لوکری
ابوالحسن علی بن محمد غزالی (غزوانی) لَوکَری شاعر و موسیقیدان ایرانی و معروف به لوکری چنگزن بود. وی در موسیقی مهارت به سزایی داشت. لوکری در تغزل و قصیده استادی چیرهدست بود [۱]. او همدوره با امیر رضی ابوالقاسم نوح بن منصور (۳۶۵-۳۸۷) امیر سامانی است بنابرین در نیمه دوم قرن چهارم میزیستهاست. او نوح و ابوالحسن عبیدالله بن احمد عتبی (م۳۷۲) را مدح کردهاست[۲]. غزوان -که او را به نام آنجا میخواندند- نام محله ای در هرات و لوکر هم دهی بزرگ بر کنار مرورود بود که گویا یکی زادگاه و دیگری زیستگاه او بودهاند. [۳]
از او نقل شده که در اشعارش تصریح کرده که از کردهای خراسان است.[۴][۵] همین مطلب را میتوان نشانهای بر آن داشت که قوم کرد حتی پیش از مهاجرت کرمانجها در عهد صفوی و نادری، در منطقه خراسان ساکن بودهاند؛ هر چند که در اثر کثرت مهاجرت، بعدها در میان آنان حل گشتند.
شعر زیر از لوکری است:
ز عنبر زره دارد او بر سمن | ز سنبل گره دارد او بر قمر | |
برون برد از چشم سودای خواب | درآورد در دل هوای سفر | |
بتابید سخت و بپیچید سست | به گرد کمرگاه دستار سر | |
شتابان بیامد سوی کوهسار | بهآهستگی کرد هرسو نظر… |
از اشعار دیگر او:
ساقی بده آن گلگون قَرقَف را / نا یافته از آتش گز تف را
نزدیک امیر نوح بن منصور / بر کوشک بر این شعر مُردَفَّ را [۶]
پانویس
[ویرایش]منابع
[ویرایش]محمد دبیرسیاقی. پیشاهنگان شعر پارسی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
رشید یاسمی، غلامرضا (۱۳۵۴). «سویس». کاوه (مونیخ) (۵۷): ۷۵.
* کتاب تاریخ ادبیات در ایران از دکتر ذبیحالله صفا.