پرش به محتوا

محمد مهدوی‌فر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محمد مهدوی‌فر
زادهٔ۲۹ دی ۱۳۴۸ ‏(۵۵ سال)
آران و بیدگل
پیشه‌ها
  • فعال سیاسی
  • شاعر
سال‌های فعالیت۱۳۹۳–اکنون
شناخته‌شده
برای
مخالفجمهوری اسلامی
عضو
هیئت مدیرهٔ
شورای ملی تصمیم[۱]
اتهام‌های جزایی
  • توهین به رهبری
  • تبلیغ علیه نظام
مجازات‌های جزایی۴ سال و نیم حبس و ۴ سال تبعید به شهرستان سرباز[۲]
همسرطاهره خاتمی بیدگلی[۳]

محمد مهدوی‌فر (زادهٔ ۲۹ دی ۱۳۴۸) شاعر، فعال مدنی و زندانی سیاسی سابق و از رزمندگان و مجروحان شیمیایی جنگ ایران و عراق است. وی به دلیل سرودن اشعار انتقادی و ارسال نامه‌های سرگشاده به علی خامنه‌ای، چندین بار بازداشت شده است.[۴][۵]

زندگی و فعالیت‌ها

[ویرایش]

مهدوی‌فر در جنگ ایران و عراق به‌عنوان تخریب‌چی و غواص فعالیت داشت. پس از جنگ، او به سرودن اشعار اعتراضی پرداخت که برخی از آن‌ها با واکنش‌های امنیتی مواجه شد.

یکی از آثار وی «شعر الفبا» است که انتقادی از وضعیت سیاسی و اجتماعی ایران است.[۴] این شعر موجب محکومیت او به یک سال و نیم حبس شد.[۶] او همچنین ۲۹ نامهٔ سرگشادهٔ انتقادی به رهبر جمهوری اسلامی ایران نوشت که به‌خاطر آن‌ها به زندان افتاد.[۷]

بازداشت‌ها و محکومیت‌ها

[ویرایش]

مهدوی‌فر چندین مرتبه توسط نهادهای امنیتی بازداشت شده است.

او نخستین بار در شهریور ۱۳۹۵ توسط مأموران وزارت اطلاعات در منزل شخصی‌اش دستگیر و پس از ۴۵ روز بازداشت موقت در سلول انفرادی، از زندان مرکزی اصفهان آزاد شد.[۸][۹]

او در خرداد ۱۳۹۶ به اتهام «تبلیغ علیه نظام» دستگیر و به زندان کاشان منتقل شد و پس از پنج ماه با تودیع وثبقه آزاد شد.[۱۰] پس از مدت کوتاهی در هنگام اعتراضات دی ۱۳۹۶ به خاطر نامه‌های سرگشاده و درخواست رفراندوم، در شهر مشهد بازداشت و مجدداً به زندان مرکزی اصفهان منتقل شد.[۱۱]

مهدوی‌فر در اسفند ۱۳۹۷ پس از گذراندن یک‌سوم از حکم حبس خود به شکل مشروط آزاد شد و مستقیماً به تبعیدگاه خود در سیستان و بلوچستان فرستاده شد[۱۲] اما مجدداً در تیر ۱۳۹۸ به خاطر امضای بیانیه ۱۴ فعال سیاسی بازداشت و به ۹ سال زندان محکوم شد.[۱۳][۱۴] او در اواخر ۱۳۹۸ به علت شیوع کرونا در زندان کاشان به مرخصی آمد و سپس از کشور خارج شد.[۵][۱۵]

مواضع سیاسی و واکنش‌ها

[ویرایش]

نامه به سید حسن نصرالله

[ویرایش]

در سال ۱۳۹۵ و پس از آن‌که دولت آمریکا تحریم‌های بانکی علیه گروه حزب‌الله وضع کرد، سید حسن نصرالله اعلام کرد این تحریم‌ها بی‌اثر هستند چون آن تشکل همهٔ نیازهایش را مستقیماً از جمهوری اسلامی ایران دریافت می‌کند.[۱۶] وی در یکی از سخنرانی‌های خود گفت: «تا زمانی که ایران پول داشته باشد، ما هم پول خواهیم داشت.»[۱۷] در واکنش به این سخنان، مهدوی‌فر ضمن اشاره به آمار فقر و بیکاری در ایران، در نامه‌ای سرگشاده خطاب به نصرالله نوشت: «مدت‌هاست پول ما تمام شده است. من تعجب می‌کنم چطور شما اطلاع ندارید؟» او ضمن درخواست از نصرالله برای افشای رقم کمک‌ها به حزب‌الله، دریافت این پول‌ها را شرعاً مجاز ندانست. این مطالب در چند خبرگزاری عربی بازتاب یافت.[۱۸][۱۹][۲۰]

درخواست رفراندوم

[ویرایش]

مهدوی‌فر در جریان اعتراضات دی‌ماه ۱۳۹۶ در نامه‌ای سرگشاده پیشنهاد داد که شورایی از نخبگان کشور برای گذار از بحران و نظارت بر رفراندوم تعیین سرنوشت سیاسی ایران تشکیل شود، که به این خاطر بازداشت شد.[۱۱] روح‌الله زم، سردبیر آمدنیوز، در مصاحبه‌ای از نامه‌ی مهدوی‌فر و شورای پیشنهادی او استقبال کرد و آن را به عنوان الگویی مسالمت‌آمیز برای گذار به دموکراسی معرفی کرد.[۲۱] پس از آن در نشست‌های شورای حقوق بشر سازمان ملل (دوره‌های ۳۸ تا ۴۰) از محمد مهدوی‌فر به همراه فضل‌الله نیکبخت، حامد آئین‌وند و آرش مهین جعفرآبادی به‌عنوان زندانیایی نام برده شد که اتهامشان درخواست برگزاری رفراندوم بوده است.[۲۲][۲۳][۲۴]

امضای بیانیه‌ی چهارده

[ویرایش]

محمد مهدوی‌فر یکی از ۱۴ فعال سیاسی داخل ایران بود که در سال ۱۳۹۸ ضمن امضای بیانیه، با انتشار ویدیوهایی جداگانه خواستار کناره‌گیری سید علی خامنه‌ای از قدرت و گذار از جمهوری اسلامی شد.[۲۵] او سپس به همراه چند تن دیگر از امضاکنندگان بیانیه، شورای ملی تصمیم را تأسیس کرد.[۱]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مهدوی‌فر، محمد؛ منتظری، سام (۱۳ جولای ۲۰۲۲). «گفتگوی ویژه شورای ملی تصمیم چه تشکلی است؟». یوتیوب. جمعیت سوسیال دموکراسی برای ایران. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۲۵.
  2. «تایید حکم حبس و تبعید محمد مهدوی فر در دادگاه تجدیدنظر». هرانا. ۹ ژانویه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۲۵.
  3. «بازداشت چند ساعته همسر محمد مهدوی فر و بازجوئی در دادسرای آران و بیدگل». حقوق بشر در ایران. ۱۰ آوریل ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ میرزایی، شهاب (۲ فوریه ۲۰۲۳). «۱۴ امضا و سال‌ها حبس، نامه‌های تقاضای «استعفای علی خامنه‌ای»». بی‌بی‌سی. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «محمد مهدوی‌فر». اطلس زندان‌های ایران. دریافت‌شده در ۶ فوریه ۲۰۲۵.
  6. «محمد مهدوی فر به یکسال و نیم حبس محکوم شد». حقوق بشر در ایران. ۱۸ ژانویه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  7. خمسه پور، بکتاش (۵ فوریه ۲۰۱۸). «محمد مهدوی‌فر، مجروح شیمیایی جنگ ایران و عراق در حبس». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  8. «بازداشت یک روزنامه نگار و یک شاعر منتقد در ایران». تایمز اسرائیل. ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  9. «محمد مهدوی فر 'شاعر شعر الفبا' آزاد شد». هرانا. ۲ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  10. «محمد مهدوی فر با تودیع قرار از زندان کاشان آزاد شد». حقوق بشر در ایران. ۳۱ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ««جانباز جنگ» به خاطر اصرار بر رفراندوم توسط مأموران امنیتی بازداشت شد». صدای آمریکا. ۱۴ ژانویه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  12. «گزارشی از آزادی مشروط و تبعید محمد مهدوی فر به شهرستان سرباز». هرانا. ۱۱ مارس ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  13. «یکی دیگر از امضاکنندگان نامه استعفای خامنه‌ای به ۹ سال زندان محکوم شد». صدای آمریکا. ۵ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  14. «محمد مهدوی فر، فعال مدنی بازداشت شد». هرانا. ۱۳ جولای ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  15. مهدوی‌فر، محمد؛ حافظی، ماهرخ (۳ اکتبر ۲۰۲۰). «گفتگوی «ویژه برنامه تحلیلی مختصات» با محمد مهدوی فر تخریبچی جنگ ایران و عراق و فعال سیاسی». یوتیوب. دُرّ تی وی. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  16. «دردسر اعتراف‌های رهبر حزب‌الله برای جمهوری اسلامی». بخش فارسی دویچه وله. ۲۵ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  17. «رهبر حزب الله لبنان: تا زمانی که ایران پول دارد، ما هم پول داریم». رادیو فردا. ۲۵ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  18. «في حالة نادرة.. ضابط إيراني كبير يهاجم حسن نصر الله:‎ أموالنا نضبت» (به عربی). اورينت نيوز. ۱ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  19. مجيد الأحوازي، محمد (۱ ژوئیه ۲۰۱۶). «ضابط سابق بالحرس الثوري الإيراني يهاجم حسن نصر الله‎» (به عربی). عربي21. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  20. عبدالملك، وئام (۳ ژوئیه ۲۰۱۶). «إيران تجمع المزيد من التبرعات للحوثيين لحماية نفوذها في اليمن (تقرير)» (به عربی). الموقع بوست. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  21. زم، روح‌الله؛ فرهودی، بیژن (۲۹ ژوئن ۲۰۱۸). «برنامه آخر هفته - اسناد دپوی 40 میلیارد دلار از اموال مردم - بررسی اعتصابات - فروش آب شرب مردم». یوتیوب. شبکه رسانه‌ای بیان. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.
  22. "Item:8 General Debate (Cont'd) - 29th Meeting, 38th Regular Session Human Rights Council (at 50:39)". UN Web TV (به انگلیسی). United Nations. 2 July 2018. Retrieved 5 February 2025.
  23. "Item:8 General Debate (Cont'd) - 44th Meeting, 40th Regular Session Human Rights Council (at 06:12)". UN Web TV (به انگلیسی). United Nations. 19 Mar 2019. Retrieved 5 February 2025.
  24. "Item:4 General Debate - 18th Meeting, 39th Regular Session Human Rights Council (at 02:41:47)". UN Web TV (به انگلیسی). United Nations. 18 Sep 2018. Retrieved 5 February 2025.
  25. «چهارده فعال مدنی-سیاسی داخل ایران خواستار استعفای خامنه‌ای و تغییر قانون اساسی شدند». العربیه. ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۲۵.