فوزیه مجد
| فوزیه مجد | |
|---|---|
| زاده | ۱۳۱۷ (۸۶ سال) برلین |
| ژانر | موسیقی کلاسیک موسیقی کلاسیک ایرانی موسیقی سمفونیک ایرانی موسیقی نواحی |
| ساز(ها) | پیانو ویلنسل سنتور |
| اعضای پیشین | مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران |
| سازهای اصلی | |
| پیانو | |
| دانشگاه | مدرسه مورتون هال انگلستان دانشگاه ادینبورو انگلستان دانشگاه سوربن فرانسه |
| استاد(ها) | امانوئل ملیک اصلانیان نادیا بولانژه تران وانکه فرامرز پایور مجید کیانی |
| بنیانگذار | گروه گردآوری و شناخت موسیقی در سازمان تلویزیون ملی ایران |
| جایزه(ها) | جایزه باربد بخش موسیقی نواحی سی و سومین دوره جشنواره موسیقی فجر |
فوزیه مجد (زادهٔ ۶ تیر ۱۳۱۷) موسیقی‌دان، آهنگساز، اتنوموزیکولوگ و پژوهشگر موسیقی اهل ایران است.
زندگی هنری
[ویرایش]فوزیه مجد ۶ تیر ۱۳۱۷ در برلین متولد شد.[۱][۲] او آموختن پیانو را از ۶ سالگی آغاز و تحصیلات ابتدایی را در مدرسه ژاندارک سپری نمود. امانوئل ملیک اصلانیان استاد پیانو و تأثیرگذار بر تفکر موسیقی وی بود. در سال‌های پایانی دههٔ ۱۳۲۰، برای تحصیل موسیقی به انگلستان رفت و در مدرسه «مورتون هال» مشغول به تحصیل شد.
او اولین اثر آهنگسازی حرفه‌ای خود را در سن ۱۵ سالگی به سفارش مدرسه «مورتون هال» ساخت که در استودیوی کمپانی معروف «هیز مسترز وویس» ضبط شد. روزنامه «لیورپول دِیلی پست» دربارهٔ این اثر نوشت:[۳][۴]
«رویداد موسیقایی بسیار مهمی در مدرسه مورتون‌هال نزدیک آزوستری به وقوع پیوست … برنامه با صحنه باله «امیردخت» که توسط دانشجوی کنونی مدرسه، فوزیه مجد – یک دختر ایرانی پانزده‌ساله– ساخته شده بود به پایان رسید که برای فردی به این جوانی، آینده‌ای چشمگیر را نوید می‌دهد.»[۵]
وی پس از پایان تحصیلات متوسطه، موسیقی را در دانشگاه ادینبرا پی گرفت. سپس به ایران بازگشت و در هنرستان عالی موسیقی به تدریس «تاریخ موسیقی غرب» مشغول شد و همزمان در روزنامه کیهان بین‌المللی با نام مستعار «فلورستان» نقد موسیقی می‌نوشت و در صداخانه وزارت فرهنگ و هنر به کار بازبینی موسیقی نواحی ایران می‌پرداخت. او نوازندگی سنتور[۶] را نیز نزد فرامرز پایور و مجید کیانی آموخت.
وی در سال ۱۳۴۵ با دریافت بورسیه از دولت فرانسه راهی این کشور شد و نزد نادیا بولانژه آموزش آهنگسازی را پی گرفت. پس از آن در سال ۱۳۴۷ با دریافت بورسیه از سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران به تحصیل اتنوموزیکولوژی تحت نظر تران وانکه در دانشگاه سوربن مشغول شد.[۵]
او در سال ۱۳۵۰ به ایران بازگشت. این زمان مصادف بود با اوج فعالیت‌های موسیقی مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران، در این مرکز بخشی به پژوهش و گردآوری موسیقی نواحی ایران اختصاص داشت. در آن هنگام وی بر تحقیق و پژوهش در زمینه موسیقی نواحی و موسیقی ردیف متمرکز شد. او با سفر به خراسان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و … به همراه گروهی که خود بنا نهاده بود، مجموعه‌هایی از موسیقی نواحی، اقوام و ردیفی را گردآوری کرد.
جمع‌آوری ردیف‌های سعید هرمزی، یوسف فروتن، عبدالله دوامی، نورعلی برومند و نمونه‌های موسیقی محلی خراسان مانند: اجراهایی از حسین یگانه، اولیاقلی یگانه، مختار زنبیل باف، حمرا گل فروز، نظرمحمد سلیمانی و…، با یاری مهدی کمالیان از مهم‌ترین دستاوردهای سفرهای پژوهشی او می‌باشد.
