صید پره
صید پره یا تور گستر یکی از قدیمی‌ترین روشهای صید ماهیان استخوانی از جمله ماهی سفید در حاشیه جنوبی دریای خزر (استان گیلان و مازندران) می‌باشد که قدمتی چند صد ساله دارد.
بنابر بعضی از شواهد این نوع ماهیگیری از شهرستان بندر انزلی ابداع و به تدریج در مناطق دیگر حاشیه جنوبی دریای خزر رواج یافته‌است.[۱]
روش صید
[ویرایش]در این روش یک سر توری که معمولاً ۱۰۰۰ متر طول و ۷ الی ۱۰ متر ارتفاع دارد توسط قایق چوبی بزرگی در دریابه شکل حرف U انگلیسی گسترده می‌شود و سر انتهایی تور با فاصله حدوداً صد متری از نقطه اولیه به ساحل بازمی‌گردد. قطر سوراخ‌های تور پره به اندازه‌ای می‌باشد که تنها ماهیان بالغ را صید کرده و بنابراین در حفظ ذخایر آبزیستی و بچه ماهی‌ها بسیار مؤثر می‌باشد. (بین ۳۰ الی ۴۰ میلی‌متر). پس از گذشت مدتی تور از سر انتهایی آن توسط نیروی و ینچ تراکتور به داخل ساحل کشیده شده و جمع می‌گردد. در نتیجه ماهیانی که داخل تور به دام افتاده‌اند به تدریج به سمت ساحل هدایت شده و توسط صیادان جمع‌آوری می‌گردند.
درزمان‌های قدیم کشیدن و جمع کردن تور توسط نیروی صیادان و با کمک حیوانات صورت می‌گرفته‌است و صیادان با خواندن اشعار محلی انسجام و شور ویژه‌ای را ایجاد می‌کردند. اما امروزه این کار توسط نیروی مکانیکی تراکتور صورت می‌گیرد.[۲]
آمار اشتغال
[ویرایش]در حال حاضر بنابر اظهارات اداره شیلات حدود ۱۰۰۰۰ نفر صیاد محلی در قالب ۷۶ شرکت تعاونی پره در استان گیلان و ۵۱شرکت در استان مازندران مشغول به کار صید در حاشیه جنوبی دریای خزر می‌باشند. (آمار سال ۹۹. در هر شرکت تعاونی صید پره حدوداً ۷۰الی ۱۰۰ صیاد مشغول به کار و صیادی می‌باشند و امرار معاش می‌کنند.[۳]
فصل صید ماهیان استخوانی در دریای خزر به مدت ۷ ماه و از ۲۰ مهر هر سال آغاز و تا ۲۰ فروردین سال بعد ادامه می‌یابد. درفصل بهار به دلیل تخم ریزی ماهیان استخوانی و به جهت حفظ منابع دریای صید ماهی در دریا ممنوع می‌باشد. صیادان معمولاً آغاز فصل صید را جشن می‌گیرند.
[۴]
مشکلات کار
[ویرایش]در سال‌های اخیر به دلیل عدم حمایت از این صنف زحمتکش و سخت‌کوش از جمله نداشتن بیمه مناسب کاری (صیادی یکی از خطرناکترین مشاغل بشمار می‌آید) و عدم حمایت ارگان‌های مربوطه در تأمین ادوات و ابزار مناسب بسیاری از این تعاونی‌های پره مجبور به تعطیلی شده‌اند. این امر باعث خواهد شد که در دراز مدت این میراث فرهنگی چند صد ساله به فراموشی سپرده شود.[۵]
منابع
[ویرایش]- ↑ «مختصری درباه روشهای عمومی صید و صیادی در استان گیلان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶.
- ↑ ویدئوی صید پره در بندر انزلی
- ↑ «صید پره بهترین روش صید ماهیان استخوانی در دریای خزر». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶.
- ↑ «مجله بوم شناسی آبزیان ۱۳۹۲ (تعیین ترکیب صید تورهای پره ساحلی در جنوب شرقی دریای خزر)» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۸ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶.
- ↑ «نشریه بهره‌برداری و پرورش آبزیان-جلد دوم-شماره اول ۱۳۹۲» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۶ اوت ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۶.