پرش به محتوا

سنگ نگاره‌های کال‌جنگال

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سنگ نگاره‌های کال جنگال
نامسنگ نگاره‌های کال جنگال
کشورایران
استانخراسان جنوبی
شهرستانشهرستان خوسف
اطلاعات اثر
کاربریسنگ‌نگاره
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۲۵۳۲
تاریخ ثبت ملی۱۵ آذر ۱۳۷۸

سنگ نگاره‌های کال جنگال در خوسف، ۵ کیلومتری جنوب شهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۵۳۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]

سنگ‌نگاره‌های کال‌جنگال در دو طرف دره‌ای به همین نام در کوه رچ از قله‌های رشته‌کوه باغران واقع شده‌اند و حاوی نوشته‌هایی به زبان پهلوی و سه نقش می‌باشند.[۲] این اثر را جمال رضایی و صادق کیا برای نخستین بار در سال ۱۳۳۰ش معرفی کردند. از نقش‌های این سنگ‌نگاره صحنه مبارزه مردی بدون سلاح با شیری است. شاید بر اساس همین تصویر نام این محل را کال‌جنگال گذاشته‌اند، زیرا در گویش بیرجندی «کال» به معنی چال و گودی و «جنگال» به معنی جنگ و جنگجو است.[۳]

سنگنبشته

[ویرایش]

۱. gry’ rthštr ۲. nhwdr w hštrp

برگردان

[ویرایش]

۱. گر اردشیر. ۲. نخودار و خشرب.

بر این پایه سنگنبشته به نام گراردشیر است که گویا فرماندار این منطقه ساتراپ بوده است . [۴]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. «سنگ نگاره کال جنگال بیرجند سنگ نبشته‌ای به خط پهلوی». خبرگزاری تسنیم. ۵ فروردین ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۵.
  3. حسنی، میرزا محمد. ص31
  4. سنگ نگاره پارتی کال جنگال بیرجند میرزا محمد حسنی https://sanad.iau.ir/fa/Journal/history/DownloadFile/942765

منابع

[ویرایش]
  • حسنی، میرزا محمد، ۱۳۹۳. نقش‌برجسته‌های نویافته ساسانی، ققنوس، تهران.