طناب پشتی
| پشت‌مازه | |
|---|---|
 کالبدشناسی نیزک. شماره ۲ در تصویر، پشت‌مازه است. | |
| جزئیات | |
| ساخته از | میان‌پوست مازه‌ای[۱] |
| سازنده | هسته نرم[۲] |
| شناسه‌ها | |
| لاتین | notochorda |
| MeSH | D009672 |
| TE | E5.0.1.1.0.0.8 |
| FMA | 85521 |
پُشت‌مازه[۳][۴] یا طناب پشتی یا نوتوکورد (notochord) طناب استوانه‌ای‌شکلی است که در بدن جنین تمام جانوران شاخه طنابداران (مازه‌داران) دیده می‌شود. این طناب کوچک عصبی توخالی روی طرف پشتی جنین قرار دارد و محور طولی جنین را مشخص می‌کند و به مغز ختم می‌شود.[۵]
پشت‌مازه به شکل میله باریک ژلاتینی در بافت همبند سفتی جای گرفته است و به صورت استخوان‌بندی در سراسر عمر باقی می‌ماند.
پشت‌مازه متشکل از یاخته‌هایی است که از میان‌پوست مشتق شده‌اند؛ علاوه بر نقش ساختمانی و پشتیبانی در القای بافت‌های مجاور خود و تمایز آنها مانند لوله عصبی، سومایت‌ها و آندودرم نقش دارد.[۶]
پشت‌مازه از صفحات پهن‌شده‌ای تشکیل شده‌است که شامل سلوم‌های بزرگ است. این سلوم ترشحات ژلاتینی تولید می‌کنند که همانند غلافی در اطراف این سلوم‌ها قرار می‌گیرند و پشت‌مازه حالت مقاوم پیدا می‌کند. به این ترتیب پشت‌مازه به صورت میله باریک، انعطاف‌پذیر، نرم و مقاومی است که در قسمت پشتی جانور کشیده شده و شکل ابتدایی ستون فقرات را ایجاد می‌کند.
پشت‌مازه در مهره‌داران جای خود را به ستون فقرات غضروفی یا استخوانی می‌دهد.
منابع
[ویرایش]- ↑ chordamesoderm
- ↑ nucleus pulposus
- ↑ فارسی ۱۲۳
- ↑ آفتاب
- ↑ فرهنگ لغت بایگانی‌شده در ۶ ژانویه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.
- ↑ مطالعه لکتین هیستوشیمیایی تغییرات تکاملی گلیکوکانژوگیت‌ها در سلول‌های نوتوکورد در اوایل دوران مورفوژنز در موش، بازدید: اوت ۲۰۱۳.
- Wikipedia contributors, "Notochord," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed August 11, 2013).