ماپوچه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ماپوچه
کل جمعیت
شورای فلاسفه آروکانیان, ۱۹۰۴
c. ۱,۹۵۰,۰۰۰
مناطق با جمعیت چشمگیر
شیلی	۱,۷۴۵,۱۴۷ (۲۰۱۷)^[۱]
آرژانتین	۲۰۵,۰۰۹ (۲۰۱۰)^[۲]
زبان‌ها
ماپوچه ایی • اسپانیایی
دین
مسیحیت انجیلی, کلیسای کاتولیک, سنتی
قومیت‌های وابسته
Core groups: بوروآنو, کانکو, هویلیچ, Lafquenche, Moluche, Picunche, Promaucae Araucanized groups: Pehuenche, Puelche, Ranquel, Tehuelche

ماپوچه از اقوام سرخپوست شیلی هستند که جمعیت امروزی آن‌ها به حدود ۹۰۰٬۰۰۰ می‌رسد و عمدتاً در کشور شیلی ساکن هستند که پیشتر با نام آروکانیان شناخته می شدند. گروه‌های کوچکی از آن‌ها ساکن آرژانتین می‌باشند. به دو زبان ماپوچه ای و اسپانیایی سخن گفته و عمدتاً مسیحی‌مذهب می‌باشند. گفته می‌شود شمار بسیار زیادی از مردم شیلی اصالتاً ماپوچه‌تبار هستند. در مورد ریشهٔ سرخپوستی این قوم تردیدهایی وجود دارد، چرا که در تست‌های ژنتیکی دی.ان.ای مردم ماپوچه نشان می‌دهد آن‌ها پلی‌نزی‌تبار هستند و با بومیان اقیانوسیه و ساکنان جزایر غربی اقیانوس آرام ریشهٔ مشترک دارند. هرچند برخی دانشمندان بر اساس آزمایش‌های دیگر این همبستگی را قویاً رد کرده‌اند.

منابع

[ویرایش]

↑ "2017census". Censo2017.cl. Archived from the original on 2019-01-25. Retrieved 2019-03-01.
↑ "Censo Nacional de Población, Hogares y Viviendas 2010: Resultados definitivos: Serie B N^o 2: Tomo 1" (PDF) (به اسپانیایی). INDEC. p. 281. Archived from the original (PDF) on 8 December 2015. Retrieved 5 December 2015.

http://en.wikipedia.org/wiki/Mapuche

ن ب و دوران پیشاکلمبی سرخپوستان
آمریکاها	سرخ‌پوستان دیرین • پیشینه ژنتیکی بومیان قاره آمریکا • باستان‌شناسی قاره آمریکا • سرخ‌پوست
آمریکای شمالی	تاریخ حوادث ساکنان بومی قاره آمریکا • چیچیمکا • فرهنگ هوپول • تمدن می‌سی‌سی‌پی •
آمریکای مرکزی	گاه‌نگاری آمریکای مرکزی – فرهنگ کاپاچا – چولولا – کوکله پیشاکلمبی – فرهنگ اپی-اولمک – مردم هواستک – ایزاپا – میکستک – اولمک – پیپیل – کلپا – گورهای صخره ای غرب مکزیک – فرهنگ تئوچیتلان – دولت تاراسکان – تئوتیهواکان – فرهنگ تلاتیلکو – تولتک – توتوناک – عصر کلاسیک وراکروز – زوچیپالا – زاپوتک
آمریکای جنوبی	بومیان آمریکای جنوبی – دوره های فرهنگی پرو – کانیاری – تمدن چاچاپویا – تمدن چاناسی – تمدن چاوین – چیمو – ال آبرا – تمدن آبی موند – فرهنگ باستانی لاس وگاس – تمدن لیما – لاتولیتا – مانتینیو-گوانکاویلکا – ماپوچه – موچه – تمدن مولو – موئیسکا – تمدن نارینیو – تمدن نازکا – تمدن نورته چیکو – تمدن کیمبایا – سن آگوستین , هوئیلا – شوار – تمدن سیکان – تائینوها – تایرونا – تیاهواناکو – تیرادنترو – تمدن بالدیبیا – تمدن واری
	آزتک‌ها	قوم مایا	امپراتوری اینکا (تمدن اینکا)
زبان	زبان ناهواتل	زبان مایایی	کچوآ
نگارش	خط آزتکی	خط مایایی	کیپو
دین	دین آزتک	دین مایا	دین اینکا
اساطیر	اساطیر آزتک	اساطیر مایا	اساطیر اینکا
تقویم	تقویم آزتک	تقویم مایا
جامعه	جامعه آزتک	جامعه مایا	جامعه اینکا
پیدایش	چینامپا	معماری مایاها	معماری اینکاها (سیستم راه‌های اینکاها) کشاورزی اینکا
تاریخ	تاریخ آزتک		تاریخ امپراتوری اینکا
مردم	مونته‌زومای یکم مونته‌زومای دوم کوئیتلاهواک کوائوهتموک	کینیچ جاناب پاکال اواکساکلاجوم اوباه کاویل جاساو چان کاویل یکم	مانکو کاپاک پاچاکوتک آتاهوالپا مانکو اینکا
اشغال	شکست آزتک از اسپانیا (ارنان کورتس)	فتح یوکاتان توسط اسپانیا (فرانسیسکو دِ مونتخو) فتح گواتمالا توسط اسپانیا (پدرو دِ آلوارو)	شکست اینکا از اسپانیا (فرانسیسکو پیزارو)
جستارهای وابسته
– مبادلات کلمبیایی – نگارش در آمریکای مرکزی – آشپزی سرخپوستان – سفالگری سرخپوستان – پیشینه جمعیتی بومیان آمریکا – هنر پیشاکلمبی – نقاشی در آمریکای باستان

ن ب و اعضای سازمان ملت‌ها و اقلیت‌های غیررسمی
آفریقا	آفریکانرها Southern Cameroons Barotseland Batwa Bellah people Haratin سرزمین قبایلی Ogaden Ogoni منطقه اورومیا Rehoboth Basters سومالی‌لند Western Togoland
آمریکای شمالی	واشینگتن، دی.سی.
آسیا	آچه عرب‌های خوزستان آشوری‌ها ایالت بلوچستان Chittagong Hill Tracts ترکستان شرقی گلگت-بلتستان مردم همونگ کردستان ایران Khmer Krom Madhesh ناگالند South Moluccas آذربایجان مغولستان داخلی ایالت سند سولو (فیلیپین) تایوان مردم تالش تبت استان سیستان و بلوچستان جمهوری غرب پاپوآ
اروپا	آبخاز الگو:Country data Bretagne برتانی کاتالونیا Chameria تاتارهای کریمه لزگی‌ها ساوی (منطقه)

داده‌های کتابخانه‌ای
کتابخانه‌های ملی	اسپانیا فرانسه (داده‌ها) آلمان اسرائیل ایالات متحده آمریکا جمهوری چک
سایر	سوداک (فرانسه) 1