عصب فرعی

*عصب فرعی*
عصب فرعی
	Plan of upper portions of glossopharyngeal, vagus, and accessory nerves.
	Inferior view of the human brain, with the cranial nerves labelled.
جزئیات
عصب‌دهی	sternocleidomastoid muscle, trapezius muscle
شناسه‌ها
لاتین	nervus accessorius
MeSH	D000055
TA98	A14.2.01.184; A14.1.02.112
TA2	6352
FMA	6720

عصب فرعی یا عصب اکسسوری (Accessory nerve) عصب یازدهم جمجمه‌ای است. پاراسمپاتیک (حرکتی) از ریشه‌های جمجمه‌ای از کنار پیاز مغز تیره (بصل‌النخاع) و از ریشه‌های نخاعی از طناب نخاعی منشأ می‌گیرد شاخه درونی (اینترنال) آن به واگ و از آنجا به کام، حلق، حنجره، و احشاء سینه‌ای (توراسیک) و شاخه بیرونی (اکسترنال) آن به ماهیچه‌های جناغی ـ چنبری ـ پستانی و ذوزنقه‌ای ختم می‌شود.^[۱]

این عصب، زوج یازدهم مغزی است که فقط حرکتی بوده و شامل دو قسمت است:

بخش مغزی بنام عصب فرعی جمجمه‌ای (Cranial accessory nerve)

بخش نخاعی بنام عصب فرعی نخاعی (Spinal accessory nerve)

عملکرد

عصب فرعی جمجمه‌ای از هسته آمبیگوس در پیاز نخاع منشأ می‌گیرد و از طریق عصب واگ به عضلات داخلی حنجره و کام نرم می‌رود. عصب فرعی نخاعی از شاخ پیشین پنج قطعه (سگمان) فوقانی(C1-C5) نخاع، منشأ می‌گیرد و عضلات جناغی-چنبری-پستانی و ذوزنقه‌ای را عصب دهی می‌کند. اگرچه اعصاب فرعی نخاعی و جمجمه‌ای در یک سانتیمتر اول، غلاف سخت شامه ای مشترکی دارند ولی هیچگونه رشته‌ای بین آن دو مبادله نمی‌شود.