سطح مخروطی
در هندسهٔ تحلیلی، سطح مخروطی یا رویهٔ مخروطی (به انگلیسی: Conical surface) یک رویهٔ بیکران است که از دوران یک خط حول یک محور (متقاطع) به دست میآید.
بهطور کلّیتر، یک مخروط بیضوی (به انگلیسی: Elliptic Cone) از انواع رویههای درجهٔ دوم است.[۱]
به مخروط بیضوی و نیز به سطح مخروطی، بهطور خلاصه مخروط نیز میگویند. در گذشته «مخروط» به معنی سطحی کراندار و قائم با قاعدهٔ دایره بود. در طی زمانها مفهوم کلمهٔ «مخروط» مخروط اریب را نیز شامل شد و پس از پیشرفت بیشتر ریاضیات، این اصطلاح کاملتر شد و سطح مخروطی را نیز شامل شد. هنوز در تدریس ریاضی در سطوح ابتدایی در جهان از معنی قدیمی استفاده میشود.[۲]
ویژگیها
[ویرایش]هر سطح مخروطی سه محور (خط) تقارن عمود برهم دارد که در یک مرکز (نقطه) تقارن با یکدیگر تقاطع دارند.
به مرکز تقارن سطح مخروطی رأس آن میگویند و به محور تقارن آن محور. هر خط روی مخروط (خطوطی که با دوران آنها حول محور، مخروط به دست میآید) را یک مولّد سطح مخروطی مینامند.[۳]
مقاطع مخروطی
[ویرایش]هر سطح مقطع از سطح مخروطی یا یک هذلولی ست، یا سهمی، یا بیضی یا دایره، یا یک خط یا نقطه یا تهی ست.[۳]
معادلهٔ استاندارد
[ویرایش]در دستگاه مختصات دکارتی، روش استاندارد نمایش یک مخروط بیضوی با مرکز تقارن در مبدأ مختصات به صورت زیر است:[۱]
اگر باشد سطح مخروطی (دایروی) حاصل میشود.
در ابعاد بالاتر
[ویرایش]یک ابرمخروط در فضای ، یک ابررویهٔ درجه دو است. یک ابرمخروط، همهٔ نقاطی مانند است که در معادلهٔ استاندارد زیر صدق کنند: