌های کارکردهای انسانی است.^[۱]

آئین‌ها و مراسم

نام آیین	محل برگزاری	شماره ثبت	تاریخ ثبت	منبع
سینه‌زنی دهه محرم مهاجران	روستا مهاجران در شهرستان بهار
مراسم قنبرخوانی در ۲۱ رمضان	تویسرکان	۲۴۳۵	۱۱ مهر ۱۴۰۰	^[۲]
جشن تیرگان ورکانه	روستای ورکانه در شهرستان همدان	۲۴۳۳	۱۱ مهر ۱۴۰۰	^[۲]
جشن گردو تکانی	تویسرکان	۲۳۴۴	۱۲ اسفند ۱۳۹۹	^[۳]
مراسم آئینی شاهزاده علی‌اصغر در محرم	همدان	۲۲۹۸	۱۴ بهمن ۱۳۹۹
تعزیه درگزین	همدان	۱۱۲	۲۲ دی ۱۳۸۸
مراسم سقایی	همدان	۲۵۴	۲۸ آبان ۱۳۹۰
آیین‌های ازدواج در همدان	همدان	۲۸۵	۲۸ آبان ۱۳۹۰
طب سنتی در همدان	همدان	۳۳۹	۲۸ آبان ۱۳۹۰
ادبیات شفاهی (لالایی)	همدان	۴۶۲	۸ دی ۱۳۹۰
مراسم کوسه گلین	همدان	۵۶۱	۲۰ شهریور ۱۳۹۱
مراسم عزاداری سوم امام در امامزاده یحیی	همدان	۶۹۷
مراسم عزاداری عاشورایی محله جولان	همدان	۶۹۸

تعزیه شهر مریانج
مراسم شب عید قربان در شهرستان رزن
جشن شکرگذاری آب در روستای هیزج بخش قهاوند

صنایع دستی و هنری

نام مهارت	منطقه ثبت شده	شماره ثبت	تاریخ ثبت	منبع
سفال و سرامیک لالجین	لالجین در شهرستان بهار	۱۰۵	۲۱ اردیبهشت ۱۳۸۹
مهارت بافت قالی ازندریان	ازندریان در شهرستان ملایر	۲۴۷۳	۹ آذر ۱۴۰۰	^[۴]
مهارت و شناخت بافت قالی تویسرکان	تویسرکان	۲۲۹۵	۱۴ بهمن ۱۳۹۹	^[۵]
مهارت منبت چوب در ملایر و تویسرکان	ملایر و تویسرکان	۲۲۹۹	۱۴ بهمن ۱۳۹۹
نازک کاری	همدان	۲۴۴	۲۴ خرداد ۱۳۹۰
مهارت ساخت منبت	همدان	۲۵۰	۲۴ خرداد ۱۳۹۰
مهارت دوخت پوشاک سنتی در همدان	همدان	۳۶۱	۲۸ آبان ۱۳۹۰
موسیقی سنتی در همدان	همدان	۳۸۱	۲۸ آبان ۱۳۹۰
مهارت در موتابی	همدان	۵۶۲	۲۰ شهریور ۱۳۹۱
مهارت در حلبی سازی	همدان	۵۶۳	۲۰ شهریور ۱۳۹۱
فن زین سازی	همدان	۱۰۳۸	۴ بهمن ۱۳۹۱
فن چلنگری	همدان	۱۰۳۹	۴ بهمن ۱۳۹۱
فن خراطی	همدان	۱۰۴۰	۴ بهمن ۱۳۹۱
فن قفل سازی	همدان	۱۰۴۱	۴ بهمن ۱۳۹۱

قالی‌بافی مهربان کبودرآهنگ
مهارت گره‌چینی همدان
شیوه‌های سنتی بستن گلونی لری در میان زنان و مردان قوم لر

بازی‌های محلی

نام بازی	محل برگزاری	شماره ثبت	تاریخ ثبت	منبع
بازی تنور کلبه	روستای گمین قلعه در شهرستان کبودرآهنگ	۲۴۷۴	۹ آذر ۱۴۰۰	^[۶]
بازی آتولما قریش	روستای گمین قلعه در شهرستان کبودرآهنگ	۲۴۷۵	۹ آذر ۱۴۰۰	^[۷]

