سوادجان
سوادجان
قره باغ | |
---|---|
روستا | |
کشور | ایران |
استان | چهارمحال و بختیاری |
شهرستان | سامان |
بخش | بخش زایندهرود |
دهستان | هوره |
بنیانگذاری | ۶۰۰ سال پیش |
حکومت | |
• دهیار | قاسم کریمی سوادجانی |
جمعیت | ۱۳۱۶ نفر (سرشماری ۹۵) |
سوادجان، روستایی ساحلی در حاشیه زاینده رود است که در شهرستان سامان، بخش زاینده رود از توابع استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.
قاسم کریمی سوادجانی / دهیار روستای سوادجان 1390
جمعیت
[ویرایش]این روستا در شهرستان سامان، بخش زاینده رود قرار دارد و براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران (۱۳۹۵) جمعیت آن ۱٬۳۱۶ نفر (۴۲۹ خانوار) بودهاست.
اما جمعیت واقعی و شناور روستا (با توجه ساحلی و گردشگری بودن) نزدیک به 1700 نفر می باشد.
دربارهٔ سوادجان
[ویرایش]سوادجان یکی از قدیمیترین روستاهای منطقه بابیش از ۶۰۰ سال است. نام قبلی این روستا قره باغ بودهاست.
وجه تسمیه / شجره نامه سوادجان
قدمت این روستا به قبل از پادشاهی شاه عباس اول صفوی برمیگردد که اجداد ما متعلق به ایل بزرگ شاهسون و طایفه یا نژاد قزلباش میباشند، پس از به قدرت رسیدن شاه عباس صفوی پایتخت از قزوین به اصفهان منتقل میشود و بسیاری از افراد ایل شاهسون بخاطر همراهی شاه عباس را تا اصفهان مشایعت مینمایند، پس از تاجگذاری و اعلام رسمی اصفهان بعنوان پایتخت، اجداد ما قصد بازگشت به آذربایجان را میکنند که شاه عباس بخاطر لطف فراوان و محبتی که به آنها داشته مانع از بازگشت آنان میشود و به پاس قدردانی و سپاسگزاری و بخاطر همراهی و حمایت افراد ایل، آنان را در چم و خم های زاینده رود که یکی از بهترین نقاط برای کشاورزی و دامداری بوده سکنی می دهد، اجداد ما در این منطقه سکونت می گزینند و به کشاورزی و دامداری با بهره مندی از چراگاهها و رودخانه زاینده رود مشغول شده و به زندگی خود ادامه می دهند، نام اولیه این روستا قره باغ بوده که دلیل نامگذاری آن درختان بلند قامت و سر به فلک کشیده این قریه بوده است و به علت قامت بلند درختان اکثر اوقات روز، نور خورشید کمتر به کف می رسیده و به همین خاطر بیشتر ساعات روز، آبادی تاریک به نظر میرسید لذا نام آن قره باغ بوده که این نام به زبان آذری یعنی باغ سیاه، که پس از مدتی ساکنان قره باغ به دلایل نامعلوم مدتی به حاشیه سوادجان کنونی و در محل گلزار شهدای فعلی نقل مکان کرده و سکونت پیدا میکنند که تعدادی از غارهای قدیمی (کنده های قدیمی) هنوز در این منطقه وجود دارد. که بنا به گفته بزرگان روستا اعم از حاج عبدالحسین عسگری و حاج حسینقلی صدری و حاج حسینعلی خسروی و بسیاری از بزرگان روستا در محل دهیاری سوادجان سال ۱۳۸۴ که فایل صوتی و تصویری آنها موجود است، این کنده ها برای سکونت آنها استفاده می شده و در کنار کنده ها، آغل های زیرزمینی وجود داشته که محل نگهداری دام هایشان بوده است، پس از مدتی سیل مهیبی در آنجا روی می دهد که خسارت سنگین جانی و مالی در پی داشته است که به ناچار مجددأ به حاشیه قره باغ سابق ودر اطراف قبر امامزاده ای که سید سلیمان نام داشته و در آنجا مدفون و از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) بوده پناه می آورند که در واقع محل کنونی روستای سوادجان می باشد و در این قسمت زندگی خود را آغاز می کنند. اجداد ما در این مکان روزگار می گذراندند و در کنار هم به زندگی خود ادامه دادند لازم به ذکر است که اهالی قره باغ در دوران حکومت شاه عباس صفوی از حمایت های ایشان بی بهره نبودند و چراگاههای زیادی در اختیار داشتند که از طرف ایل قشقایی که بعدها از استان فارس به این منطقه کوچ کرده بودند به دستور شاه عباس مالیات چراگاه به اهالی قره باغ پرداخت می شد، کم کم روستا گسترش پیدا کرده و با توجه به عدم امنیت در آن زمان، مردم اقدام به ساخت منازل قدیمی مستحکم با پی های سنگی و دیوارهای خشتی پهن کردند که این منازل بوسیله دالان های طویل و معماری زیبا و منحصر به