سنجران
سنجران یا سنجاران یکی از محلات قدیمی تبریز بود که از شمال به محله شتربان يا همان دوه چى مهرانرود (میدان چایی) و محله مسكوچى لار از جنوب به محلات ارمنى نشين بارون آواك و میارمیار (مهادمهین)، از شرق به بازار بزرگ تبريز، مسجد جامع و محله ى راسته کوچه از جنوب شرق به ديك باشى يا ديح باشى كه تپه اى در ميان باشد و از غرب به محله تاج احمديلر يا تاج احمدى ها و ورجی (ویجویه) محدود است.
امام زاده موسى كاظم معروف به كهنه امام زاده و بيش از ده ها مسجد كوچك و بزرگ از نشان هاى اين محله ميباشد، در حال حاضر خیابان فلسطین (ملل متحد سابق) از وسط محله سنجران گذشته و قسمتی از این محله در طرف راستهکوچه و بخشی نیز در سمت ورجی مانده است. سنجران در گذشته محله بزرگی در مرکز تبریز قدیم بوده ولی امروزه غیره از يك يخچال قديمى به نام يخچال حاج ميرزا مهدى و چندین کوی و کوچه فرسوده با بافت قدیمی، از آن چیزی باقی نمانده است.[۱]
میدان محله سنجران، «میدان کلکتهچی» و مسجدی به نام «مسجد حاج محمد باقر کلکتهچی» كه تاجر معروف چاى، مابين كلكته هندوستان و فرنگستان بود، قرار دارد. به طور کلی محله سنجران همواره در محدوده قلعههای دروازه استانبول و دروازه گجیل بوده و امروزه نیز آثاری از آن دروازههای قدیمی در این محله وجود دارد. در این محله دروازهای بود که آن را درب سنجران یا درب سنجاران میگفتند.[۲]
نادر میرزا دربارهٔ سنجران چنین مینویسد: «بافت بسیار قدیمی شهری دارد و بعضی خانهها اصالت چند صد ساله دارد... کوی قدیم است و آباد، هیچ بستانی بدین کوی نباشد آن بسته به کوی چارمنار است. کدخدای این محله حاج اصغر ساپچى ساكن محله مسكوچى لار و بعد از وى فرزند اش حبيب ساپچى بود، وى فردى كاردان و درخوی آن مرد تندی باشد... اگر کوی قراآغاج و چوستدوزان را چون بنگریم، پس جایی بزرگ و عریض و طویل است که بیش از نیم فرسنگ درازای او باشد.»[۳]
از مشاهیر معروف محله سنجران میتوان به « شيخ هدايت غروى و فرزند وى علامه شيخ ابولقاسم غروى تبريزى (كه از نوادگان شيخ بهايى بودند) و همچنين حاج سید ابوالحسن آقا مولانا، كريم داشاب(كريم مهاجر) و فرزند وى حاج فرمان داشاب(انورى كيا) معروف به حاج فرمان دميرچى و استاد بزرگ موسیقی آذربایجان غلامحسین بیگجه خانی و سلاله قره سيد، اشاره کرد.
منابع
[ویرایش]- ↑ شهر من تبریز، بهروز خاماچی، ص ۲۹۸
- ↑ تاریخ تبریز تا پایان قرن نهم هجری، دکتر محمدجواد مشکور، ص ۱۴۳
- ↑ تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، نادر میرزا، ص ۶۷