پرش به محتوا

فهرست درآمدهای نفتی دولت‌ها در ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

این نوشتار شامل فهرست درآمدهای نفتی دولت‌ها در ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ است.

آمارها نشان می‌دهد قبل از انقلاب اسلامی در دوره ۶۷ ساله (۱۲۹۰ تا ۱۳۵۷) مجموع درآمد نفتی ایران حدود ۷۳.۸ میلیارد دلار بوده است (۲۶.۸ میلیارد دلار آن از سال ۱۲۹۰ تا ۱۳۵۲ و از ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۶ حدود ۳۸ میلیارد دلار و سال ۱۳۵۷ حدود ۹ میلیارد دلار طبق گزارش یروآند آبراهامیان در صفحه ۵۲۵ کتاب “ایران بین دو انقلاب” ) که این میزان در دوره ۴۰ ساله بعد از انقلاب اسلامی از ۱۲۰ میلیارد تومان در سال ۱۳۵۷ به ۱۸۴٬۱۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۶ رسیده است. در بین دولت‌های پس از انقلاب، درآمد نفتی دولت بنی‌صدر طی یک‌سال فعالیتش حدود ۰٫۰۸۳ هزارمیلیارد تومان، درآمد هشت ساله دولت موسوی ۰٫۸۸۶ هزارمیلیارد تومان، درآمد هشت ساله دولت هاشمی رفسنجانی ۱۳ هزارمیلیارد تومان، درآمد هشت ساله دولت خاتمی ۸۶ هزارمیلیارد تومان، درآمد هشت ساله دولت احمدی‌نژاد ۴۹۴ هزارمیلیارد تومان و تا پایان سال ۱۳۹۶، درآمد پنج‌ساله دولت روحانی ۵۳۹ هزارمیلیارد تومان بوده است. بر این اساس دولت‌های احمدی‌نژاد و روحانی رکورددار افزایش درآمدهای نفتی هستند.[۱]

بر پایه گزارشی که روزنامه فرهیختگان در خرداد ۱۳۹۷ منتشر کرده است، پهلوی همچنان با صادرات روزانه بیش از ۶ میلیون بشکه نفت و فرآورده‌های آن در سال ۱۳۵۲، رکورددار صادرات نفت است. پس از انقلاب اسلامی با تحریم‌های آمریکا و غرب، صادرات نفت ایران در سال ۱۳۵۸ با کاهش ۵۰ درصدی، به روزانه حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه رسید که این میزان در سال‌های جنگ نیز به‌شدت کاهش یافت و طی دو سال ۱۳۵۹ و ۱۳۶۰ به حدود ۹۰۰ هزار بشکه در روز رسید که این میزان، پایین‌ترین میزان صادرات نفت در دوره قبل و بعد از انقلاب اسلامی است.[۱]

فهرست

[ویرایش]

آمار مجموع صادرات نفت خام و فرآورده‌های آن و نیز درآمدهای حاصل از آن به شرح زیر است:

