محوطه متسامور

سنگ‌های ایستاده در ویرانه‌های محوطهٔ متسامور

محوطهٔ متسامور بقایای یک دژ قدیمی است که در جنوب غربی روستای تارونیک در استان آرماویر در کشور ارمنستان واقع شده است.

در گذشته تصور می‌شد که شهر متسامور در دوران عصر آهن توسط اورارتوها نابود شده است، اما پژوهشگران اکنون بر این باورند که این شهر توسط کوچ‌نشینان اسکیث‌ها یا کیمری‌ها تخریب شده است.

تاریخچه

بخش مرکزی این محوطه روی تپه‌ای مشرف به دشت آرارات قرار دارد. پژوهش‌ها در ارگ مستحکم و بخش موسوم به شهر پایینی که در زیر آن قرار دارد، و همچنین در گورستانی که حدود ۵۰۰ متر به سمت شرق واقع شده است، انجام می‌شود. در همان فصل‌های ابتدایی، یک توالی استراتیگرافیک دست‌نخورده از دوران عصر برنز (دورهٔ تمدن کورا–ارس) تا قرون وسطی ثبت شد. قدیمی‌ترین آثار سکونت به اواخر هزارهٔ چهارم پیش از میلاد (مس‌سنگی) و جدیدترین آن‌ها به قرن هفدهم میلادی بازمی‌گردد. در دوران اواخر عصر برنز و اوایل عصر آهن (قرن پانزدهم تا هشتم پیش از میلاد)، این سکونتگاه به یک مرکز مهم مذهبی و اقتصادی با تولیدات متالورژیکی توسعه‌یافته تبدیل شد. در دامنهٔ جنوبی تپه، یک مجموعهٔ مذهبی بزرگ کشف شده که شامل پنج معبد کوچک با محراب‌های «پله‌ای» ساخته‌شده از گل است. مشهورترین یافته‌ها شامل زیورآلات، مانند گردنبندهای طلایی و بست‌های کمربند زراندود با تصاویر شیرهای ماده در حال شکار است.

حفاری‌ها

پژوهش‌ها در متسامور از سال ۱۹۶۵ آغاز شده است. تا دههٔ ۱۹۹۰، این کارها توسط تیم‌های ارمنی به سرپرستی اما خانزادیان و کورون مکرتچیان انجام می‌شد؛ در سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، آشوت فیلیپوسیان مسئول حفاری‌ها بود. تمامی یافته‌ها در موزه‌ای که در محل واقع شده به نمایش گذاشته شده‌اند. در سال ۲۰۱۳، یک هیئت باستان‌شناسی ارمنی-لهستانی در نتیجهٔ همکاری بین مؤسسهٔ باستان‌شناسی و مرکز لهستانی باستان‌شناسی مدیترانه‌ای (هر دو وابسته به دانشگاه ورشو) و سازمان حفاظت از محیط تاریخی و فرهنگی و ذخیره‌گاه موزه، وابسته به وزارت فرهنگ جمهوری ارمنستان، کار خود را در متسامور آغاز کرد. کریستوف یاکوبیاک و آشوت فیلیپوسیان هم‌مدیران این مأموریت بودند. یاکوبیاک اظهار داشت که متسامور «نقش مهمی در میان سکونتگاه‌های دشت آرارات دارد».

موزه

موزهٔ تاریخ و باستان‌شناسی در محوطهٔ متسامور در سال ۱۹۶۸ افتتاح شد. این موزه توسط خدمات حفاظت از محیط زیست تاریخی و ذخیره‌گاه‌های فرهنگی-موزه‌ای، یک سازمان دولتی غیرانتفاعی، اداره می‌شود. در این موزه که در سه طبقه قرار دارد، بیش از ۲۷٬۰۰۰ یافته از متسامور به نمایش گذاشته شده است. در طبقهٔ اول موزه، یافته‌هایی از منطقهٔ قلعه و همچنین از میدان دفن نمایش داده شده‌اند. در طبقهٔ دوم، صنایع دستی و فرهنگ متسامور تاریخی موضوع نمایش هستند. در طبقهٔ همکف، یافته‌هایی از دورهٔ امپراتوری اورارتو و همچنین جواهرات به نمایش گذاشته شده‌اند. از استثنایی‌ترین یافته‌های ارائه شده در آنجا می‌توان به یک قورباغه از جنس عقیق متعلق به فرمانروای بابلی اولام ووراریش (اواخر قرن ۱۶ پیش از میلاد) و همچنین یک مهر از عقیق جگری که در آن هیروگلیف‌های مصری دیده می‌شود، اشاره کرد. این مهر احتمالاً متعلق به فرمانروای بابلی کوری-گالزو یکم (قرن ۱۴ پیش از میلاد) بوده است.

نگارخانه

• 
• 
• 

منابع

• Jakubiak K. , Iskra M. , Piliposyan A. , and Zaqyan A. (2017). Preliminary report on the 2016 season in Metsamor (Armenia). Polish Archaeology in the Mediterranean, 26/1 (2017)
• TruszkowResearch in Metsamor has been conducted since 1965.[2] Until the 1990s, work was carried out by Armenian teams directed by Emma Khanzadyan and Koryun Mkrtchyan; in the years 2011–2013, Ashot Piliposyan headed the excavations. [3] All the finds are displayed in the museum located at the site. In 2013, an Armenian-Polish archaeological expedition started work in Metsamor as a result of the cooperation between the Institute of Archaeology and the Polish Centre of Mediterranean Archaeology (both University of Warsaw) and the Service for the Protection of Historical and Cultural Environment and Museum Reservation, Ministry of Culture of the Republic of Armenia. Krzysztof Jakubiak (IA UW) and Ashot Piliposyan are co-directors of the mission.[1] ski, M. , Bagi, O. Aerial survey of the necropolis and the surrounding fields at Metsamor. Polish Archaeology in the Mediterranean, 26/1 (2017)
• Jakubiak K. , Piliposyan A. , Iskra M. and Zaqyan A. Metsamor, First preliminary report of seasons 2013, 2014, 2015. Polish Archaeology in the Mediterranean, 25 (2016)
• Khanzadyan E. , MResearch in Metsamor has been conducted since 1965.[2] Until the 1990s, work was carried out by Armenian teams directed by Emma Khanzadyan and Koryun Mkrtchyan; in the years 2011–2013, Ashot Piliposyan headed the excavations. [3] All the finds are displayed in the museum located at the site. In 2013, an Armenian-Polish archaeological expedition started work in Metsamor as a result of the cooperation between the Institute of Archaeology and the Polish Centre of Mediterranean Archaeology (both University of Warsaw) and the Service for the Protection of Historical and Cultural Environment and Museum Reservation, Ministry of Culture of the Republic of Armenia. Krzysztof Jakubiak (IA UW) and Ashot Piliposyan are co-directors of the mission.[1] krtchyan K. and Parsamyan E. Metsamor: Usumnasirut’yun 1965–1966t’t’. peghumneri tvyalnerov, Yerevan: Akademiya Nauk Armianskoe S.S.R. (1973)

پیوند به بیرون

• پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به محوطهٔ متسامور در ویکی‌انبار