ماهنامه سوره
ماهنامه سوره یک مجله فرهنگی، هنری، اندیشه‌ای متعلق به حوزه هنری انقلاب اسلامی است. این ماهنامه تا امروز صد و هفتاد و یک شماره منتشر کرده است. سردبیر فعلی این ماهنامه سید علی سیدان است. مشهورترین سردبیر این ماهنامه سید مرتضی آوینی است.
اولین شماره ماهنامه سوره، فروردین ماه ۱۳۶۸، بدون شناسنامه تحریریه و نام سردبیر و به صاحب امتیازی حوزه هنری انقلاب اسلامی و مدیر مسئولی مدیر وقت حوزه هنری؛ محمد علی زم، منتشر شد.
تا شماره مرداد و شهریور ۱۳۶۹، یعنی شماره پنجم و ششم آن سال که در یک مجلد منتشر شده، برای هجده شماره، سوره به سردبیری سید محمد آوینی منتشر می‌شود و پس از شماره هفتم و هشتم همان سال در مهر و آبان، که مجله دوباره بدون شناسنامه منتشر می‌شود؛ از شماره آذرماه، نام سید مرتضی آوینی به عنوان سردبیر در شناسنامه اثر حک می‌شود و این شناسنامه تا شهادت سید مرتضی، یعنی فروردین ۱۳۷۲، بی‌تغییر می‌ماند.[۱]
بنابر خاطرات اطرافیان و دوستان و کتاب‌هایی که پس از کشته شدن سید مرتضی آوینی، از ایشان چاپ شد، نشان میدهد که در آن یک سال و نیم اول نیز، مسئولیت سوره در حقیقت به عهدۀ سید مرتضی بود.
طی چهار سال، سوره به صورت ماهنامه با محوریت هنر و فرهنگ منتشر می‌شد. در این چهار سال و در لابه‌لای این ماهنامه‌ها، ویژه‌نامه‌هایی نیز به صورت پراکنده در موضوعات سینما، تئاتر، ادبیات و بحث‌های نظری هنر منتشر شد. با کشته شدن سید مرتضی آوینی در ۲۰ فروردین ۱۳۷۲ در فکه بر اثر انفجار مین، تحریریه اول سوره در فقدان سردبیر فقید، تا مهرماه به سردبیری سیدمحمد آوینی به کار خود ادامه میدهد و پس از انتشار شمارهٔ دهم آن سال در آذرماه ۷۲، پایان می‌یابد.
پس از سه سال فترت، از سال ۱۳۷۵، ماهنامه سوره مجدداً و این بار به سردبیری سیدعلی میرفتاح _ نویسنده، نقاش و منتقد ادبی و صفحه آرا و طراح گرافیک تحریریهٔ اول _ تحت مشاورۀ سید محمد آوینی و حسین معززی‌نیا منتشر می‌شود. سوره میرفتاح شش شماره ـ و آن هم طی سه سال ـ بیشتر عٌمر نمی‌کند و پس از شماره ششم در زمستان ۱۳۷۸، پایان می‌یابد. پس از آن سوره دوباره به محاق می‌رود تا آنکه در سال ۱۳۸۰، بار دیگر و اینبار با فُرم و لوگویی تازه، به سردبیری سید عبدالجواد موسوی _ شاعر و روزنامه نگار _ منتشر می‌شود. تحریریه سوم نیز چندان پایدار نیست و پس از دو سال و انتشار تنها پنج شماره، به کار خود پایان میدهد.
از اردیبهشت ماه ۱۳۸۲، ماهنامه سوره بار دیگر و با همان لوگوی مشهور، کار خود را آغاز می‌کند. تحریریه چهارم را اینبار یک جوان سی ساله به نام «وحید جلیلی» گرد هم آورده و بر صندلی سردبیری شهید آوینی تکیه می‌زند. [۲] و تحریریه چهارم تا آذرماه ۱۳۸۵ به کار خود ادامه می‌دهند و در طول این سه سال، سی شماره را منتشر می‌کنند.[۳] با این حال، اختلافات وحید جلیلی با مدیر آن سال‌های حوزه هنری، حسن بنیانیان، در نهایت کار را به آنجا می‌رساند که جلیلی از سوره خداحافظی کند.[۴]
با استعفای جلیلی و رفتنش از سوره، از زمستان ۱۳۸۵ تا زمستان ۱۳۸۸، پانزده شماره تحت هدایت و سرمقاله‌های حسن بنیانیان و با سردبیری غیررسمی محمد حمزه‌زاده بدون هیچ شناسنامه مشخصی منتشر می‌شود. در این بین، در مواردی نیز، ویژه‌نامه‌هایی به مناسبت‌های مختلف؛ از جمله سی سالگی انقلاب اسلامی، به سردبیری مهدی مظفری‌نیا و علی عبد منتشر می‌شود. دورۀ [غیررسمی]پنجم، با پانزده شماره و شماره مسلسل چهل و پنج در شمارۀ آخر خود به کار خود خاتمه میدهد.[۵]
از زمستان ۱۳۸۹، سوره بار دیگر به کیوسک باز می‌گردد. تحریریه ششم به سردبیری مهدی مظفری‌نیا با رویکردی تازه شکل می‌گیرد.[۶] سوره تصمیم می‌گیرد این بار به جای هنر و فرهنگ و مسائل سیاسی و اجتماعی، بر مسائل نظری و انتزاعی علوم انسانی تمرکز کند و از همین جهت، عنوان «اندیشه» را نیز به خود می‌گیرد و تحت نامِ کامل «سوره اندیشه»، اما در امتداد همان شماره مسلسل سابق، منتشر می‌شود. هر چند این رویکرد و عنوان تازه سوره باعث شده عمدتاً در فضای ژورنالیستی، این دوره را چیزی غیر از «سوره» بدانند، اما از آنجایی که این نشریه با مجوز و شماره مسلسل «سوره» منتشر شده، نمی‌توان آن را چیزی غیر از سوره دانست. تحریریه ششم سوره تا مهر و آبان ۱۳۹۴ منتشر می‌شود و در نهایت با ۲۱ شماره، به کار خود پایان میدهد.[۷]
پس از هفت سال تحریریه هفتم سوره به سردبیری سید علی سیدان و مدیر مسئولی محمد مهدی دادمان بار دیگر آغاز به کار کرد. این تحریریه ابتدا سه پیش شماره منتشر کرد.[۸][۹] [۱۰] شماره اول سوره در دوره جدید، صد و هفتاد و یکمین شمارۀ سوره در مجموع، ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲ با تصویری از خواهر سید روح‌الله عجمیان، منتشر شد.[۱۱] رویکرد تحریریه هفتم در عین نیم گاهی به سوره آوینی و جلیلی، به عنوان مهمترین سوره‌های منتشر شده در شش تحریریه قبلی، «روایتِ میدان» است.[۱۲]
جستارهای وابسته
[ویرایش] | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |