سعید فاطمی
سعید فاطمی سعید فاطمی | |
|---|---|
 سعید فاطمی همراه صادق قطب‌زاده در حال سخنرانی برای ورزشکاران باستانی در یک زورخانهٔ تهران؛ ۱۹۷۹م/۱۳۵۸ش | |
| زادهٔ | ۱۸ اردیبهشت ۱۳۰۳ خورشیدی اصفهان |
| درگذشت | ۱۷ دی ۱۳۹۵ (۹۲ سالگی) |
| ملیت | ایرانی |
| شهروندی | ایرانی |
| تحصیلات | دکترای ادبیات تطبیقی |
| محل تحصیل | تهران - سوربن |
| پیشه | فعال سیاسی - روزنامه‌نگار |
| مکتب | ملی‌گرا |
| آثار برجسته | عضو شورای مرکزی و هیئت مؤسس جبهه ملی ایران منشی مخصوص دکتر مصدق |
| دوره | تاریخ معاصر ایران |
| حزب سیاسی | جبهه ملی ایران |
| همسر | مینو ورزگر |
| فرزندان | دلارام فاطمی - آرزو فاطمی |
| خویشاوندان | حسین فاطمی |
سعید فاطمی (۱۳۰۳–۱۳۹۵) خواهر زاده حسین فاطمی وزیر امور خارجه دولت ملی مصدق و منشی مخصوص دکتر محمد مصدق بود.[۱][۲]
تحصیلات
[ویرایش]او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در اصفهان به گذراند و توانست دو لیسانس در رشته‌های حقوق و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران دریافت کند سپس دوره دکترا را در دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی پایان رساند و همزمان دکترای ادبیات تطبیقی را از دانشگاه سوربن پاریس دریافت کرد.[۳][۴]
فعالیت‌ها
[ویرایش]سعید فاطمی در زمینه‌های گوناگونی فعالیت کرد از عضویت در جبهه ملی، تدریس در دانشگاه تا روزنامه‌نگاری.
دانشگاهی
[ویرایش]سعید فاطمی با توجه به مدارک دانشگاهی در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در گروه ادبیات تطبیقی مشغول به کار شد.[۵] او بعد از آزادی برای تدریس به دانشکده ادبیات برگشت اما مأمور به خدمت دانشکده پزشکی دانشگاه تهران شد. چند سال بعد با کوشش دکتر علی اکبر سیاسی، به دانشکده ادبیات بازگشت و به تدریس درس «میتولوژی یونان و رم» پرداخت و تنها متخصّص این درس در آن سالها شد. امّا پس از چند سال تدریس به جرم فعالیت‌های سیاسی برای همیشه از دانشگاه تهران اخراج شد تا اینکه بعد از انقلاب امکان بازگشت او به دانشگاه میسر گردید اما با توجه به تفاوت نگاه او با جو حاکم درخواست بازنشستگی کرده و دیگر در دانشگاه تهران فعالیتی نکرد.[۶]
سیاسی
[ویرایش]فعالیت‌های سیاسی سعید فاطمی با همکاری و همراهی او با دایی اش حسین فاطمی و نگارش مقالات در روزنه باختر امروز شروع شد[۷] و سپس با انتخاب او به سمت منشی مخصوص دکتر مصدق برای دادگاه لاهه و شورای امنیت ادامه یافت. او از جمله افرادی بود که در روز کودتای ۲۸ مرداد به همراه دکتر فاطمی در منزل مصدق حضور داشت.[۸][۹]
یکی از کارهای او که باعث خشم محمدرضا شاه و هواداران او شد این بود که پس از کودتای ۲۵ مرداد و فرار شاه در روزهای ۲۶ و ۲۷ مرداد به اتفاق دکتر فاطمی به کاخ سلطنتی رفت و به دستور وی یکایک اتاقها را مهر و موم نمود.[۷][۱۰][۱۱]
سعید فاطمی به همراه ناصرخان قشقایی و کاظم قطب ازجمله افرادی بود که در مخفی شدن دکتر حسین فاطمی نقش عمده داشت و در ایامی که او مخفی بود نقش رابط فاطمی را ایفا می‌کرد.[۷][۱۲] سعید فاطمی پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ابتدا به اعدام و سپس به ده سال زندان محکوم شد. پس از آزادی از زندان در دانشگاه ادبیات دانشگاه تهران به تدریس پرداخت. سپس به دلیل عضویت و فعالیت در جبهه ملی در سال‌های ۱۳۴۲ دوباره دستگیر شد. او عضو هیئت مؤسس جبهه ملی ایران و شورای مرکزی در اوایل دهه چهل بود.[۱۳][۱۴]
تالیفات
[ویرایش]- مبانی فلسفی اساطیر یونان و روم (افسانه‌های یونانی) جلد اول[۱۵]
- دنیا جای ما نیست -راز توکل (۲۳ اردیبهشت، ۱۳۸۵) - شابک: ۹۶۴-۵۹۲۳-۸۳-۲[۱۶]
جستارهای وابسته
[ویرایش]فیلم مستند خاطرات منشی دکتر محمد مصدق در دادگاه لاهه
منابع
[ویرایش]- ↑ «در سوگ دکتر سعید فاطمی». همبستگی ملی. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «دکتر سعید فاطمی درگذشت/ پیام تسلیت سایت انقلاب اسلامی». انقلاب اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «خاطرات تلخ و شیرین دکترسعید فاطمی خواهرزادهً دکترحسین فاطمی». احترام آزادی. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «خاطرات منشی دکتر مصدق در دادگاه لاهه». رادیو زمانه. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «اعضای هیئت علمی بازنشسته». دانشگاه تهران. بایگانی‌شده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «در سوگ دکتر سعید فاطمی». همبستگی ملی. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ «نگاهی به کارنامه سیاسی و مطبوعاتی «حسین فاطمی»». تسنیم. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «نگاهی به کارنامه دکتر مصدق». جلال متینی. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «سعید فاطمی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «دکتر فاطمی». دانشنامه رشد. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ زعیم، کوروش، جبههٔ ملی ایران از پیدایش تا کودتای ۲۸ مرداد، تهران: کاخ، ۱۳۷۸، ص ۲۸۲–۲۸۳
- ↑ «بازخوانی خاطرات کودتای 28 مرداد و دکتر حسین فاطمی در گفتگویی اختصاصی از زبان همسرش پریوش سطوتی». تدبیر شرق. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ طراز سخن -نشر عرفان -۱۳۸۵ -ادیب برومند
- ↑ «دکتر سعید فاطمی به رحمت ایزدی پیوست». جبهه ملی ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «مبانی فلسفی اساطیر یونان و روم (افسانه‌های یونانی) جلد اول 1210». دانشگاه تهران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.
- ↑ «دنیا جای ما نیست». دریافت‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۷.