او «گروه گردآوری و شناخت موسیقی» را در سازمان تلویزیون ملی ایران تأسیس کرد و با دعوت از برخی موسیقی‌دان، برنامه‌های مختلفی در شهرهای شیراز (جشن هنر)، مشهد (جشن توس) و تهران (کارگاه نمایش، تأتر شهر) برگزار نمود. قدیمی‌ترین پژوهش در مورد «موسیقی سوگواری در بوشهر» را نیز او به انجام رسانده‌است.[۷][۸]
فعالیت‌های هنری
[ویرایش]فوزیه مجد سابقهٔ تدریس در هنرستان عالی موسیقی[۹] و انستیتو موزیکولوژی تهران را در کارنامهٔ خود دارد.[۱۰] از دیگر فعالیت‌های او می‌توان به پژوهش و گردآوری موسیقی نواحی ایران و ردیف دستگاهی موسیقی ایران[۱۱] و نگارش مقالاتی در فصلنامهٔ موسیقی ماهور اشاره کرد.[۱۲]
آثار
[ویرایش]موسیقی فیلم
[ویرایش]- پسر ایران از مادرش بی‌خبر است به کارگردانی فریدون رهنما
- سیاوش در تخت جمشید به کارگردانی فریدون رهنما
کتاب
[ویرایش]- «نفیرنامه» - ناشر: مؤسسه فرهنگی هنری ماهور ۱۳۹۰[۱۳]
- «سه ساخته برای پیانو: پایکوبی در دهکده سونات رومانتیک نمایشی» - ناشر: ماهور ۱۳۷۸[۱۴]
- «ایرانا برای ستاره‌ها: گفتگو ۸۸ برای پیانو» - ناشر: ماهور ۱۳۷۷[۱۵]
- «پرما برای پیانو» - ناشر: ماهور ۱۳۹۱[۱۶]
- «شب کوک» ناشر: سوره مهر ۱۳۹۲[۱۷]
- «سوئیت ایرانی برای پیانو» - ناشر: ماهور ۱۳۸۰[۱۸]
آلبوم
[ویرایش]- «موسیقی فیلم و نمایش» به رهبری گلنوش خالقی[۱۹][۲۰]
- «شب کوک»[۲۱]
- «گر بنگری به سویم»
- «شائری در بلوچستان»[۲۲]
- «گوات و ذکر در بلوچستان»[۲۳]
- «موسیقی نواحی ایران - موسیقی نوبان و زار»[۲۴]
- آلبوم موسیقی «موسیقی نواحی ایران - اربعین در بوشهر»[۲۵]
- «موسیقی نواحی ایران - موسیقی تربت جام (۴۲)»[۲۶]
- «موسیقی نواحی ایران - موسیقی شمال خراسان (۶)»[۲۷]
- «موسیقی نواحی ایران - موسیقی شمال خراسان (۳۹)»[۲۸]
- «موسیقی نواحی ایران - موسیقی شمال خراسان-داستان شاهزاده زرین عذار»[۲۹]
- «موسیقی نواحی ایران - موسیقی عاشقی آذربایجان غربی»[۳۰]
جوایز و افتخارات
[ویرایش]- آذر ۱۳۸۶، از فوزیه مجد در کنار رامبد صدیف به عنوان پژوهشگر موسیقی، توسط کمیته موسیقی «ایکم[۳۱]»، در خانه هنرمندان ایران تجلیل به عمل آمد.[۳۲][۳۳]
- در سی و سومین دوره جشنواره موسیقی فجر، جایزه باربد بخش موسیقی نواحی به فوزیه مجد اهداء شد.[۳۴]
- بهمن ۱۳۹۹، در آیینِ ششمین سال‌نوای موسیقی ایران، از فوزیه مجد، تقدیر به عمل آمد. شریف لطفی در غیاب وی، لوح تقدیر و تندیس «سال‌نوا» را دریافت کرد.[۳۵][۳۶]
پانویس
[ویرایش]- ↑ مجد، فوزیه (۱۳۷۹). سه ساخته برای پیانو. تهران: مؤسسه فرهنگی هنری ماهور. صص. ۵. شابک ۹۶۴-۶۴۰۹-۴۳-۱.
- ↑ «تولد فوزیه مجد». نوای فارس.
- ↑ «فوزیه مجد» (PDF). پی‌دی‌اف/دومین فستیوال بین‌المللی موسیقی معاصر تهران/ص:۹۱.
- ↑ «زاده مهر بی‌پایان - انسان‌شناسی و فرهنگ». anthropologyandculture.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۸.[پیوند مرده]
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «فوزیه مجد». گروه موسیقی یارآوا. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۰۱.
- ↑ «آثار پیانوی فوزیه مجد». ویستا.
- ↑ «پژوهشگری که مهم‌ترین آثار موسیقی ایرانی را گردآوری کرد». هنرآنلاین. ۶ تیر ۱۳۹۲.
