شال (بوئین‌زهرا)
| شال | |
|---|---|
 | |
| کشور |  ایران |
| استان | قزوین |
| شهرستان | بوئین‌زهرا |
| بخش | شال |
| نام(های) دیگر | چال |
| نام(های) پیشین | چال |
| سال شهرشدن | ۱۳۵۰ |
| مردم | |
| جمعیت | ۳۵۰۰۰ نفر[۱][۲] |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۲۵۰ کیلومتر مربع |
| ارتفاع | ۱۲۷۰ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۷ |
| روزهای یخبندان سالانه | ۴۰روز |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | علی یارکه سلخوری |
| ره‌آورد | کشمش، آفتاب‌گردان، آجر، ذرت، انگور، گوجه، گوجه‌سبز |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۲۸۳۴۴۱ |
| شناسهٔ ملی خودرو | ایران |
| کد آماری | ۱۵۳۸ |
  شال | |
شال (به تاتی: چال) شهری است در بخش شال، شهرستان بوئین‌زهرا، کهن‌ترین بخش بوئین‌زهرا با باغ‌های انگور و شهرک صنعتی آجرپزی و جزء ۵ شهرک صنعتی آجرپزی ایران و استان قزوین که در بستر رودخانه خررود یا خروط واقع شده که این رودخانه، اسفرورین و شال را از هم جدا می‌کند. رودخانه در سال‌های نه چندان دور از اوایل پاییز و تا اوایل تابستان جریان داشته؛ اما کمی بیشتر از یک دهه پیش به علت خشکسالی‌های دائم و سوءاستفاده بالا دست‌ها (سدهای خرد غیرمجاز) و احداث سد اصلی در بالادست کاملاً خشک و بی‌آب شده است. مردم با فرهنگ شال یکتاپرست هستند. شهر شال باغات انگور زیادی دارد، و به یکی از صادرکنندگان اصلی کشمش به کشورهای همسایه تبپدیل شده است. نژاد گوسفند شال یکی از بهترین نژاد گوسفند ایران است. شال بزرگ‌ترین شهر تات‌نشین در شهرستان بوئین‌زهرا و استان قزوین است. شال ره‌آوردی چون انگور و کشمش دارد. از شهرهای نزدیک به شال می‌توان به اسفرورین و دانسفهان نیز اشاره کرد. شال دارای یک دانشگاه آزاد اسلامی و یک دانشگاه پیام نور نیز می‌باشد.[۳]
محله‌های شهر
[ویرایش]این شهر به سه محله اصلی و چندین گذر تقسیم شده است:
- محلهٔ داغ (چمبک یا محله نادری‌ها، قلعه میرزا خان، قلعه هاشم خان، خورک، سیبک و کوچه) و چندین گذر تشکیل شده که عبارتند از: گذر شهبازی‌ها و گذر رفیعی‌ها
- محلهٔ علیا یا گلیکیه (حصار، رزگیرا، جرینک)
- محلهٔ سفلی (جرینه محله) گذر شاه‌محمدی‌ها
و در کل یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین مکان‌ها، سیبک به معنی (سی تا بزرگ) می‌باشد که هم‌اکنون مدرسه شهید شهبازی و اداره پست و مسجد علی‌بن‌ابی‌طالب در آن واقع می‌باشد و دلیل نامگذاری این محل بخاطر بزرگانی است که در اطراف این میدانگاه زندگی می‌کردند، از جمله نادری‌ها، سلطانی‌ها، عظیمی‌ها، شهبازی‌ها، شیخ سلیمانی‌ها، کرمی‌ها ومحمدخانی‌ها، مشهدی‌حسینی‌ها، رفیعی‌ها و غیره… و در کل اکثر تجمعات مذهبی در این قسمت برگزار می‌شده است.
زبان
[ویرایش]مردم شال به زبان تاتی (گویش شالی) صحبت می‌کنند[۴][۵][۶]
صنعت آجرپزی
[ویرایش]صنعت این شهر به حدود ۲۰۰ واحد کورهٔ آجرپزی هوفمن و سفال طوری که این شهر به قطب تولید آجر استان‌های قزوین، زنجان، گیلان و بخش‌های از البرز، تهران و مازندران تبدیل شده است، اختصاص دارد.∗
-
قلعهٔ خیرآباد، نزدیک شهر شال است که قدمتی بیش از ۱۵۰ سال دارد. -
یک تاکستان در شال (منطقهٔ خورک)
جستارهای وابسته
[ویرایش]- بوئین‌زهرا
- تات‌نشین‌های بلوک زهرا؛ سفرنامهٔ جلال آل احمد
پانویس
[ویرایش]^ برای توصیف زبان تاتی شال نگا.
آل احمد، جلال، تات نشین‌های بلوک زهرا، تهران: ۱۳۳۷ خ.
منابع
[ویرایش]- ↑ ننایج سرشماری 1395 وبگاه مرکز آمار ایران
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ شال
- ↑ یادکرد خالی (کمک)
- ↑ «شال - چال». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶.
- ↑ «رزم آرا، فرهنگ جغرافیایی ایران، استان مرکزی، جلد ١، ص ١٢٣». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۷.
- ↑ https://jisds.srbiau.ac.ir/article_9742.html (۲۰۲۲). «https://jisds.srbiau.ac.ir/article_9742.html». https://jisds.srbiau.ac.ir/article_9742.html. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۲۲. پیوند خارجی در
|title=، |وبگاه=وجود دارد (کمک)
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
| مرکز |   | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| شهرستانها و شهرها |
| ||||||||||||
 | این یک مقالهٔ خرد مرتبط با جغرافیای ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |