پرش به محتوا

مستند شگرد

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

شگرد مستندی است به کارگردانی و نویسندگی جعفر صادقی که سومین اثر بلند این مستندساز ایرانی محسوب می شود. [۱]

شگرد
مستند شگرد
فیلم مستند شگرد
کارگردانجعفر صادقی
راویجواد اندیشه
موسیقیامیر شمس
فیلم‌بردارجعفر صادقی ، مسعود طهماسیبی ، سیاوش پاکدل
تدوین‌گرجعفر صادقی
مدت زمان
103 دقیقه
کشورایران
زبانفارسی

داستان مستند شگرد

[ویرایش]

جواد اندیشه یک مربی کشتی در محله سیدآباد شهر گنبد کاووس است. او 10 سال قبل تصمیم می گیرد که با هدف دور کردن نوجوانان و جوانان منطقه اش از اعتیاد یک باشگاه کشتی راه اندازی کند و به آنها به صورت رایگان آموزش کشتی دهد. حالا پس از 10 سال شاگردان جواد به حدی رسیده اند که سودای رسیدن به دوبنده تیم ملی کشتی ایران را در سر دارند. [۲]

نقد ها

[ویرایش]

در بخش هایی از نقد محمدحسین سلطانی در رسانه فرهیختگان درباره مستند شگرد آمده است : " همان‌طور که گفتم صادقی سراغ یک سوژه از منطقه محروم رفته است. وقتی قصه به اینجا می‌رسد داستان به‌کلی می‌توانست متوقف شود. می‌شد سوژه را به‌صورت تمام‌وکمال به سمت فقر و محرومیت برد و سوژه اصلی و محور داستان را روی منطقه محرومی که باشگاه اندیشه در آن واقع شده گذاشت. اما مسئله صادقی به‌جای آنکه وضعیت فعلی باشگاه اندیشه و نداشتن و فقر آدم‌ها باشد روی ساختن مانور می‌دهد. ساخته شدن آدم‌ها، ساخته‌شدن باشگاه اندیشه، ساخته‌شدن امید‌ها و آرزو‌ها. برای‌آنکه گزاره‌ای که آوردیم را بیشتر باز کنیم بهترین کار آوردن مثالی از درون فیلم است. در این فیلم ما تنها یک بار، معتاد می‌بینیم، اما چگونه و چرا؟ برای‌آنکه صادقی بخواهد وضعیت محله را نشان بدهد، دوربینش را روی یک معتادِ حاضر در میدان شهر می‌گیرد. چهره معتاد مشخص نیست. چند ثانیه بیشتر نمی‌گذرد که معتاد در پشت و زمینه تصویر قرار می‌گیرد و پسربچه‌ای را می‌بینیم که با دوربین درباره باشگاه اندیشه صحبت می‌کند. تصویر معتاد تار می‌شود و فوکوس و تمرکز تصویر روی کودک قرار می‌گیرد. تقابلی که صادقی ایجاد می‌کند با تار شدن تصویر معتاد برنده‌اش کودکی است که به باشگاه کشتی می‌رود. جدای از این تمام بچه‌هایی که محور‌های اصلی داستان شگرد را هم می‌سازند و درباره زندگی‌هایشان در اثر گفته می‌شود فضای اثر را به‌هیچ‌عنوان به سمت سیاه شدن نمی‌برند ... برای کسانی که کار‌های قبلی صادقی را دیده بودند می‌دانند که صادقی پرتره‌ساز قهاری است، کسی که تمام سوژه‌هایی که تا کنون سراغش رفته تماماً ورزشی بوده و درباره چهره‌های ورزشی است اما فرق دو اثر قبلی این مستندساز با باقی کار‌های او در این است که صادقی دیگر به سراغ چهره‌ها نرفته اما باز هم پرتره می‌سازد. " [۳]

سرویس فرهنگ و هنر شرق در مطلبی که درباره مستند شگرد منتشر کرده است ضمن تقدیر از پختگی این اثر در فرم آورده : " فقر در مستند «شگرد» از اهمیت خاصی برخودار است با این تفاوت که کارگردان جایگاه اجتماعی شخصیت محوری اثرش «جواد اندیشه» و حرکت اجتماعی او را در قالب یک NGO ورزشی مردم‌نهاد با همین دستاویز تباه نمی‌کند. فقری که در متن اثر، نامحسوس است اما در زیست و حرکت شخصیت‌های فیلم موجب یک جهش مردمی قابل تامل است. " [۴]

