پرش به محتوا

علامت ابدیت ارمنی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گردونه مهر ارمنی

علامت ابدیت ارمنی ⟨֎ ֍⟩ (ارمنی: Հավերժության նշան) یا آروِکچ (Արեւախաչـ به معنی گردونه مهر) نوعی نماد باستانی و ملی ارمنی، و سمبولی از هویت ملی مردم ارمنی هست.[۱]

علامت ابدیت نوعی سواستیکا منحنی[۲]، و یکی از رایج‌ترین علائم در معماری ارمنی هست که در چلیپاسنگ، کلیسا و نماد‌های مرتبط با مردم ارمنی به کار برده می‌شود.[۳][۴]

معانی و استفاده

[ویرایش]

در فرهنگ ارمنی در سده‌های میانه، علامت ابدیت نشان‌دهنده جاودانگی زندگی الهی هست.[۵] همچنین این علامت، سمبولی از خورشید، زندگی، آتش، باروری و خوش شانسی هست. گهواره نوزاد دختر با جهت چپ ⟨֎⟩، و گهواره نوزاد پسر با جهت راست ⟨֍⟩ علامت ابدیت تزیین می‌شد. دایره در این علامت، نشانه حرکت و گذار از زندگی به مرگ هست. [۶]

از سده اول قبل از میلاد، این علامت در سنگ های یادبود به کار می‌رفت. بعدا علامت ابدیت از عناصر چلیپاسنگ‌ شد.[۷] این علامت در طول تاریخ تغییرات متعددی کرد و ساختارش پیچیده‌تر شد. این علامت معمولا هشت شاخه دارد؛ اگرچه امروزه رواج سواستیکا هشت شاخه در نتیجه ممنوعیت استفاده از سواستیکا چهار شاخه توسط اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۲۲ هست.[۸] «سواستیکا» در ارمنستان واژه بیگانه محسوب، و به عنوان علامت حزب نازی شناخته می‌شود.

از قرن هشتم، استقاده از علامت ابدیت، یک سنت دیرینه و ملی مردم ارمنی هست.[۹] این علامت در دیوار کلیسا، سنگ قبر و دیگر مکان‌های یادبود به کار می‌رود.[۱۰] [۱۱] علامت ابدیت در کلیسا‌هایی مانند کلیسای ماشتوتس هایراپت، صومعه هورومایر[۱۲] [۱۳]، نور واراگاوانک[۱۴] و تسیتسرناوانک پیدا می‌شود.[۱۵][۱۶][۱۷] علامت مشابهی در نقوش برجسته مسجد بزرگ دیوریغ به کار رفته هست.[۱۸] از علامت ابدیت در نگارگری ارمنی، مینیاتوری، فرش، جواهرات، و پوشاک استفاده می‌شود.

علامت ابدیت در لوگو‌های دولتی ارمنستان، سازمان‌های دولتی و غیر دولتی ارمنستان و مهاجران ارمنی، و در سکه‌های یادبودی به کار رفته هست.[۱۹] [۲۰]

از این علامت در آیین هتانیسم استفاده می‌شود و پیروان این آیین، آن را آروِکچ می‌نامند.[۲۱] (به معنی گردونه مهر- Արեւախաչ)

یونی‌کد

[ویرایش]
علامت ابدیت ارمنی در یونی‌کد

در نسخه ۷.۰ یونی‌کد که در ژوئن ۲۰۱۴ منتشر شد، علامت ابدیت در دو جهت چپ ⟨֎⟩، و راست ⟨֍⟩ گنجانده شده بود.[۲۲][۲۳]

نگارخانه

[ویرایش]

کلیسا

[ویرایش]

بناهای امروزی

[ویرایش]

لوگو و سکه‌های یادبود

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Armenian Eternity Sign بایگانی‌شده در دسامبر ۳, ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine, IT Development Support Council of the Government Prime Minister of Armenia بایگانی‌شده در دسامبر ۳, ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine, Workgroup of Language & Culture, 2010 بایگانی‌شده در دسامبر ۳, ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine.
    From page Prehistory of the Armenian Dram and Armenian eternity signs of National institute of Standards of Armenia.
  2. Ֆեռնանդո Կոիմբռա, A Swastika Pictorial Atlas, 2012. Նկ․ 1 – Սվաստիկայի տարատեսակներ / Տարբեր ժամանակաշրջաններ։
  3. Jacob G. Ghazarian (2006), The Mediterranean legacy in early Celtic Christianity: a journey from Armenia to Ireland, Bennett & Bloom, pp. 263, p. 171 "... Quite a different version of the Celtic triskelion, and perhaps the most common pre-Christian symbolism found throughout Armenian cultural tradition, is the round clockwise (occasionally counter-clockwise) whirling sun-like spiral fixed at a centre—the Armenian symbol of eternity."
  4. K. B. Mehr, M. Markow, Mormon Missionaries enter Eastern Europe, Brigham Young University Press, 2002, pp. 399, p. 252 "... She viewed a tall building with spires and circular windows along the top of the walls. It was engraved with sun stones, a typical symbol of eternity in ancient Armenian architecture."
  5. Bauer-Manndorff, Elisabeth (1981). Armenia: Past and Present. Reich Verlag. p. 89. The circle, as a line returning upon itself, represented perfection. Having neither beginning, nor end, it was the symbol of eternity. The architects expressed the concept of everlasting, celestial life in the knowledge of the presence and effect of the divine power by sphere.
  6. В. Б. Мириманов // Четвёртый всадник Апокалипсиса: эстетика смерти : Смерть/Вечность в ритуальном искусстве от палеолита до Возрождения // РГГУ, 2002 — 75 (132)
  7. N. Sahakyan/ Armenian Highland: / RAU Press. 2006, page 150(349)
  8. Ионина Н. 100 великих наград. М.: «Вече», 2003 ISBN 5-9533-0557-5․
  9. Jacob G. Ghazarian (2006), The Mediterranean legacy in early Celtic Christianity: a journey from Armenia to Ireland, Bennett & Bloom, pp. 263, p. 186 "The eighth, or ninth, century date of this two examples of Irish stone crosses places them chronologically well after the carving of stone crosses in Armenia and the use of the Armenian symbol of eternity had become a long established national iconographical practice."
  10. Zarian, A. K. (1989). "Խաչքարերի խորհրդանշաններին և միթրայականությանը վերաբերող պատկերագրական հարցեր [Iconographical Problems Concerning Symbols of Khatchkars and Cult of Mithra]". Patma-Banasirakan Handes (به ارمنی). Yerevan: Armenian National Academy of Sciences (1): 202–219. ISSN 0135-0536.
  11. The government of Armenia, The list of non-material cultural heritage of Armenia, 2010, p. 15
  12. Manoucharian, A. A. (1979). "The Upper Complex of the Horomayr Monument". Patma-Banasirakan Handes (به ارمنی). Yerevan: Armenian National Academy of Sciences (4): 268. Archived from the original on 2014-10-25. Retrieved 2013-10-03. Երկու զարդեր են քանդակված կամարների ներսի կողմի վերնամասում։ Մեկը պատկերում Է հավերժության նշան, կազմված գնդաձև ուռուցիկ մակերեսին սփռված ելունդավոր գծերով։
  13. Asratyan M., Tsitsernavank بایگانی‌شده در ۲۰۱۶-۰۳-۰۴ توسط Wayback Machine, Historico-phylological journal of Armenian Academy of sciences, № 2, 1980, p. 50
  14. Kartashian, Hrach. "The architectural ensemble of Nor Varagavank". Patma-Banasirakan Handes (به ارمنی). Yerevan: Armenian National Academy of Sciences (7): 65. ISSN 0320-8117. Archived from the original on 2014-10-25. Retrieved 2013-10-03. Պսակ-գոտու անմիջապես վերևով անցնում է եզան և կտցահարող թռչունների, նռնենու տեսքով կենաց ծառի, զամբյուղների, վարդյակի և հավերժության նշանի պատկերներով քանդակաշարք, որն ունի գաղափարական որոշակի իմաստ:
  15. R. Kartashyan, «Architectural complex of Khoranashat» بایگانی‌شده در ۲۰۱۳-۱۰-۰۲ توسط Wayback Machine, The journal of social sciences №4, Yerevan, 1986, pp. 42–52
  16. Hayden Herrera (2005), Arshile Gorky: His Life and Work, Macmillan, pp. 784
  17. Károly Gink, Károly Gombos, Armenia: landscape and architecture, Corvina Press, 1974
  18. The Great Mosque and Hospital of Divriği بایگانی‌شده در ۲۴ مه ۲۰۲۴ توسط Wayback Machine, Genel Bilgi photo gallery
  19. * "Մամլո հաղորդագրություն – "Շուշիի ազատագրման 20-ամյակ" (ոսկի) [News release – A golden coin dedicated o the 20th anniversary of the Liberation of Shushi]" (PDF). Central Bank of Armenia. 24 January 2012. Archived from the original (PDF) on 3 October 2013. Retrieved 4 October 2013. see the image of the coin
  20. National Council of Western Armenia, the flag of Western Armenia, 2011
  21. Հայկական արիական հիմնական նշանների (սիմվոլների) խորհուրդը եւ չափային շղթաները (به ارمنی). Armenian Aryan Union. Retrieved 4 October 2013.
  22. "Armenian Eternity Sign" (PDF). Unicode. 2010. pp. 10–12.
  23. "Unicode: Armenian" (PDF). Retrieved 2014-06-27.