لاگامال

لاگامال
جهان زیرین
مرکز فرهنگی غالب	دلبات، شوش، ترقا
جنسیت	نر (در دلبات) ماده (در ترقا)
اطلاعات شخصی
والدین	اوراش (پدر)

لاگامال (اکدی: «بدون بخشش») خدایی بین‌النهرینی و عمدتا در ارتباط با دلبات (تِل الدِیلم امروزی) بود. گونهٔ ماده‌ای از لاگامال در ترقا بر کنارهٔ فرات در بین‌النهرین علیا پرستش می‌شد. لاگامالِ نر در دوره‌ای نیز به پانتئون شوش در عیلام وارد شد.

لاگامال خدایی درجهان زیرین و از این جنبه ممکن بود با نرگال بین‌النهرینی یا اینشوشینک عیلامی در ارتباط باشد. در منابع بین‌النهرین پدر او اوراش، خدای حامی دلبات بود. در شوش، لاگامال به همراه ایشمکاراب (خدای مربوط به قانون و عدالت) دوگانه‌ای را تشکیل می‌داد، در حالی که اسناد ماری نشان می‌دهد که در ترقا با خدای محلی ایکشودوم در ارتباط بود.

شخصیت

نام لاگامال زبان اکدی به معنای «بدون بخشش» است.

جنسیت

در اکثر منابع موجود، لاگامال یک خدای مذکر تلقی می‌شود.

ارتباط با سایر خداییان

لاگامال پسر اوراش (با الههٔ زمین اشتباه نشود)، خدای حامی دلبات، بود.

ارتباط پسین

یک نظریهٔ به خوبی تثبیت‌شده، گروه عیلامی اینشوشینک، لاگامال و ایشمکاراب را با باور متاخر زرتشتیان مرتبط می‌کند که ارواح پس از مرگ توسط مهر، سروش و رشن قضاوت می‌شوند. با این حال، این دیدگاه به طور عمومی پذیرفته نشده و به این نکته اشاره شده است در حالی که نام هم سروش و هم ایشمکاراب از نظر ریشه‌شناسی با شنیدن مرتبط است، کارکردها رشنو و لاگامال به نظر نمی‌رسد که مشابه باشند. ناتان واسرمن به علاوه این موضوع را زیر سوال می‌برد که سه خداییانِ شوش واقعا کارکرد یک سه‌گانه را همانند ایزدان زرتشتی داشته باشند، هرچند او ارتباط نزدیکی که به تنهایی بین ایشمکاراب و لاگامال وجود داشته است، می‌پذیرد.

