موصلی
موصلی یا موسلین (/ˈmʌzlɪn/) پارچه ای از جنس پنبه با بافت ساده است.[۱] در طیف وسیعی از وزنها از ورقههای ظریف تا پارچههای ضخیم تولید میشود.[۲] این نوع پارچه نام خود را از شهر موصل عراق، جایی که برای اولین بار در آنجا بافته شد، گرفتهاست.[۳][۴][۵]
موسلین پیشتر از نخهای دستریسی شده و بیش از حد ظریف بافته میشد و در منطقه بنگال در جنوب آسیا بسیار رواج داشت ولی از قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی به اروپا وارد شد.[۳][۶]
در سال ۲۰۱۳ سنت پوشیدن جامدانی موصلی در بنگلادش به عنوان شاهکارهای شفاهی و ناملموس میراث بشری به ثبت جهانی یونسکو رسید.[۷]
تاریخ
[ویرایش]در سال ۱۲۹۸ میلادی، مارکوپولو این پارچه را در کتاب سفرها توصیف کرد. او گفت که چنین پارچههایی در موصل عراق بافته میشد.[۸] رالف فیچ، جهانگرد انگلیسی قرن شانزدهمی، موصلی را که در سونارگان دید و از جنس آن تمجید کرد. او که در سال ۱۵۸۳ از هند بازدید کرد، سونارگان را به عنوان شهری توصیف کرده که در آن بهترین و مرغوبترین پارچهها بافته میشوند و مرکز منسوجات هندوستان است. ابوالفضل علامی مینویسد: «سرکار سونارگان گونهای از موصلی را بسیار خوب و به مقدار زیاد تولید میکند». در طول قرون هفدهم و هجدهم، بنگال ِتحت سیطرهٔ گورکانیان به عنوان بزرگترین صادرکننده موصلی در جهان شناخته شد و داکا در این سرزمین به عنوان پایتخت تجارت جهانی موصلی در سراسر جهان نمود یافت.
در فرانسه قرن هجدهم این پارچهها بسیار محبوب شد و در نهایت در بسیاری از جهان غرب گسترش یافت. موسلین داکا برای اولین بار در بریتانیا در نمایشگاه بزرگ آثار صنعت همه ملل در سال ۱۸۵۱ به نمایش عمومی گذاشته شد.[۹]
نامهای شاعرانه
[ویرایش]به برخی از موسلینهای ظریف نامهای شاعرانهای مانند بافت هوا، شبنم و آب روان داده بودند. (رک به زبان فارسی در هند) نام اخیر به انواع ظریف و شفاف موسلین خوب که محصول داکا بود، اشاره داشت. ویژگیهای پارچه در نام آن خلاصه میشد.
منابع
[ویرایش]- ↑ muslin (noun), Oxford English Dictionary, Third Edition, March 2003
- ↑ muslin (noun), Webster's Unabridged Dictionary
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ muslin, Encyclopaedia Britannica خطای یادکرد: برچسب
<ref>
نامعتبر؛ نام «britannica-muslin» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ The Fairchild Books Dictionary of Textiles, A&C Black, 2013, pp. 404–, ISBN 978-1-60901-535-0
- ↑ muslin (noun), etymology, Oxford English Dictionary, Third Edition, March 2003
- ↑ Perlin, Frank (1983). "Proto-industrialization and Pre-colonial South Asia". Past & Present. 98 (1): 30–95. doi:10.1093/past/98.1.30. JSTOR 650688.
- ↑ "Jamdani recognised as intangible cultural heritage by Unesco", The Daily Star, 5 December 2013, retrieved 2013-12-04
- ↑ Polo, Marco. "The most noble and famous travels of Marco Polo, together with the travels of Nicoláo de' Conti". Translated by John Frampton, London, A. and C. Black, 1937, p.28.
- ↑ Gorvett, Zaria. "The ancient fabric that no one knows how to make". www.bbc.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-06.
پیوند به بیرون
[ویرایش]