پرش به محتوا

سوسیپاترا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سوسیپاترا (زبان یونانی: Σωσιπάτρα) فیلسوف زن و عارف نوافلاطونی یونانی بود که در نیمه اول قرن چهارم میلادی در افسوس و پرگامون زندگی می‌کرد. داستان زندگی او در زندگی سوفیست‌ها نوشته یوناپیوس بیان شده است.[۱]

زندگی

[ویرایش]

سوسیپاترا در اوایل قرن چهارم پس از میلاد در افسوس در خانواده‌ای ثروتمند به‌دنیا آمد.[۱][۲] وقتی پنج ساله بود، دو مرد برای کار در املاک پدرش آمدند.[۱] هنگامی که آن‌ها محصول پرباری فراتر از انتظار درو کردند، پدرش را متقاعد کردند که سوسیپاترا و املاکش را به آن‌ها بسپارد. پدر به مدت پنج سال خانه را ترک کرد و در طی آن سوسیپاترا توسط آن دو مرد در حکمت کلدانی باستان آموزش دید.[۳] هنگامی که پدر بازگشت، سوسیپاترا که در حسن و زیبایی می‌درخشید، دارای توانایی‌های روانی و روشن‌بینی بود.

فلسفه

[ویرایش]

سوسیپاترا بعدتر با یوستوائوس ازدواج کرد. یوستوائوس و سوسیپاترا سه پسر داشتند که یکی از آن‌ها، آنتونینوس، فیلسوف و خداشناس مهمی شد.[۱]

پس از مرگ شوهرش به پرگامون رفت، جایی که مهارتش در فلسفه او را به اندازه آدزیوس که همسرش شد و فلسفه تدریس می‌کرد، محبوب کرد. در آن‌جا یک مکتب فلسفی تأسیس کردند.[۱] یوناپیوس می‌گوید که پس از شرکت در سخنرانی‌های فیلسوف نوافلاطونی آدزیوس، دانشجویان به شنیدن سخنان سوسیپاترا می‌رفتند. آموزه‌های او برای دانش‌آموزان پیشرفته یا «حلقه درونی» بود.[۴]

عرفان

[ویرایش]

برخی از داستان‌های زندگی سوسیپاترا، به او قدرت‌های جادویی مختلفی نسبت می‌دهند. یکی از بستگان او به نام فیلومتر عاشق او بود و برای جلب عشق طلسمش کرد. او احساسات متضاد خود را به ماکسیموس که شاگرد آدزیوس بود، اعتراف کرد و بعدتر معلم امپراتور ژولیان شد. ماکسیموس توانست وجود طلسم را تشخیص دهد و با طلسم خودش با آن مقابله کند و قصد فیلومتر را خنثی کند. از آن‌جا که فیلومتر از کارش شرمنده شده بود، سوسیپاترا او را بخشید، و بعدتر می‌شنویم که در یک حادثه به فیلومتر کمک می‌کند.[۴]

میراث

[ویرایش]

هیچ نوشته‌ای از سوسیپاترا تا عصر مدرن باقی نمانده است و شرح زندگی او صرفاً بر اساس زندگی سوفیست‌ها نوشته یوناپیوس است، که او را یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌هایی معرفی می‌کند که شرح حال او در آثارش آمده است.[۱] ادوارد جی واتس می‌گوید فقدان گزارش‌ها از زندگی او می‌تواند به این دلیل باشد که اهمیتش توسط یوناپیوس و پیروانش تحت‌اشعاع قرار گرفته است.[۵] از سوی دیگر، ماریا دزیلسکا عنوان کرد که عدم ذکر یا بحث از سوسیپاترا توسط سایر محققان معاصر و متأخر ممکن است نوعی از نفرین محو یادبود بوده باشد.[۶]