سال متوسط میزان صادرات
(بشکه در روز)
منبع درآمد
(میلیارد تومان)
منبع درآمد
(میلیارد دلار)
منبع
۱۳۵۷ ۳٬۶۵۸٬۰۰۰ [۱] ۱۲۰ [۱]
۱۳۵۸ ۲٬۸۶۷٬۰۰۰ [۱] ۲۱۴ [۱]
۱۳۵۹ ۹۱۱٬۰۰۰ [۱] ۸۳ [۱]
۱۳۶۰ ۹۳۱٬۰۰۰ [۱] ۹۲ [۱]
۱۳۶۱ ۱٬۸۶۷٬۰۰۰ [۱] ۱۷۷ [۱]
۱۳۶۲ ۲٬۱۰۲٬۰۰۰ [۱] ۱۷۸ [۱]
۱۳۶۳ ۱٬۶۷۴٬۰۰۰ [۱] ۱۵۵ [۱]
۱۳۶۴ ۱٬۵۱۴٬۰۰۰ [۱] ۱۱۹ [۱]
۱۳۶۵ ۱٬۲۵۵٬۰۰۰ [۱] ۴۳ [۱]
۱۳۶۶ ۱٬۵۴۶٬۰۰۰ [۱] ۷۰ [۱]
۱۳۶۷ ۱٬۶۴۷٬۰۰۰ [۱] ۵۱ [۱]
۱۳۶۸ ۱٬۸۷۵٬۰۰۰ [۱] ۸۳ [۱]
۱۳۶۹ ۲٬۲۸۴٬۰۰۰ [۱] ۱۱۱ [۱]
۱۳۷۰ ۲٬۵۵۹٬۰۰۰ [۱] ۱۰۴ [۱]
۱۳۷۱ ۲٬۴۹۵٬۰۰۰ [۱] ۲٬۴۳۵ [۱]
۱۳۷۲ ۲٬۳۰۸٬۰۰۰ [۱] ۲٬۲۷۰ [۱]
۱۳۷۳ ۲٬۳۵۶٬۰۰۰ [۱] ۲٬۳۳۷ [۱]
۱۳۷۴ ۲٬۴۶۵٬۰۰۰ [۱] ۲٬۶۵۵ [۱]
۱۳۷۵ ۲٬۶۲۷٬۰۰۰ [۱] ۳٬۴۰۵ [۱]
۱۳۷۶ ۲٬۵۶۴٬۰۰۰ [۱] ۳٬۰۸۹ [۱]
۱۳۷۷ ۲٬۴۱۳٬۰۰۰ [۱] ۱٬۸۹۳ [۱]
۱۳۷۸ ۲٬۲۷۶٬۰۰۰ [۱] ۲٬۵۳۵ [۱]
۱۳۷۹ ۲٬۵۲۶٬۰۰۰ [۱] ۴٬۴۵۳ [۱]
۱۳۸۰ ۲٬۴۲۶٬۰۰۰ [۱] ۳٬۵۸۳ [۱]
۱۳۸۱ ۲٬۲۹۰٬۰۰۰ [۱] ۱۶٬۱۸۷ [۱]
۱۳۸۲ ۲٬۶۷۸٬۰۰۰ [۱] ۲۲٬۷۴۳ [۱]
۱۳۸۳ ۲٬۸۰۹٬۰۰۰ [۱] ۳۲٬۱۹۳ [۱]
۱۳۸۴ ۲٬۸۴۷٬۰۰۰ [۱] ۴۷٬۴۱۹ [۱]
۱۳۸۵ ۲٬۶۹۹٬۰۰۰ [۱] ۵۵٬۲۲۶ [۱]
۱۳۸۶ ۲٬۶۸۰٬۰۰۰ [۱] ۶۲٬۶۷۷ [۱]
۱۳۸۷ ۲٬۴۶۸٬۰۰۰ [۱] ۸۱٬۱۳۲ [۱]
۱۳۸۸ ۲٬۱۶۶٬۰۰۰ [۱] ۴۷٬۲۸۶ [۱]
۱۳۸۹ ۲٬۱۰۲٬۰۰۰ [۱] ۶۱٬۴۹۴ [۱]
۱۳۹۰ ۲٬۱۲۱٬۰۰۰ [۱] ۹۱٬۴۹۸ [۱]
۱۳۹۱ ۱٬۹۰۷٬۰۰۰ [۱] ۴۷٬۵۶۹ [۱]
۱۳۹۲ ۱٬۷۰۵٬۰۰۰ [۱] ۴۴٬۵۰۴ [۱]
۱۳۹۳ ۱٬۴۶۲٬۰۰۰ [۱] ۱۰۵٬۷۵۰ [۱]
۱۳۹۴ ۱٬۶۱۰٬۰۰۰ [۱] ۶۶٬۰۰۰ [۱]
۱۳۹۵ ۲٬۲۷۷٬۰۰۰ [۱] ۱۳۹٬۲۰۰ [۱]
۱۳۹۶ ۲٬۵۴۳٬۰۰۰ [۱] ۱۸۴٬۱۰۰ [۱]
۱۳۹۷

میزان فروش به دلار

[ویرایش]

آمار میزان فروش نفت ایران در سال های پیش از انقلاب از زمان چاه شماره یک نخستین چاه نفت خاورمیانه، از سوی ترکان، معاون اسبق وزیر نفت و بخش دوم که درامد نفتی ایران در فاصله سال های ۱۳۵۷ تا ۱۴۰۰ را براورد می کند از سوی وحید شقاقی شهری کارشناس اقتصادی و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی تدوین شده است:

میزان فروش قبل از انقلاب سال 1357 برابر بود با حدود 140 میلیارد دلار و بعد از انقلاب ایران تا سال 1400 برابر بود با 1412 میلیارد دلار.[۲]

درآمد‌های نفتی هر دولت با میزان دلار نفتی و گازی خرج شده در زمان مدیریت هر دولت متفاوت است. به عنوان مثال کارکرد صندوق توسعه ملی بخش بزرگی از درآمد‌های صادرات نفت در سال‌های گرانی این محصول را در سال‌های دیگر و در دوره‌ دولت‌های دیگر خرج می‌کند که قیمت پایین می‌آید و یا مثلا تا قبل از سال ۱۳۹۲ به میزان ۱۵۰ میلیارد دلار درآمد نفتی کشور به عنوان ذخایر بانک مرکزی ذخیره شده بود که ۸ سال بعد یعنی تا مرداد سال ۱۴۰۰ این میزان به ۹ میلیارد دلار رسید و یا بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد‌های نفتی بلوکه شده ایران تا قبل از سال ۱۳۹۲ در طی مراحل امضای برجام آزاد شد و در دولت دیگری که کار فروش آن‌ها را انجام نداده بود خرج شد.