غذاها و شیرینی‌های سنتی

نام	محل تهیه	شماره ثبت	تاریخ ثبت	منبع
شربت پالوده لالجین	لالجین در شهرستان بهار			^[۸]
کوکوی گردو تویسرکان	تویسرکان	۲۳۴۶	۱۲ اسفند ۱۳۹۹	^[۹]
حلوای گردو تویسرکان	تویسرکان	۲۳۴۵	۱۲ اسفند ۱۳۹۹	^[۱۰]
کباب سرداشی	همدان	۲۲۹۶	۱۴ بهمن ۱۳۹۹	^[۱۱]
مربای گل زرد تویسرکان	تویسرکان	۲۴۳۴	۱۱ مهر ۱۴۰۰	^[۱۲]
قووت	همدان	۲۳۰۰	۱۴ بهمن ۱۳۹۹
مهارت پخت نان در همدان	همدان	۳۱۴	۲۸ آبان ۱۳۹۰
شیره پزی انگور مانیزان	روستای مانیزان در شهرستان ملایر	۴۶۱	۸ دی ۱۳۹۰
فن پخت شیرینی شیرمال	همدان	۱۰۳۴	۴ بهمن ۱۳۹۱
فن پخت شیرینی کماج	همدان	۱۰۳۵	۴ بهمن ۱۳۹۱
فن پخت شیرینی انگشت‌پیچ	همدان	۱۰۳۶	۴ بهمن ۱۳۹۱
فن پخت حلوا زرده	همدان	۱۰۳۷	۴ بهمن ۱۳۹۱

آبگوشت کلم
آش کشک هویج
خورش ماست
شاطه حلوایی تویسرکان
نان گرده ملایر
کوکوی گردو تویسرکان
حلوای گردو تویسرکان
نان مغزی تویسرکان
آش سماق در تویسرکان
آش خیار اسدآباد
آش بادمجان در نهاوند
آش ورکواز نهاوند
شیرینی شیره ترخینه ملایر
حلوای مغزی ملایر
آش ترش ملایر

منابع

↑ «بیش از ۳۵ مورد از میراث ناملموس استان همدان ثبت ملی شده‌است». خبرگزاری تسنیم. ۲۲ تیر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۵ میراث ناملموس به استاندار همدان». خبرگزاری میراث آریا. ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «بیش از ۳۵ مورد از میراث ناملموس استان همدان ثبت ملی شده‌است». خبرگزاری تسنیم. ۲۲ تیر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۵ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۵ میراث ناملموس به استاندار همدان». خبرگزاری میراث آریا. ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۵ میراث ناملموس به استاندار همدان». خبرگزاری میراث آریا. ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «بانوان لالجینی مبتکر «شربت پالوده»». خبرگزاری ایسنا. ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «بیش از ۳۵ مورد از میراث ناملموس استان همدان ثبت ملی شده‌است». خبرگزاری تسنیم. ۲۲ تیر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۵ خرداد ۱۴۰۱.
↑ «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[1] «بیش از ۳۵ مورد از میراث ناملموس استان همدان ثبت ملی شده‌است». خبرگزاری تسنیم. ۲۲ تیر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[2] «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[3] «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[4] «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۵ میراث ناملموس به استاندار همدان». خبرگزاری میراث آریا. ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[5] «بیش از ۳۵ مورد از میراث ناملموس استان همدان ثبت ملی شده‌است». خبرگزاری تسنیم. ۲۲ تیر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۵ خرداد ۱۴۰۱.

[6] «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۵ میراث ناملموس به استاندار همدان». خبرگزاری میراث آریا. ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[7] «ابلاغ مراتب ثبت ملی ۵ میراث ناملموس به استاندار همدان». خبرگزاری میراث آریا. ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[8] «بانوان لالجینی مبتکر «شربت پالوده»». خبرگزاری ایسنا. ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[9] «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[10] «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[11] «بیش از ۳۵ مورد از میراث ناملموس استان همدان ثبت ملی شده‌است». خبرگزاری تسنیم. ۲۲ تیر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۵ خرداد ۱۴۰۱.

[12] «مراتب ثبت ملی ۶ میراث ناملموس به استاندار همدان ابلاغ شد». خبرگزاری میراث آریا. ۱۷ آذر ۱۴۰۰. دریافت‌شده در ۱۴ خرداد ۱۴۰۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]