هایدی مارکس عنوان می‌کند که دلایلی که یوناپیوس مقدار زیادی از زندگی خود را به سوسیپاترا اختصاص داده است، اول این است که او «آموزگار معلم خود» است، و دوم این‌که داستان زندگی او پاسخی به هیژونویسان مسیحی است؛ کسانی که زندگی‌نامه‌های شهدا و قدیسان زن مسیحی را می‌نوشتند، و همگی با کلیشه «زن باکره یا مجرد زاهد» مطابقت داشتند. یوناپیوس ملحدی از داستان سوسیپاترا برای ترویج روایتی متفاوت از یک «زن نخبه» ساخت، از نظر او سوسیپاترا سزاوار احترام، تحسین و یادآوری است، درحالی‌که هم خانواده دارد، هم شغل حرفه‌ای دارد و هم از راحتی مادی لذت می‌برد.[۷] مارکس همچنین خاطرنشان می‌کند، درحالی‌که سوسیپاترا زنی «قابل توجه» بود، شرح زندگی او توسط یوناپیوس «بسیار تخیلی» است و او از بسیاری جهات زاییده تخیل یوناپیوس است.[۸]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ Joyce E. Salisbury (2001). Encyclopedia of Women in the Ancient World. ABC-CLIO. p. 329. ISBN 978-1-57607-092-5.
  2. Heidi Marx (18 May 2021). Sosipatra of Pergamum: Philosopher and Oracle. Oxford University Press. p. 3. ISBN 978-0-19-757124-8.
  3. Kimberly B. Stratton; Dayna S. Kalleres (2014). Daughters of Hecate: Women and Magic in the Ancient World. Oxford University Press. p. 276. ISBN 978-0-19-534271-0.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Edward J. Watts (1 February 2017). Hypatia: The Life and Legend of an Ancient Philosopher. Oxford University Press. p. 98. ISBN 978-0-19-065914-1.
  5. Edward Jay Watts (2017). Hypatia: The Life and Legend of an Ancient Philosopher. Oxford University Press. pp. 97–. ISBN 978-0-19-021003-8.
  6. Dzielska, Maria (2011). "Sosipatra – zapomniana filozofka z Pergamonu". In Renata Gałaj-Dempniak; Danuta Okoń; Magdalena Semczyszyn (eds.). Damnatio memoriae w europejskiej kulturze politycznej (به لهستانی). IPN. ISBN 978-83-61336-45-7.
  7. Heidi Marx (18 May 2021). Sosipatra of Pergamum: Philosopher and Oracle. Oxford University Press. pp. 11–15. ISBN 978-0-19-757124-8.
  8. Heidi Marx (18 May 2021). Sosipatra of Pergamum: Philosopher and Oracle. Oxford University Press. pp. 115–117. ISBN 978-0-19-757124-8.

برای مطالعه بیشتر

[ویرایش]
  • Denzey Lewis, Nicola. 2014. "Living Images of the Divine: Female Theurgists in Late Antiquity." In Daughters of Hecate: Women and Magic in the Ancient world. Edited by Kimberly B. Stratton and Dayna S. Kalleres, 274–297. Oxford: Oxford Univ. Press.
  • Dickie, Matthew W. 2000. "Who Practised Love-magic in Classical Antiquity and in the Late Roman World?" Classical Quarterly 50.2: 563–583.
  • Dodds, E. R. 1973. The Ancient Concept of Progress and other Essays on Greek Literature and Belief. Oxford: Clarendon.
  • Fowden, Garth. 1982. "The Pagan Holy Man in late Antique Society." Journal of Hellenic Studies 102:33–59.
  • Johnston, Sarah Iles. 2012. "Sosipatra and the Theurgic Life: Eunapius Vitae Sophistorum 6.6.5–6.9.24." In Reflections on Religious Individuality: Greco-Roman and Judaeo-Christian Texts and Practices. Edited by Jörg Rüpke and Wolfgang Spickermann, 99–117. Berlin: De Gruyter.
  • Lewy, Hans. 1978. Chaldaean Oracles and Theurgy: Mysticism, Magic and Platonism in the Later Roman Empire, 3d ed. Edited by M. Tardieu. Paris: Études Augustiniennes.
  • O’Meara, Dominic. 2003. Platonopolis. Platonic Political Philosophy in Late Antiquity. Oxford: Clarendon.
  • Penella, Robert J. 1990. Greek Philosophers and Sophists in the Fourth century A.D. Studies in Eunapius of Sardis. Leeds, UK: Francis Cairns.
  • Tanaseanu-Döbler, Ilinca. 2013. "Sosipatra – Role Models for “Divine” Women in Late Antiquity." In Divine Men and Women in the History and Society of Late Hellenism. Edited by Maria Dzielska and Kamilla Twardowska, 123–147. Kraków, Poland: Jagiellonian Univ. Press.
  • Urbano, Arthur P. 2013. The Philosophical Life: Biography and the Crafting of Intellectual Identity in Late Antiquity. Washington, DC: Catholic Univ. of America Press.

پیوند به بیرون

[ویرایش]

یوناپیوس، زندگی سوفسطاییان. (به انگلیسی)