فرد به هم راه داشتند و گذرهای ارتباطی اهالی بودند که در چهار گوشه دالان ها چهار برج دیده بانی وجود داشته که شبها به علت امنیت بیشتر، بصورت نوبتی توسط اهالی قره باغ در برج ها نگهبان مستقر می شد که تا چندین سال قبل خرابه های بجا مانده از برج ها موجود بود. اهالی قره باغ در منازل قدیمی و دالان های زیبا زندگی خود را با سادگی و صمیمیت پیش می بردند، و کماکان از حمایت های شاه عباس برخوردار بودند که میتوان به معافیت از پرداخت مالیات آب به مدت ۳۰۰ سال طبق اظهارات بزرگان روستا اشاره کرد، اهالی قره باغ در فصل گرما در اتاق های مخصوص تابستانه زندگی می کردند و به دامداری و کشاورزی مشغول بودند و آذوقه فصل سرما و برف و یخبندان را مهیا می نمودند و پس از فرارسیدن روزهای سرد و برفی در منازل قدیمی و اتاق های زمستانه مخصوص خود در کنار هم و حضور در منازل یکدیگر شب نشینی های گرمی را فراهم می ساختند، پس از گذشت سالها و از آنجاییکه اهالی قره باغ به سواد و علم اندوزی علاقه زیادی داشتند، با هماهنگی و اصرار فراوان شخصی بنام محمد ابن نوروز نجف آبادی معروف به ملاعلی که فردی باسواد بوده را به روستا دعوت کرده و اسباب سکونت وی را فراهم میکنند و پس از مدتی و با همکاری اهالی مکتب خانه ای را راه اندازی مینمایند مکتب خانه باتعدادی شاگرد که نزد ملاعلی علم و دانش را فرا میگرفتند فعالیت خود را آغاز میکند، که پس از مدتی تعداد باسوادان روستا بیشتر شده و نتیجه زحمات ملاعلی به ثمر می نشیند و شاگردانی همچون میرزا شکراله، میرزا عبداله و ملاحسین پرورش پیدا میکنند که کم کم همین شاگردان که حالا به معلمی باسواد تبدیل شده اند به آموزش دیگر افراد مشغول می شوند و رفته رفته به تعداد باسوادان روستا افزوده می شود و به همین خاطر نام این روستا از قره باغ به سوادجان تغییر می یابد، سوادجان از دو بخش سواد + جان تشکیل شده که بیانگر علاقه زیاد اهالی به مقوله سواد بوده است یعنی مردم این روستا سواد را به اندازه جانشان دوست داشتند، و در لغت سوادجان به جایی اطلاق میگردد که مردم آن روستا اهمیت فراوانی برای سواد و علم قائل بودند. به گفته بزرگان روستا و طبق اسناد موجود قدیمی بسیاری از صیغه های عقد و طلاق در این روستا جاری می شده است بطوری که از تیران و کرون کنونی و بن برای انجام امورات ثبتی به این روستا و نزد باسوادان مراجعه می نموده اند، از آثار قدیمی بجا مانده می توان به دست نوشته نفیس و زیبای قرآن کریم که توسط همان استادان مکتب خانه نوشته شده بود اشاره کرد که بیش از ۱۹۰ سال قدمت داشت، جلد این کلام الله مجید از پوست آهو بوده و در انتهای آن صفحات مخصوصی برای ثبت متوفیات وجود داشته که کلیه وقایع آن زمان در آن به ثبت می رسیده است، که امروزه هر کدام از اهالی روستا که می خواستند اجداد خود را بشناسند با مراجعه به این قرآن قادر بودند چندین نسل نسبی قبل خود را شناسایی کنند که متاسفانه در سال ۸۴ و با توجه به اینکه این قرآن در مسجد جامع سوادجان نگهداری می شد توسط فرد یا افرادی سودجو که از ارزش بالای آن باخبر بودند به سرقت رفت، متعاقب آن توسط نیروهای پلیس آگاهی استان موضوع صورتجلسه شد و تحقیقاتی نیز صورت گرفت که متاسفانه هیچگونه اثری از آن مشاهده نگردید و هنوز پرونده آن در اداره آگاهی باز است، که به گفته مدیرکل و معاون وقت سازمان میراث فرهنگی استان، کسی برای این اثر گرانبها نمی توانست قیمتی تعیین کند چون که جزء میراث فرهنگی و تاریخی بشمار می رفت. به این دلیل سوادجان به مهد علم و دانش در منطقه لقب گرفت و اهالی فهیم این روستا به گذشتگان و نام سوادجان به خود می بالند.
تحقیق و گردآورنده / قاسم کریمی سوادجانی 1385
جستارهای وابسته
[ویرایش]منابع
[ویرایش]قاسم کریمی سوادجانی/ شهرستان سامان 1390
میراث فرهنگی و گردشگری چهارمحال و بختیاری
- {{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی سرشماری-عمومی-نفوس-و-مسکن/نتایج-سرشماری/جمعیت-به-تفکیک-تقسیمات-کشوری-سال-1395