مژگان
مُژگان جمع واژه مُژه است. مژه، یعنی موی پلک چشم و کارکرد این مویچهها علاوه بر زیبایی و زینت دادن چشم، حفاظت از چشم است.
تشبیهات بهکاررفته برای مژگان در ادبیات فارسی از این قرار است: اعراب نقاب، الماس، بازانگشت، ناخن، بال سمندر، پریزاد، پنجه، پنجهٔ شیر، تار، ترکش، تیر کجپیکان، تیر ناوک، تیغ، تیغ زهرآلود، تیغ کج، تیغ لنگردار، جاروب جوی، چنگل شهباز، چوب، حکاک، خار، خاکروب، خامه، خدنگ، خنجر، خوابیده دست، دشنهٔ خونریز، دشنهٔ سیهتاب، رشتهٔ گوهر، رگ خواب، زبان مار، زنبور، سبزه، سطر، سنان، سوزن، شاخ، شکر، طفل، عصای دست، عنکبوت، عنکبوتی، فواره، قفل کف، کلک، کلید، گلستان، گلشن، مصرعه، موج، مور، نشتر، نیستان.
صفتهای بهکاررفته برای مژگان در ادبیات فارسی از این قرار است: آتشبار، آتشدست، اشکآلود، اشکپاش، اشکافشان، اشکبار، برگردیده، ارغوانی، برگشته، بلند، بیتاب، پُرنَم، تیزتیر، تیزدست، جگرگستر، جگربالا، جنگجوی، خوابآلوده، خوابیده، خوشتقریر، خوشرقم، خوشنگاه، خونآلود، خونخوار، خونریز، خونفشان، خونین، خیالباز، دراز، دلجوی، دلدوز، رسا، زباندراز، زهرآلود، سبکبال، سبکدست، سخنپرداز، سخنگوی، سُرمهسا، سَمَناَفشان، سیاه، سیلبار، شکارانداز، طوفانطراز، عشوهباز، عیار، غمآلوده، فتنهباز، کافرکیش، کج، کجبالین، کجنهاد، کینهخواه، گرانخواب، گردآلود، گرهگشا، گریهناک، گیرا، نظارهپیوند، نمناک، نیمباز.[۱]
مژگان همچنین از نامهای رایج برای دختران در زبان فارسی است و میتواند به این مدخلها در دانشنامه اشاره داشته باشد:
- مژگان (بازیگر): بازیگر سینمای ایران در پیش از انقلاب ۵۷
- مژگان شجریان: طراح گرافیک، نقاش، خواننده و نوازندهٔ سهتار است.
- مژگان کلهر: ویراستار، نویسنده و مترجم ادبیات کودکان و نوجوانان
- مژگان عظیمی (دوبلور)
- مژگان عظیمی (خواننده): خواننده و نقاش اهل افغانستان، زاده در مشهد
- مژگان عظیمی (صداپیشه)
- مژگان خالقی: بازیگر و کارگردان تئاتر و بازیگر سینما و تلویزیون اهل ایران
- مژگان ربانی: بازیگر سینما و تلویزیون ایران
- مژگان پوریگانه: یکی از دو بازیگر نقش اصلی فیلم عروس کاغذی
- مژگان رحمانی: دارتانداز ایرانی
- مژگان بیات: بازیگر سینما و تلویزیون ایران
- مژگان خدادادی: بازیکن بسکتبال
- مژگان بابامرندی: نویسنده داستان در حوزه کودک و نوجوان
- مژگان مشتاق: نویسندهٔ معاصر ایرانی
- مژگان زارع: عضو تیم ملی کبدی بانوان ایران
در نام روستاها:
- آب مژگان: روستایی از توابع بخش اندیکا در شهرستان مسجدسلیمان استان خوزستان ایران
پانویس
[ویرایش]- ↑ بازگفته از صاحب آنندراج در مدخل مژگان لغتنامه دهخدا.