غلام‌محمد محمدی

غلام‌محمد محمدی
زادهٔ	۱۳۳۳ ولسوالی عنابه، ولایت پنجشیر، افغانستان
درگذشت	۵ فروردین ۱۴۰۲ (۶۸–۶۹ سال) کابل، افغانستان
علت مرگ	سرطان
ملیت	افغانستان
پیشه(ها)	پژوهشگر، تاریخ‌نگار

غلام‌محمد محمدی (زاده ۱۳۳۳ - درگذشت ۵ حمل ۱۴۰۲) پژوهشگر و تاریخ‌نگار اهل افغانستان بود که بر اثر سرطان درگذشت.

زندگی‌نامه

غلام‌محمد محمدی پژوهشگر و تاریخ‌نگار اهل افغانستان در سال ۱۳۳۳ در ولسوالی عنابه ولایت پنجشیر زاده شد، تحصیلات عالی را در رشته تاریخ و ادبیات در دانشگاه کابل به پایان رساند، در جریان جنگ‌های داخلی نیز زخم برداشت.

او بیش‌تر عمرش را در تدریس و پژوهش سپری کرده است. آقای محمدی در هفت دهه عمرش، نزدیک به ۳۱ آثار چاپ شده و چاپ نشده دارد که به باور پژوهش‌گران اثرها او از نوشته‌ها و پژوهش‌های ارزشمند به‌شمار می‌روند.

به گفته مجیدی، غلام‌محمد محمدی از مکتب لیسه‌عالی غلام‌حیدرخان در ساحه خیرخانه شهر کابل بازنشسته شده بود، و یکی از حسرت‌های روزهای پایانی وی چاپ نشدن کتاب‌هایی بود که پژوهش آن‌هارا تمام کرده.

به گفته خانواده‌اش او از ۱۰ سال بدین‌سو از سرطان رنج می‌برد. او بیشتر از ده‌بار برای عمل جراحی به هند رفته بود، و بر اثر سرطان حوالی ساعت ۲ پس‌ازظهر در ۵ حمل ۱۴۰۲ درگذشت.

دیدگاه

وی از منتقدان مرز دیورند بود، او می‌گوید:

برخی‌ها دیورند را تحمیلی می‌گویند. در حالی که تحمیلی به آن معاهده‌ها می‌گویند که در ختم جنگ‌ها بالای کشورهای شکست خورده امضا می‌شود. شما گواه هستید که افغانستان در سه جنگ، شکسته خورده نیست.

و دیورند را معضل می‌داند:

خط دیورند ۶۰ سال می‌شود میان افغانستان و پاکستان معضل ایجاد کرده و این «خط سرطانی» آینده افغانستان را در هاله از ابهام قرار داده است. آقای محمدی گفت که زمام‌داران پیشین افغانستان، برای کسب و حفظ قدرت‌شان، این خط را به رسمیت شناخته‌اند و ادعای مرزی افغانستان در این خصوص کاملاً بی‌اساس و بی‌پایه است.

وی در فراخبر گفت:

مشکل افغانستان با این رفت و آمد ها و با این اسناد حل نمی شود و با این کارها پاکستان اعتراف نمی کند که این تروریست ها را ما فرستاده ایم. این دو کشور هفتاد سال است که اختلاف دارند و اختلاف شان بسیار عمیق است. یعنی باید اینطور تصور کنیم که این ساختمان خراب است. یعنی باید از دوباره خراب شود و دوباره درست شود و رهبران حکومت ما می خواهند این ساختمان را رنگ کنند. باید گفت که با این رفت و آمدها مشکلات میان این دو کشور حل نخواهد شد.

همچنین بیان میکند استقلال کشور با وجود خارجی‌ها زیر سوال رفته:

پس از اعلام استقلال در دوران امان الله خان واقعا استقلال داشتیم، در حال حاضر با وجودی که آزادی داریم اما استقلال ما زیر سوال است. معاش تمام کارمندان و نیروهای ارتش را خارجی ها و به خصوص آمریکا می پردازد.

آثار

• ما همه افغان نیستیم
• دیوروند: این دیوار مرگ را به رسمیت بشناسید
• تاریخ و تمدن تاجیکان
• چرا نوروز را تجلیل نکنیم
• شکوه و پهنه زبان فارسی
• افغانستان و طمع خام به بلوچستان
• پشتونستان‌خواهی، عامل تباهی افغانستان
• دو سوی خط دیورند؛ باتلاق تاریخ معاصر