دوره درآمد
(میلیارد دلار)
حکومت مظفرالدین شاه تا سال ۱۳۵۲ ۲۶.۸
سال ۱۳۵۲ تا سال ۱۳۵۷

کمتر از ۵۰ میلیارد دلار طبق گزارش آبراهامیان در کتاب ایران بین دو انقلاب در صفحه ۵۲۵

کل درآمد نفتی قبل از انقلاب ۷۶.۸
سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۶۰

(دولت موقت، دولت های اول و دوم)

۳۶
سال ۱۳۶۰ تا سال ۱۳۶۸

(دولت های سوم و چهارم)

۱۱۰
سال ۱۳۶۸ تا سال ۱۳۷۶

(دولت های پنجم و ششم)

۱۴۱
سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۴

(دولت های هفتم و هشتم)

۱۵۷
سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۲

(دولت های نهم و دهم)

۶۱۸
سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۴۰۰

(دولت های یازدهم و دوازدهم)

۳۵۰
کل درآمد نفتی بعد از انقلاب تا سال ۱۴۰۰ ۱۴۱۲

میزان فروش نفت ایران به دلار امروز

[ویرایش]

برای سادگی درک و مقایسه ارزش فروش حدودی به دلار امروز با در نظر گرفتن دوره 70 ساله 1908 تا 1979 زمان انقلاب ایران، و دوره 43 ساله از 1979 تا 2022 به مبالغ حیرت انگیزی می رسیم. البته باید ارزش دقیق دلار را سالانه در نظر گرفت که مطلب ذیل به طور دقیقی قابل استناد شود، اما برای درک حدودی خوب هست. [۳], [۴], [۵]

دوره درآمد
(میلیارد دلار)
درآمد
(معادل میلیارد دلار امروز)
درآمدهر سال
(معادل میلیارد دلار امروز)
کل درآمد نفتی قبل از انقلاب ۱۴۰ ۵۳۳ 7.5
کل درآمد نفتی بعد از انقلاب تا سال ۱۴۰۰ ۱۴۱۲ ۲,۱۲۹ ۴۹


دوره درآمد
(میلیارد دلار)
درآمد
(معادل میلیارد دلار امروز)
حکومت مظفرالدین شاه ۱۲۸۷ تا سال ۱۳۵۲ ۲۶.۸ ?
سال ۱۳۵۲ تا سال ۱۳۵۷ ۱۱۲.۲۷ ?
سال ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۶۰

(دولت موقت، دولت های اول و دوم)

۳۶ ?
سال ۱۳۶۰ تا سال ۱۳۶۸

(دولت های سوم و چهارم)

۱۱۰ ?
سال ۱۳۶۸ تا سال ۱۳۷۶

(دولت های پنجم و ششم)

۱۴۱ ?
سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۴

(دولت های هفتم و هشتم)

۱۵۷ ?
سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۲

(دولت های نهم و دهم)

۶۱۸ ?
سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۴۰۰

(دولت های یازدهم و دوازدهم)

۳۵۰ ?

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰۰ ۱٫۰۱ ۱٫۰۲ ۱٫۰۳ ۱٫۰۴ ۱٫۰۵ ۱٫۰۶ ۱٫۰۷ ۱٫۰۸ ۱٫۰۹ ۱٫۱۰ ۱٫۱۱ ۱٫۱۲ ۱٫۱۳ ۱٫۱۴ ۱٫۱۵ ۱٫۱۶ ۱٫۱۷ ۱٫۱۸ ۱٫۱۹ ۱٫۲۰ ۱٫۲۱ ۱٫۲۲ ۱٫۲۳ ۱٫۲۴ ۱٫۲۵ ۱٫۲۶ ۱٫۲۷ ۱٫۲۸ ۱٫۲۹ ۱٫۳۰ ۱٫۳۱ ۱٫۳۲ ۱٫۳۳ ۱٫۳۴ ۱٫۳۵ ۱٫۳۶ ۱٫۳۷ ۱٫۳۸ ۱٫۳۹ ۱٫۴۰ ۱٫۴۱ ۱٫۴۲ ۱٫۴۳ ۱٫۴۴ ۱٫۴۵ ۱٫۴۶ ۱٫۴۷ ۱٫۴۸ ۱٫۴۹ ۱٫۵۰ ۱٫۵۱ ۱٫۵۲ ۱٫۵۳ ۱٫۵۴ ۱٫۵۵ ۱٫۵۶ ۱٫۵۷ ۱٫۵۸ ۱٫۵۹ ۱٫۶۰ ۱٫۶۱ ۱٫۶۲ ۱٫۶۳ ۱٫۶۴ ۱٫۶۵ ۱٫۶۶ ۱٫۶۷ ۱٫۶۸ ۱٫۶۹ ۱٫۷۰ ۱٫۷۱ ۱٫۷۲ ۱٫۷۳ ۱٫۷۴ ۱٫۷۵ ۱٫۷۶ ۱٫۷۷ ۱٫۷۸ ۱٫۷۹ ۱٫۸۰ ۱٫۸۱ عبداللهی، مهدی (۲۰ خرداد ۱۳۹۷). «واقعیت‌هایی که درباره درآمدهای نفتی نمی‌دانید». فرهیختگان. سال دهم (۲۵۱۱): ۹.
  2. آمار تکان‌دهنده از درآمد نفت ایران تا پایان قرن چهاردهم / کمترین و بیشترین درآمد نفت از آن کدام دولت‌هاست؟
  3. $1 in 1908 is worth $5.36 in 1974
  4. $1 in 1974 is worth $1.47 in 1979
  5. $1 in 1979 is worth $4.03 in 2022