منابع

• Álvarez-Mon, Javier (2015). "Like a thunderstorm: storm-gods 'Sibitti' warriors from Highland Elam". AION: Annali dell'Università degli Studi di Napoli "L'Orientale". 74 (1–4): 17–46. ISSN 0393-3180. Retrieved 2022-03-09.
• Behrens, Herman; Klein, Jacob (1998), "Ninegalla", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2021-08-12
• Becking, Bob (1999), "Lagamar", in van der Toorn, Karel; Becking, Bob; van der Horst, Pieter W. (eds.), Dictionary of Deities and Demons in the Bible, Eerdmans Publishing Company, ISBN 978-0-8028-2491-2, retrieved 2022-08-13
• Cohen, Mark E. (1993). The cultic calendars of the ancient Near East. Bethesda, Md.: CDL Press. ISBN 1-883053-00-5. OCLC 27431674.
• Feliu, Lluís (2003). The god Dagan in Bronze Age Syria. Leiden Boston, MA: Brill. ISBN 978-90-04-13158-3. OCLC 52107444. Retrieved 2022-08-10.
• George, Andrew R. (1992). Babylonian Topographical Texts. Orientalia Lovaniensia analecta. Departement Oriëntalistiek. ISBN 978-90-6831-410-6. Retrieved 2023-06-01.
• George, Andrew R. (1993). House most high: the temples of ancient Mesopotamia. Winona Lake: Eisenbrauns. ISBN 0-931464-80-3. OCLC 27813103.
• George, Andrew R.; Taniguchi, Junko; Geller, M. J. (2010). "The Dogs of Ninkilim, part two: Babylonian rituals to counter field pests". Iraq. Cambridge University Press. 72: 79–148. doi:10.1017/s0021088900000607. ISSN 0021-0889. S2CID 190713244.
• Harris, Rivkah (1976). "On Foreigners in Old Babylonian Sippar". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale. Presses Universitaires de France. 70 (2): 145–152. JSTOR 23282311. Retrieved 2021-10-06.
• Henkelman, Wouter F. M. (2008). The other gods who are: studies in Elamite-Iranian acculturation based on the Persepolis fortification texts. Leiden: Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten. ISBN 978-90-6258-414-7.
• Jahangirfar, Milad (2018). "The Elamite Triads: Reflections on the Possible Continuities in Iranian Tradition". Iranica Antiqua. 53: 105–124. Retrieved 2021-09-27.
• Krebernik, Manfred (2016), "Zwillingsgottheiten", Reallexikon der Assyriologie (به آلمانی), retrieved 2022-08-13
• Lambert, Wilfred G. (1980), "Ikšudu(m)", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-03-10
• Lambert, Wilfred G. (1983), "Lāgamāl", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2021-08-11
• Lambert, Wilfred G. (1987), "Lugal-šunugia", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2022-08-13
• Lambert, Wilfred G. (1987a), "Lulal/Lātarāk", Reallexikon der Assyriologie, retrieved 2021-10-04
• Lambert, Wilfred G. (2016). Ancient Mesopotamian Religion and Mythology: Selected Essays. Tübingen: Mohr Siebeck. ISBN 978-3-16-153674-8. OCLC 945892683.
• Malbran-Labat, Florence (2018). "Elamite Royal Inscriptions". The Elamite World. Routledge. pp. 464–480. doi:10.4324/9781315658032-24. ISBN 9781315658032.
• Marchesi, Gianni; Marchetti, Nicoló (2019). "A babylonian official at Tilmen Höyük in the time of king Sumu-la-el of Babylon". Orientalia. 88 (1): 1–36. ISSN 0030-5367. Retrieved 2021-09-27.
• Matthews, Victor H. (1978). "Government Involvement in the Religion of the Mari Kingdom". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale. Presses Universitaires de France. 72 (2): 151–156. JSTOR 23282224. Retrieved 2021-10-06.
• Mofidi‐Nasrabadi, Behzad (2021), "Haft Tappeh", Haft Tappeh (Probably Ancient Elamite City of Kabnak), The Encyclopedia of Ancient History: Asia and Africa, Wiley, pp. 1–7, doi:10.1002/9781119399919.eahaa00036, ISBN 9781119399919, S2CID 244582005
• Nakata, Ichiro (1975). "A Mari Note: Ikrub-El and Related Matters". Orient. The Society for Near Eastern Studies in Japan. 11: 15–24. doi:10.5356/orient1960.11.15. ISSN 1884-1392.
• Potts, Daniel (1999). The archaeology of Elam: formation and transformation of an ancient Iranian state. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-511-48961-7. OCLC 813439001.
• Potts, Daniel T. (2010). "Elamite Temple Building". From the foundations to the crenellations: essays on temple building in the Ancient Near East and Hebrew Bible. Münster: Ugarit-Verlag. ISBN 978-3-86835-031-9. OCLC 618338811.
• Potts, Daniel T. (2018). "Ælam regio: Elam in Western scholarship from the Renaissance to the late 19th century". The Elamite World. Abingdon, Oxon. ISBN 978-1-315-65803-2. OCLC 1022561448.
• Sasson, Jack M. (2001). "Ancestors Divine?" (PDF). In van Soldt, Wilfred H.; Dercksen, Jan G.; Kouwenberg, N. J. C.; Krispijn, Theo (eds.). Veenhof Anniversary Volume: Studies Presented to Klaas R. Veenhof on the Occasion of His Sixty-fifth Birthday. Pihans Series. Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten. ISBN 978-90-6258-091-0. Retrieved 2022-08-10.
• Sasson, Jack M. (2015). From the Mari archives: an anthology of old Babylonian letters. Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-830-5. OCLC 907931488.
• van der Toorn, Karel (1995). "Migration and the Spread of Local Cults". Immigration and emigration within the ancient Near East: Festschrift E. Lipiński. Leuven: Uitgeverij Peeters en Departement Oriëntalistiek. ISBN 90-6831-727-X. OCLC 33242446.
• Wasserman, Nathan (2019). "The Susa Funerary Texts: A New Edition and Re-Evaluation and the Question of Psychostasia in Ancient Mesopotamia". Journal of the American Oriental Society. American Oriental Society. 139 (4). doi:10.7817/jameroriesoci.139.4.0859. ISSN 0003-0279.
• Wiggermann, Frans A. M. (1997). "Transtigridian Snake Gods". In Finkel, I. L.; Geller, M. J. (eds.). Sumerian Gods and their Representations. STYX Publications. ISBN 978-90-56-93005-9.