موسیقی دزفولی
موسیقی در ایران | |
---|---|
تاریخ | |
پیش از اسلام | هخامنشیان • ساسانیان |
پس از اسلام | صدر اسلام • مروگی |
معاصر | قاجار • پهلوی • لسآنجلسی • زیرزمینی |
موسیقی سنتی ایرانی | |
مقامها • نظریهٔ ادوار • دستگاهها • تحول مقام به دستگاه • ردیف • فواصل موسیقی ایرانی • گوشه • آوازها • سازها • فرمها | |
دیگر سبکها | |
پاپ • رپ • راک • سمفونیک • جاز • متال • کرال | |
نواحی | |
آذربایجانی • شوشتری • ایلامی • باصری • بختیاری • [[موسیقی دزفولی|دزفولی]] • بخشیهای خراسان شمالی • بلوچی • بندری • ترکمنی • جنوبی • خراسانی • علوانیه • کردی • کرمانی • گیلکی • لری • مازندرانی | |
مناسبتی | |
زرتشتی • نوروزخوانی • تعزیه • رمضان • صلواتخوانی • مداحی | |
موسیقی دزفول موسیقی است که در شهر دزفول مرسوم است. این موسیقی از جمله برای شبیه خوانی و منظومه خوانیها و دیگر گونههای موسیقی مقامی استفاده میشود و نوع دیگر آن که زیرمجموعه ای است از موسیقی ۲۴ مقوم که با گویش محلی دزفولی در قالب ترانهها، آوازهای ردیف گونه با ضرب نهفته و سوگ سرودهها و غیره قابل اجراست. این موسیقی با عناوین اذان و مناجات، موسیقی تعزیه (شبیه خوانی)، نوحههای پامنبری، مرثیه خوانی، آوازهای صوفیانه (مثنوی و منظومه خوانیها)، ضربیخوانی و ساز و آواز با زبان معیار فارسی (و نیز در بخش موسیقی بومی با گویش دزفولی)، دشتی خوانی یا آوازهای ردیف گونه محلی، آوازهای حماسی با گویش محلی، ضجه مورهها یا آوازهای سوگواری عزیزان، شادیانهها یا ترانههای بزمی (عروسی و ختنهسوران)، شادیانههای مذهبی یا مولودی خوانی با گویش محلی، انواع رقصها و رنگهای محلی و بازیهای کودکان است.
وضعیت اجرای موسیقی
[ویرایش]اجرای موسیقی در شهر دزفول همچون سایر شهرهای ایران با دشواریهایی روبروست و بعضی کنسرتهای موسیقی به دلایل مختلف لغو شده است.[۱] [۲]
ماجرای ثبت اشتباه
[ویرایش]در سال ۱۳۹۱ خبری مبنی بر ثبت موسیقی ۲۴ مقوم دزفول منتشر شد[۳][۴][۵][۶] که باعث اعتراض هنرمندان جنوب کشور، نماینده شوشتر در مجلس و همچنین طرح شکایت فعالان موسیقی شوشتر در قوه قضاییه شد.[۷][۸][۹][۱۰] در پی این اعتراضها سازمان میراث فرهنگی کشور به بررسی مجدد پرداخت و اعلام کرد موسیقی ۲۴ مقوم متعلق به شهر شوشتر است و حتی نام مقومها نام برخی محلههای شوشتر میباشد. ثبت موسیقی شهری به نام شهر دیگر اتفاقی نادر در سازمان میراث فرهنگی بودهاست.[۱۰][۱۱][۱۲] فردی به نام عبدالکریم پاکسیرت با حضور در منزل استادان موسیقی شوشتر به جمعآوری اسنادی در خصوص بیست و چهار مقوم این شهر تاریخی اقدام کرده ولی درنهایت این اسناد و مدارک را به نام موسیقی دزفول ارایه داده بود.[۸][۱۳] خبرگزاری میراث فرهنگی علت این ثبت اشتباه را بی دقتی کارشناسان اداره ثبت ملی آثار عنوان کردهاست.[۱۱] سازمان میراث فرهنگی به خاطر این اشتباه از هنرمندان خوزستان عذرخواهی نمود[۱۲] و این پرونده در نهایت با نام موسیقی ۲۴ مقوم شوشتر ثبت ملی شد.[۱۴] این اشتباه باعث انتقاداتی به آتوسا مؤمنی مدیر کل وقت ثبت آثار ملی هنگام انتصاب به عنوان معاونت سازمان میراث فرهنگی گردید.[۱۵]
منابع
[ویرایش]- ↑ «برگزاری کنسرت موسیقی در دزفول به دلیل استفاده از نوازندگان زن لغو شد». پیک ایران. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ اوت ۲۰۲۲. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ «احضار نوازندگان دزفولی». فارس. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ اوت ۲۰۲۲. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ «ثبت ملی موسیقی 24 مقوم دزفول». خبرگزاری ایرنا. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ اوت ۲۰۲۲. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۰.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۴ ژوئیه ۲۰۲۰.
- ↑ https://www.irna.ir/news/80377429/
- ↑ «طرح شکایت فعالان موسیقی شوشتر در قوه قضاییه». هنرنیوز. بایگانیشده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «بی دقتی کارشناسان اداره ثبت ملی آثار دردسرساز شد-مصاحبه خبرگزاری میراث فرهنگی با مجتبی گهستونی». سخنگو. پارامتر
|پیوند=
ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «اعتراض نماینده شوشتر به ثبت موسیقی شوشتری به نام دزفول». خوز نیوز. بایگانیشده از اصلی در ۲ آوریل ۲۰۱۴. دریافتشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۰.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «ثبت «موسیقی 24 مقوم» به نام دزفول منتفی است». خبرگزاری فارس. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۲۳. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ «24 مقام موسیقی شوشتری به نام دزفولیها ثبت شد». خبرگزاری سازمان میراث فرهنگی. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ اكتبر ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۰. تاریخ وارد شده در
|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «ثبت موسیقی ۲۴ مقوم شوشتر». خبرگزاری سازمان میراث فرهنگی. بایگانیشده از اصلی در ۲۲ اكتبر ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۰. تاریخ وارد شده در
|archive-date=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «طرح شکایت فعالان موسیقی شوشتر در قوه قضاییه». هنرنیوز. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۲۳. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ «ثبت موسیقیهای ۲۴ مقام شوشتری در فهرست آثار ملی». همشهری. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۲۳. دریافتشده در ۲۸ اوت ۲۰۲۲.
- ↑ «آتوسا مؤمنی معاون جدید میراث فرهنگی شد؛ اگر کمی وجدان علمی داشته باشید کنار میکشید!». هنرنیوز. بایگانیشده از اصلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۲۰.
https://www.charkhoneh.com/content/930571808
https://www.mahoor.com/fa/cd/15-آثار-آموزشی/4199-ردیف-آوازی-به-روایت-استاد-عبدالله-دوامی
http://www.chtn.ir/news/ID/4449/categoryId/4/%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%8A%D9%82%D9%8A-%D8%B3%D9%86%D8%AA%D9%8A-%D8%AF%D8%B2%D9%81%D9%88%D9%84-%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%85%D9%84%D9%8A-%D8%B4%D8%AF[پیوند مرده]
https://www.ilna.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%87%D9%86%D8%B1-6/602391-%D8%AD%D8%A7%D8%AC-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D8%A8%D9%82%D8%A7%D9%84-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D9%88%D8%AA-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B2%D9%81%D9%88%D9%84-
%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA