پرش به محتوا

مجتبی حیدرپناه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مجتبی حیدرپناه
ملیتایرانی
تحصیلاتکارشناسی نقاشی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد
پیشه(ها)کارتونیست، تصویرساز، نقاش، طراح و انیماتور
شناخته‌شده
برای
نقاشی

مجتبی حیدرپناه (زادهٔ ۱۷ فروردین ۱۳۶۹، آباده) هنرمند کارتونیست، تصویرساز و طراح کاراکتر ایرانی است که به خاطر فعالیت‌های مطبوعاتی و همچنین جوایز بین‌المللی که کسب کرده‌است، شناخته می‌شود. اون به مدت دو ترم در دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد در درس خلاقیت و نقاشی دیجیتال مشغول به تدریس بود.

او که فارغ‌التحصیل رشتهٔ نقاشی دانشکده هنر دانشگاه یزد است، در یک دهه فعالیت خود توانسته‌است جوایز فستیوال‌های کارتون کشورهای ایران، آرژانتین، ایتالیا، برزیل، اسلواکی و ترکیه به دست آورد.[۱][۲]

حیدرپناه بیشتر با مجموعه کارتون‌هایی با نام عنوان «گارد ویژه» شناخته می‌شود. او در این مجموعه آثار، شخصیت افراد ملقب به گارد ویژه را در ارتباط با آثار هنری یا خود هنرمند به نمایش می‌گذارد. از این مجموعه، اثر «متفکر» در سی و هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی آیدین دوغان، مقام سوم را به دست آورد.[۳]

همچنین اثر هنری خم‌شدن چراغ خیابان از این هنرمند، از سال ۲۰۱۹ به عنوان میم در میان کاربران اینترنت استفاده می‌شود.

زندگی شخصی

[ویرایش]

مجتبی، ششمین فرزند غلامحسین حیدرپناه، مشهور به حسین منبت‌کار، یکی استادان منبت‌کاری آباده است. او در دوران کودکی با مطالعهٔ هفته نامهٔ گل‌آقا با کارتون آشنا شد و به‌طور خودآموز تصویرسازی را آغاز کرد و اولین جایزهٔ کارتون خود را در سال ۱۳۸۷ از جشنواره استانی کارتون نان و هنر استان فارس دریافت کرد.[۴]

میم خم شدن چراغ خیابان

[ویرایش]
تصویر اصلی اثر مجتبی حیدرپناه که تبدیل به میم bending streetlight شده است

میم خم شدن چراغ خیابان، اثر هنرمند ایرانی مجتبی حیدرپناه، برای اولین بار در سال ۲۰۱۹ در اینستاگرام هنرمند منتشر شد. این تصویر دیجیتالی از چراغ خیابانی که به سوی خانه‌ای خم شده است، به سرعت توجه زیادی را جلب کرد و به یک پدیده اینترنتی تبدیل شد. طنز بصری منحصر به فرد این میم باعث شد تا کاربران زیادی آن را به اشتراک بگذارند و در وبسایت‌های مختلف ساخت و انتشار میم منتشر کنند. به این ترتیب، چراغ خیابان خم شده به نمادی از واکنش‌های غیرمنتظره و طنز سورئال تبدیل شد و جایگاه خود را در فرهنگ اینترنتی پیدا کرد.[۵][۶][۷]

فعالیت حرفه‌ای

[ویرایش]

فعالیت حرفه‌ای حیدرپناه با شروع تحصیل در رشتهٔ نقاشی در دانشکده هنر و معماری دانشگاه یزد آغاز شد.[۸] برخی از کتاب‌هایی که توسط او تصویرسازی شده‌اند توسط انتشارات هوپا،[۹] انتشارات مبتکران و نشر گاندو منتشر شده‌اند. حیدرپناه همچنین از سال ۱۳۹۸، مدیریت هنری مجموعهٔ آی‌قصه را برعهده دارد. این مجموعه قصه‌های کودکانهٔ فارسی را به صورت مستمر در پلتفرم‌های آنلاین و همچنین در نسخه‌های چاپی به صورت سراسری منتشر می‌کند.[نیازمند منبع]

حیدرپناه در این سال‌ها توانسته‌است بیش از ۵۰ جایزه ملی و بین‌المللی در رشته کارتون را کسب کند. او همچنین در حوزهٔ مطبوعات نیز فعال بوده‌است و با نشریات قانون، همشهری، شهرآرا، آفتاب یزد، جام جم، اصفهان امروز، اصفهان نیمروز، مجله طنز و کاریکاتور خط خطی همکاری داشته‌است.

ویلچر و پله‌ها - برگزیدهٔ جشنواره بین‌المللی کارتون با موضوع «تلاش» - ایران ۱۳۸۹[۱۰]

سبک و روش

[ویرایش]

می‌توان گفت حیدرپناه با تسلط به دو دنیای تصویرگری و کاریکاتور به قلمرو جدیدی وارد شده‌است. آثاری که در نگاه نخست به یک پلان منحصر می‌شوند، ولی مفاهیم هر تصویر می‌توانند تا پلان‌های بعدی در ذهن مخاطب امتداد داشته باشند. کارتون‌های حیدرپناه نسبت به آثار دیگر این حوزه، شاعرانه‌تر به نظر می‌رسند؛ شیوه‌ای که می‌توان آن را تصویرگری مفهومی نامید.[۱۱] آثار مجتبی حیدرپناه ترکیبی است از کاریکاتور و تصویرسازی. تصاویری که شرحی نیاز ندارند چرا که مانند یک فیلم کوتاه داستانی پرمفهوم را روایت می‌کنند. تکنیک این آثار تمام دیجیتال است اما کاملاً شبیه یک اثر رنگ روغن یا اکرلیک است و هنرمند این شباهت را برای بالا بردن گویایی اثر ایجاد می‌کند. فضاهای مه‌آلود و خاکستری آثار او، بیننده را به دقت و تفکر وامی‌دارد و حسی سینمایی به آثار می‌بخشد.[۱۲]

این هنرمند کارتونسیت، در مصاحبه با سایت ایران‌کارتون، در مورد نحوهٔ اجرای آثارش می‌گوید:

«به دو شکل کار می‌کنم، هم دیجیتال و هم دستی که با اکرلیک معمولاً کار دستی‌ام را انجام می‌دهم؛ ولی بیشتر اجرای اولم به شکل دیجیتال است. با این وجود سعی می‌کنم طوری کار کنم که آثارم حس اجرای دستی را داشته باشد. به خاطر همین امکان دارد اجرای کارهایم یک تا دو روز وقت ببرد و گاهی هم از روی کار دیجیتالم اجرای دستی کار می‌کنم که البته لذتش دو برابر است.»

جوایز

[ویرایش]
جشنواره جایزه سال
۳۷مین مسابقه بین‌المللی کاریکاتور آیدین دوغان ترکیه[۱۳] جایزه سوم ۱۳۹۹
۴۱ امین جشنواره بین‌المللی کارتون ایتالیا[۱۴] جایزه طلایی ۱۳۹۶
جشنواره سراسری کارتون شیراز جایزه اول ۱۳۸۸
جشنواره بین‌المللی کارتون ایران[۱۵] جایزه اول ۱۳۸۹
جشنواره بین‌المللی کارتون آموریستی ماریستیکا ایتالیا[۱۶] جایزه ویژه ۱۳۹۲
۳۰مین مسابقه بین‌المللی کاریکاتور آیدین دوغان ترکیه[۱۷][۱۸][۱۹] جایزه دوم ۱۳۹۳
دومین جشنواره بین‌المللی کارتون آرژانتین نفر اول ۱۳۹۲
جشنواره هومودیوا رومانی[۲۰] لوح افتخار و جایزهٔ ویژهٔ انجمن ACCES ۱۳۹۴
۱۳مین جشن تصویر سال ایران نفر اول ۱۳۹۴
مسابقه بین‌المللی Brain Sneezing اسلواکی[۲۱] جایزه ویژه ۱۳۹۵
جشنواره بین‌المللی کارتون آندورمدای ایتالیا جایزه ویژه ۱۳۹۵
جشنواره ۴۳مین جشنواره بین‌المللی کارتون و کاریکاتور پیراسیکابا برزیل[۲۲] جایزه ویژه ۱۳۹۵
جشنواره بین‌المللی کارتون اولنس کارتوناله بلژیک[۱۱] جایزه سوم ۱۳۹۵
جشنواره بین‌المللی کارتون کیجو چین[۱۱] جایزه دوم ۱۳۹۴

نمایشگاه‌ها

[ویرایش]
  • سشوار برای خنده، آباده، ۱۳۸۸[۲۳]
  • نمایشگاه گروهی خانه کاریکاتور اصفهان
  • سومین نمایشگاه گروهی کاریکاتور گام اول[۲۴][۲۵]
  • چهارمین نمایشگاه گروهی کاریکاتور گام اول[۲۶][۲۷]
  • پنجمین نمایشگاه گروهی کاریکاتور گام اول[۲۸]
  • ششمین نمایشگاه گروهی کاریکاتور گام اول[۲۹]
  • هفتمین نمایشگاه گروهی سالانه کانون کاریکاتور گام اول[۳۰][۳۱]
  • هشتمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول[۳۲]
  • منتخب هشت نمایشگاه سالانه کانون گام اول اصفهان در مراغه[۳۳]
  • نهمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول[۳۴][۳۵]
  • دهمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول[۳۶]

منابع

[ویرایش]
  1. «مجتبی حیدرپناه | بانک هنرمندان تجسمی». web.archive.org. ۲۰۱۹-۰۱-۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژانویه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۲۶.
  2. "Iranian cartoonist wins grand prix at Brazilian exhibition". Tehran Times (به انگلیسی). 2016-08-30. Retrieved 2020-03-26.
  3. «سهم اصفهان از اسکار کارتونیست‌ها». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۴-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۱-۲۶.
  4. «نتایج اولین جشنوارهٔ کارتون فارس اعلام شد». ۳ اردیبهشت ۱۳۸۸.
  5. "Bending Streetlight". Know Your Meme (به انگلیسی). 2019-08-28. Retrieved 2024-12-22.
  6. «BENDING STREETLIGHT BENCH BOOK PHONE Meme Generator - Imgflip». imgflip.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۲-۲۲.
  7. "Bending Streetlight". Meming Wiki (به انگلیسی). Retrieved 2024-12-22.
  8. irancartoon. «مصاحبه با مجتبی حیدرپناه/ ایده‌های اولیه ایده‌های دم دستی هستند». ایران کارتون.
  9. «نسخه آرشیو شده». www.hoopabooks.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ آوریل ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۲۶.
  10. «ایران کارتون اولین سایت مرجع کارتون و کاریکاتور در ایران». irancartoon.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۲۶.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ نظر، 26 (۲۰۱۶-۱۰-۲۹). «تصاویر بدون واژه و شاعرانه / مجتبی حیدرپناه». روز رنگ. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۲۶.
  12. فاطمه سادات تهامی (۲۰ فروردین ۱۳۹۷). [www.khatmag.ir/post/without-explanation-mojtaba-heydarpanah «بدون شرح / مجتبی حیدرپناه»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
  13. "Mojtaba HEIDARPANAH - Aydın Doğan Vakfı". https://sanalmuze.aydindoganvakfi.org.tr (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-26. {{cite web}}: External link in |وبگاه= (help)
  14. «یک ایرانی نفر اول جشنواره کارتون ایتالیا». خبرگزاری فارس. ۲۸ مرداد ۱۳۹۶.
  15. "ایران کارتون اولین سایت مرجع کارتون و کاریکاتور در ایران". irancartoon.ir. Retrieved 2019-03-29.
  16. "ایران کارتون اولین سایت مرجع کارتون و کاریکاتور در ایران". irancartoon.ir. Retrieved 2019-03-29.
  17. "30. Aydın Doğan International Cartoon Competition - Aydın Doğan Vakfı". sanalmuze.aydindoganvakfi.org.tr. Retrieved 2019-03-29.
  18. "Aydın Doğan Cartoon Contest announces winners". Hürriyet Daily News (به انگلیسی). Retrieved 2019-03-29.
  19. «Iranian artist Mojtaba Heidarpanah». The Iran Project (به انگلیسی). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ مارس ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۲۶.
  20. "Deva 2015, Romania - Best CARTOONS". www.bestcartoons.net. Retrieved 2019-03-29.[پیوند مرده]
  21. "Brain Sneezing". www.cartooneast.com. Retrieved 2019-03-29.
  22. "Winners Of The 43rd International Exhibition of Piracicaba Humor/Brazil,2016 - Tabriz Cartoons - Tabriz Cartoons | 2019". tabrizcartoons.com. Retrieved 2019-03-29.
  23. «"سشوار برای خنده" در آباده». ۳ آذر ۱۳۸۸.
  24. «3مین نمایشگاه کاریکاتور گام اول».
  25. «گزارش تصویری 3مین نمایشگاه کاریکاتور گام اول».
  26. «چهارمین نمایشگاه کاریکاتور گام اول».
  27. «گزارش تصویری افتتاح چهارمین نمایشگاه کاریکاتور گام اول».
  28. «پنجمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول».
  29. «ششمین نمایشگاه کاریکاتور گام اول».
  30. «گزارش تصویری افتتاحیه 7مین نمایشگاه کاریکاتور گام اول».
  31. «هفتمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول».
  32. «هشتمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول».
  33. «گام اول در مراغه».
  34. «نهمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول».
  35. «نهمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول».
  36. «دهمین نمایشگاه سالانه کانون کاریکاتور گام اول». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۹.

پیوند به بیرون

[ویرایش]