رضا پورحسین نویسنده و منتقد سینما در بخش هایی از مطلبی که در خبرگزاری ایلنا منتشر شد آورده است : " «شگرد» به کارگردانی جعفر صادقی با همت و پیگیری‌های درست این کارگردان از سوژه‌ای که دارد به اثری قابل قبول و دیدنی تبدیل شده که حتی در جذابیت روایتش با دنبال کردن زندگی حرفه‌ای کاراکترها و مسابقات سرنوشت‌سازشان از طریق سمپاتی که ایجاد می‌کند به سینمای داستانی نیز نزدیک می‌شود و از آن دست آثاری است که هم مفهومی ارزشمند را به مخاطبش ارائه می‌دهد و هم اثری کم‌نقص و باکیفیت است که از سختکوشی و پیگیری‌های مصرانه کارگردانش پدید آمده است، مستندی که معنا بخشیدن به زندگی را هم می‌توان یکی از مفاهیم آن دانست. " [۵]

مستند شگرد در جشنواره ها

[ویرایش]

مستند شگرد برای اولین بار در جشنواره سینماحقیقت سال ۱۴۰۳ به نمایش درآمد، [۶] و از همان ابتدا مورد تحسین منتقدین و مخاطبین قرار گرفت [۷] و ضمن قرار گرفتن در لیست نامزدهای بهترین مستند جشنواره سینماحقیقت از نظر مردم، [۸] نامزد کسب عنوان بهترین صدابرداری جشنواره نیز بود [۹]و در انتها جعفر صادقی جایزه ویژه شبکه مستند را در اختتامیه جشنواره سینماحقیقت از آن خود کرد. [۱۰] فیلم مستند شگرد در بین ۱۱ مستند منتخب چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر در بهمن ۱۴۰۳ قرار گرفت و در انتها جعفر صادقی تهیه کننده و کارگردان این مستند موفق شد سیمرغ بلورین بهترین مستند چهل و سومین دوره جشنواره فجر را مال خود کند.  [۱۱]


جوایز

[ویرایش]

[ویرایش]

نام جشنواره مکان برگزاری سال برگزاری نتیجه توضیح جایزه
جشنواره فجر ایران ۱۴۰۳ برنده بهترین مستند چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر
سینما حقیقت ایران ۱۴۰۳ برنده جایزه ویژه شبکه مستند در هجدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت
نامزد بهترین مستند از نگاه تماشاگران در هجدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت
نامزد بهترین صدابرداری در هجدهمین دوره جشنواره سینما حقیقت
  1. «گفتگو با جعفر صادقی کارگردان مستند شگرد». جشنواره سینماحقیقت.
  2. ««شگرد» یک کشتی‌گیر سوژه یک مستندساز گرگانی شد». خبرگزاری برنا.
  3. «نمای نزدیک از امید». فرهیختگان.
  4. «نگاهی به مستند شگرد جعفر صادقی/ چرا مربی ایثارگر کشتی از نان پدر و شیر مادر مهمتر است؟». مشرق.
  5. ««شگرد»؛ تجلی بخش مفاهیمی مانند پشتکار، اراده و هدفمند بودن در زندگی». خبرگزاری ایلنا.
  6. «شگرد در سینماحقیقت». جشنواره سینماحقیقت.
  7. «آثار پرمخاطب پنجمین روز از جشنواره سینماحقیقت». خبرگزاری مهر.
  8. «نامزدهای بهترین مستندها از نظر تماشاگران سینماحقیقت». خبرگزاری آنا.
  9. «نامزدهای جشنواره سینما حقبقت اعلام شد». خبرگزاری ایرنا.
  10. «برگزیدگان هجدهمین جشنواره سینماحقیقت». جشنواره سینماحقیقت.
  11. «جشنواره فیلم فجر در سکانس پایانی برگزیدگانش را شناخت». خبرگزاری ایسنا.