پرش به محتوا

فروپاشی بوم‌سازگان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تصویر دریای آرال در سال ۱۹۸۹ (سمت چپ) و ۲۰۱۴. دریای آرال نمونه‌ای از اکوسیستم فروپاشیده است.[۱] (منبع تصویر: ناسا)

یک بوم‌سازگان زمانی فروپاشیده در نظر گرفته می‌شود که زیستی منحصر به فرد آن (زیاگان ویژه) یا ویژگی‌های غیرزیستی آن در اثر تمام رخدادهای پیشین از بین برود.[۱] فروپاشی اکوسیستم باعث فروپاشی بوم‌شناختی در یک سیستم می‌شود. اساساً سطوح پایداری، انعطاف‌پذیری و تنوع آن را تغییر می‌دهد. با این حال، امکان معکوس کردن آن از طریق بازسازی دقیق وجود دارد، و بنابراین کاملاً معادل انقراض گونه‌ها نیست.[۲] این امر پس از رسیدن یک سیستم به اصطلاح «نقطه اوج» بوم‌شناختی یا عبور از آستانه بحرانی رخ می‌دهد و دیگر نمی‌تواند به اندازه کافی به تغییرهای سریع در شرایط بوم‌شناختی یا به دلیل ناگهانی یا مقیاس تغییرها پاسخ دهد.[۳][۴]

نقاط اوج احتمالی در سیستم آب و هوایی[۵]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Keith, DA; Rodríguez, J.P.; Rodríguez-Clark, K.M.; Aapala, K.; Alonso, A.; Asmussen, M.; Bachman, S.; Bassett, A.; Barrow, E.G. (2013). "Scientific Foundations for an IUCN Red List of Ecosystems". PLOS ONE. 8 (5): e62111. Bibcode:2013PLoSO...862111K. doi:10.1371/journal.pone.0062111. PMC 3648534. PMID 23667454. Archived from the original on 28 اكتبر 2020. Retrieved 8 September 2018. {{cite journal}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  2. Boitani, Luigi; Mace, Georgina M.; Rondinini, Carlo (2014). "Challenging the Scientific Foundations for an IUCN Red List of Ecosystems" (PDF). Conservation Letters. 8 (2): 125–131. doi:10.1111/conl.12111.
  3. Canadell, Josep G.; Jackson, Robert B. (2021), "Ecosystem Collapse and Climate Change: An Introduction", Ecosystem Collapse and Climate Change, Cham: Springer International Publishing: 1–9, retrieved 2021-12-07
  4. "Ecological collapse". The Global Challenges Foundation (به انگلیسی). Retrieved 2021-12-03.
  5. Timothy M. Lenton, Hermann Held, Elmar Kriegler, Jim W. Hall, Wolfgang Lucht, Stefan Rahmstorf, Hans Joachim Schellnhuber (2008). "Tipping elements in the Earth's climate system". PNAS. 105 (6): 1786–1793. doi:10.1073/pnas.0705414105. PMC 2538841. PMID 18258748.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)