رودلف آرنهایم

رودلف آرنهایم
زادهٔ	۱۵ ژوئیهٔ ۱۹۰۴ برلین، آلمان
درگذشت	۹ ژوئن ۲۰۰۷ (۱۰۲ سال) آن آربور، میشیگان
ملیت	آلمانی
محل تحصیل	دانشگاه هومبولت برلین دانشگاه کلمبیا
پیشینه علمی
شاخه(ها)	روان‌شناس نظریه‌پرداز سینما
محل کار	کالچ سارا لارنس دانشگاه هاروارد

رودلف یولیوس آرنهایم (به آلمانی: Rudolf Julius Arnheim) ‏ (۱۵ ژوئیه ۱۹۰۴–۹ ژوئن ۲۰۰۷) فیلسوف، نظریه‌پرداز آلمانی سینما وهنر بود. نظریات او در باب سینما با رویکرد روان‌شناسی گشتالت صورت پذیرفت. او در برلین متولد شد. پدرش یک کارخانهٔ کوچک تولید پیانو داشت. برخلاف انتظار عمومی او به سمت تجارت گرایش نیافت و تحصیلات خود را در سال ۱۹۲۳ در دانشگاه برلین آغاز کرد. او در رشته‌های روان‌شناسی، فلسفه و تاریخ هنر و موسیقی به تحصیل پرداخت. او در این دوره شاگرد استادانی چون ماکس ورتهایمر (استاد راهنمای او)، ولفگانگ کوهلر و کرت لوین بود.

نظریات سینمایی

آرنهایم اعتقاد داشت که سینما یک پدیدهٔ ذهنی است؛ یعنی سینما یک تجلی‌گاه ذهن است. اما او به شدت با واقع‌گرایی سینما مخالف بود. چراکه باور داشت که سینما را از یک مقولهٔ ذهنی به سمت یک مقولهٔ عینی می‌برد و از این جهت سینما را از ماهیت زیباشناسانهٔ خود دور می‌کند. او برعکس دنبال عناصری در سینما بود که آن را از واقعیت‌های روزمره دور می‌کنند. به‌طور مثال تخت بودن پردهٔ نمایش، عدم وجود رنگ و صدا در سینمای صامت، سوپرایمپوز و دیزالو و بسیاری از این دست عناصر. آرنهایم اعتقاد داشت هرآنچه سینما را از عینیت و زندگی روزمره دور می‌کند و به ذهنیت و هنری ویژه نزدیک می‌کند دارای ارزش است. دو کتاب معروف آرنهایم فیلم به عنوان هنر (۱۹۳۲) و هنر و ادراک دیداری (۱۹۵۴) نام داشتند که او در این دو کتاب بیشتر نظریات زیبایی‌شناسانهٔ خود را در باب هنر و سینما عنوان کرد.

کتاب‌شناسی

• فیلم به عنوان هنر (۱۹۳۲) (ISBN 978-0-520-24837-3)
• به سوی روان‌شناسی هنر (۱۹۴۹) (ISBN 978-0-520-02161-7)
• هنر و ادراک دیداری (۱۹۵۴) (ISBN 978-0-520-24383-5)
• گورنیکای پیکاسو (۱۹۶۲) (ISBN 978-0-520-25007-9)
• اندیشهٔ دیداری (۱۹۶۹) (ISBN 978-0-520-24226-5)
• پویایی شکل‌های معماری (۱۹۷۷) (ISBN 978-0-520-03551-5)
• قدرت مرکز: مطالعاتی پیرامون ترکیب در هنرهای تجسمی (۱۹۸۲/۸۸) (ISBN 978-0-520-06242-9)
• مقالاتی نو در باب فلسفهٔ هنر (۱۹۸۶) (ISBN 978-0-520-05554-4)
• تمثیل سپیده‌دم (۱۹۸۹) (ISBN 978-0-520-06536-9)
• اندیشه‌هایی در باب آمورش هنر (۱۹۹۰) (ISBN 978-0-89236-163-2)
• نجات هنر (۱۹۹۲) (ISBN 978-0-520-07459-0)
• جداسازی و ساختار (۱۹۹۶) (ISBN 978-0-520-20478-2)
• رساله‌های سینمایی و نقدها (۱۹۹۷) (ISBN 978-0-299-15264-2)

فهرست منابع

• اندرو، دادلی، تئوری‌های اساسی فیلم، ترجمهٔ مسعود مدنی، انتشارات عکس معاصر، ۱۳۶۵
• استم، رابرت، مقدمه‌ای بر نظریهٔ فیلم، به کوشش احسان نوروزی، انتشارات سورهٔ مهر، ۱۳۸۳
• ویکی‌پدیای انگلیسی