فلک‌الدین حسن خورشیدی
| فلک‌الدین حسن خورشیدی | |
|---|---|
| نهمین اتابک لر کوچک | |
| سلطنت | 677 - 692 هجری قمری |
| جانشین | جمال الدین خضر |
| درگذشته | 692 هجری قمری |
| فرزند(ان) | بدرالدین مسعود دوم |
| دودمان | اتابکان لر کوچک |
| پدر | بدرالدین مسعود اول |
فلک‌الدین حسن خورشیدی نهمین حاکم دودمان اتابکان لر کوچک و فرزند بدرالدین مسعود اول است.[۱][۲][۳] او به همراه برادرش عزالدین حسین به طور مشترک بر لر کوچک حکومت کردند.[۴]
روابط با ایلخانان
[ویرایش]پس ار روی کار آمدن ایلخانان، اتابکان لر کوچک با آنها روابط نزدیکی برقرار کردند به نوعی که ایلخانان حاکمان لر کوچک را انتخاب میکردند.[۵] پس از مرگ تاج‌الدین شاه، برای جانشینی وی درگیری‌های فراوانی رخ داد. سرانجام آباقاخان ایلخانی حکومت لر کوچک را به دو پسر بدرالدین مسعود سپرد.[۶]
حکومت و فتوحات
[ویرایش]شرف خان بدلیسی در کتاب شرفنامه، فلک‌الدین حسن را حاکم ولایات لر و برادرش عزالدین حسین را حاکم املاک اینجو مغولان میداند. او همچنین مینویسد که دو برادر لشکری هفده هزار نفری در اختیار داشتند.[۷] بنا به نوشته حمدلله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده، در زمان حکومت این دو برادر قلمرو اتابکان لر کوچک در جهات مختلف گسترش پیدا کرد و از املاک بیات و همدان و الشتر و اصفهان تا خوزستان و شوشتر تحت تصرف آنان درآمد.[۸] معین الدین نطنزی در کتاب منتخب التواریخ مینویسد:
امنیت و استقامتی که در آن زمان لرستان را بود، هیچ مورخی در هیچ تاریخی مثل آن نشان ندهد. در این دوره سیاست عمرانی و تشویق زراعت نیز از جمله اقدامات آنان ذکر شده است. — معین الدین نطنزی، منتخب التواریخ، صفحه ۶۱[۹]
مرگ و جانشینی
[ویرایش]دایره المعارف بزرگ اسلامی در مورد وفات فلک‌الدین حسن و عزالدین حسین مینویسد: «سرانجام هر دو برادر در ۶۹۲ قمری در زمان فرمانروایی گیخاتو درگذشتند، یا به روایتی هر دو در اثر نزاع با یكدیگر به قتل رسیدند.»[۱۰] پس از مرگ فرزندان بدرالدین مسعود اول خورشیدی، حکومت لر کوچک به جمال‌الدین خضر فرزند تاج‌الدین شاه رسید.[۱۱]
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- ↑ صبور (۲۰۱۸-۱۰-۲۶). «فلک الدین حسن». تقویم تاریخ صبور - مستند سازی ابنیه تاریخی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.
- ↑ «فلک الدین حسن لر (حک: ۶۷۷ـ۶۹۲ق) - ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی». wikijoo.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.
- ↑ عباس اقبال. «تاریخ مغول : از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری - مبحث لر کوچک». کتابخانه دیجیتال نور. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۹.
- ↑ ابن فوطی. «کتاب حوادث الجامعه - ترجمه فارسی». کتابخانه دیجیتال نور. ص. صفحه ۱۲۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۹.
- ↑ عباس اقبال. «تاریخ مغول : از حمله چنگیز تا تشکیل دولت تیموری - مبحث لر کوچک». کتابخانه دیجیتال نور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ فوریه ۲۰۲۰.
- ↑ «اتابکان لرستان». موسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا و مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.[پیوند مرده]
- ↑ شرف خان بدلیسی، شرفنامه
- ↑ حمدلله مستوفی، تاریخ گزیده
- ↑ معین الدین نطنزی، منتخب التواریخ، صفحه ۶۱
- ↑ «اتابکان لرستان صفحه 2 | مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی». www.cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.
- ↑ صبور (۲۰۱۸-۱۰-۲۵). «جمال الدین خضر». تقویم تاریخ صبور - مستند سازی ابنیه تاریخی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۹.