معرفت‌الروح
کتاب معرفت‌الروح(۱۳۴۸ ش) از تألیفات نظری استاد الهی (نورعلی الهی) (۱۲۷۴–۱۳۵۳ شمسی) محسوب می‌شود و حاصل تحقیقات او در زمینه الهیات و فلسفه و پژوهش در ابعاد گوناگون روح انسان است.[۱]
کتاب معرفت‌الروح، به مسائل روح می‌پردازد، مسائلی مانند اثبات وجود روح و بقای آن، و مراحلی که روح در طی مسیر کمال باید طی کند تا به مقصد نهایی خود، یعنی کمال برسد. موضوعات دیگری از جمله وجود خدا، عالم برزخ، معاد و رستاخیز نیز در این کتاب بررسی شده‌است. در مورد هر یک از این مسائل، استاد الهی از دیدگاه‌های مختلف به بحث و استدلال می‌پردازد و تشخیص میزان اعتبار و صحت و سقم هر یک را به خواننده واگذار می‌کند.[۲]
در میان هشت فصل کتاب، فصل هفتم از جایگاه خاصی برخوردار است. در این فصل، استاد الهی توضیحاتی دربارهٔ نظریهٔ کلی تکامل و جنبه‌های مختلف سیرکمال روح و نیز شرح تازه‌ای از برزخ و نحوه اقامت روح در آن می‌دهد. در همین بخش، چرخهٔ زندگی‌های متوالی، تحت شرایط حاکم بر سیر کمال روح در این جهان و عالَم بعد مطرح می‌شود.[۳]
استاد الهی، با توضیح اصل زندگی‌های متوالی، یکی دیگر از مفاهیم اصلی مشی فکری خود را بیان می‌کند و بر اساس این اصل پاسخ‌هایی در مورد بی‌عدالتی‌های مشهود در جهان ارائه می‌دهد.
در آخرین فصل کتاب، جهت روشن‌تر شدن موضع اصلی پیروان نظریهٔ سیرتکامل و رفع شبهات احتمالی، استاد الهی علل مردود بودن نظریهٔ تناسخ نزد علما و فلاسفه را بیان کرده و تفاوت آن را با نظریهٔ سیرتکامل به دقت شرح می‌دهد.
ترجمه به زبان‌های دیگر
[ویرایش]کتاب معرفت الروح در سال ۲۰۰۱ با نام CONNAISSAMCE DE L'AME توسط کلارا دویل به زبان فرانسه ترجمه شد.[۴] سپس در سال ۲۰۰۷ با نام Knowing the spirit توسط جیمز موریس پروفسور در بخش الهیات دانشگاه بوستون، ترجمه شد.[۵] او مقدمهٔ کتاب را چنین آغاز می‌کند:
«معرفت‌الروح»، کتابی‌ست دربارهٔ روح ملکوتی و طی مراحل کمال روح، حاوی مطالبی مربوط به هر فرد انسان، و مباحثی شایستهٔ توجه همگان. گفتنی‌های استاد الهی، مؤلف کتاب، در زمینه‌های الهی و عرفانی معمولاً با وضوح و صراحت همراه است. اما سیاق حرفه‌ای و اسلوب رسمی او در تألیف این کتاب منطبق با سنت نگارش پیچیدهٔ فلاسفهٔ اسلامی، عرفانی و الهی‌ست که مخاطبانشان عمدتاً محققین مطلع و فاضل بوده، و بر بسیاری از زمینه‌های سه‌گانهٔ مزبور اشراف داشته‌اند.»[۳]
جیمز موریس سپس شرح می‌دهد که چگونه هر فرد می‌تواند با تلاش و تفکر و تعمق، مصادیق تجارب معنوی زندگی خود را در لابلای مطالب کتاب پیدا کند. از دید او، این‌گونه مطالعهٔ فعالانه و مشارکت‌آمیز باعث می‌شود هر کس بتواند بجز آشنایی با مطالب نظری، از مفاهیم عملی گنجانده شده در بطن کتاب نیز بهره‌مند شود.[۳]
دیگر تألیفات
[ویرایش]- برهان‌الحق(۱۳۴۲ ش)
- حاشیه بر حق‌الحقایق[۶]
منابع
[ویرایش]- ↑ Connaissance de l'âme | e-ostadelahi.fr
- ↑ «استاد الهی : آثار : تألیفات : معرفت‌الروح».
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Knowing the spirit, James.W. Morris, the Translator's introduction
- ↑ «Connaissance de l'âme».
- ↑ Knowing the Spirit
- ↑ استاد الهی : حاشیه بر حق‌الحقایق