- ↑ «فوزیه مجد». یارآوا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «والی: در هنرستان عالی به سبک فرانسه درس می‌دادند». گفتگوی هارمونیک. ۱۷ بهمن ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ معینی، سپهر. «بنگر به سویش». شورای فرهنگی بریتانیا. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ اوت ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «پژوهشگری که مهم‌ترین آثار موسیقی ایرانی را گردآوری کرد». خبرگزاری هنر ایران. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «انتشار آثار پیانوی فوزیه مجد». گفتگوی هارمونیک. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «نفیرنامه». ماهور - خانه کتاب. ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «سه ساخته برای پیانو: پایکوبی در دهکده سونات رومانتیک نمایشی». ماهور - خانه کتاب. ۱۳۷۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «ایرانا برای ستاره‌ها: گفتگو ۸۸ برای پیانو». ماهور - خانه کتاب. ۱۳۷۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «پرما برای پیانو». ماهور - خانه کتاب. ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «سوره مهر چهار کتاب در حوزه موسیقی به نمایشگاه آورد». خبرگزاری کتاب ایران. ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ «سوئیت ایرانی: برای پیانو». ماهور - خانه کتاب. ۱۳۸۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «موسیقی فیلم و نمایش». مؤسسه فرهنگی هنری ماهور - باربد. ۱۳۹۲.
- ↑ «فوزیه مجد موسیقی فیلم و نمایش‌هایش را آلبوم کرد». خبرگزاری ایسنا. ۲۵ دی ۱۳۹۲.
- ↑ «شب کوک». ماهور. ۱۳۹۲.[پیوند مرده]
- ↑ «شائری در بلوچستان توسط انتشارات ماهور به بازار عرضه شد». موسیقی ما. ۵ دی ۱۳۹۶.
- ↑ «گوات و ذکر در بلوچستان». ماهور. ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «موسیقی نوبان و زار». ماهور. ۱۳۸۵.[پیوند مرده]
- ↑ «اربعین در بوشهر». ماهور. ۱۳۸۵.[پیوند مرده]
- ↑ «موسیقی تربت جام». ماهور. ۱۳۸۲.[پیوند مرده]
- ↑ «موسیقی نواحی ایران - موسیقی شمال خراسان (6)». ماهور. ۱۳۸۴.[پیوند مرده]
- ↑ «موسیقی شمال خراسان». ماهور. ۱۳۸۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «موسیقی شمال خراسان، داستان شاهزاده زرین عذار». ماهور. ۱۳۸۴.[پیوند مرده]
- ↑ «موسیقی عاشقی آذربایجان غربی (عاشق اصلان)». ماهور. ۱۳۸۷.[پیوند مرده]
- ↑ «موسیقی تنها دغدغه کمیته ملی ایکوم». آفتاب به نقل از روزنامه تهران امروز. ۸ اسفند ۱۳۸۶.
- ↑ «بزرگداشت "رامبد صدیف" و "فوزیه مجد"برگزار می‌شود». خبرگزاری مهر. ۲۹ آبان ۱۳۸۶.
- ↑ «نشست ایکوم موسیقی». همشهری آنلاین. ۱۶ آذر ۱۳۸۶.
- ↑ سام بورنگ (۱ بهمن ۱۳۹۶). «اعلام برندگان جایزه باربد». نوا. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۸.
- ↑ «نکوداشت دو هنرمند پیشگام در شب دوم «سال‌نوا»». خبرگزاری ایرنا. ۱۱ بهمن ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۸.
- ↑ «بزرگداشت فوزیه مجد در دومین شب سال‌نوای موسیقی ایران». موسیقی ما. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۸.
منابع
[ویرایش]- اتنوموزیکولوژی[پیوند مرده]
- گفتگوی هارمونیک بایگانی‌شده در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰ توسط Wayback Machine
- یارآوا بایگانی‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine
- هنرآنلاین
- خبرگزاری ایسنا
- نوای فارس
پیوند به بیرون
[ویرایش]- آهنگسازان زن اهل ایران
- آهنگسازان زن سده ۲۰ (میلادی)
- آهنگسازان زن سده ۲۱ (میلادی)
- آهنگسازان فیلم اهل ایران
- آهنگسازان کلاسیک اهل ایران
- آهنگسازان کلاسیک زن
- آهنگسازان کلاسیک سده ۲۱ (میلادی)
- آهنگسازان موسیقی کلاسیک سده ۲۰ (میلادی)
- افراد زنده
- اهالی تهران
- پژوهشگران
- تحصیلکردگان مدرسه ژاندارک
- تنظیمکنندگان موسیقی اهل ایران
- زادگان ۱۳۱۷
- موسیقیدانان اهل ایران
- موسیقیدانان زن سده ۲۰ (میلادی)
- موسیقیدانان زن سده ۲۱ (میلادی)
- موسیقیشناسان اقوام
- نوازندگان پیانو اهل ایران
- نوازندگان سنتور اهل ایران
- نوازندگان ویولنسل اهل ایران