پرش به محتوا

رقص دو چاپی بلوچی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
چاپ بلوچی
نام بومیچاپ (Balochi)
گونهرقص محلی
آلت(های) موسیقیسرنادهل, سروز, قیچک

رقص دو چاپی (بلوچی:چاپ یا دوچاپی) یک رقص محلی سنتی مردم بلوچ است.[۱][۲][۳][۴] رقص دو چاپی به صورت دایره ای با دست زدن موزون اجرا می‌شود. معمولاً تعدادشان متغیر است و ۲ نفر دهلی (طبل‌زن) به همراه یک نفر نوازنده سرنا آنان را همراهی می‌کنند.[۵][۶][۷]

Balochi Dance
رقص بلوچی

چاپ کلمه‌ای بلوچی به معنای دست زدن[۸] و به رقص در بلوچی ناچ می‌گویند. دوچاپی انواع موسیقی بلوچی و حرکات موزون آیینی سنتی است که از گذشته‌های دور در مناسبت‌ها به‌ویژه جشن‌های شادی‌رواج است.[۹]

نحوه اجرا

[ویرایش]

دو چاپی یک رقص بلوچی است که بیشتر با تشکیل حلقه توسط گروهی از مردم، به همراه رقص و کف زدن اجرا می‌شود.[۱۰][۱۱]

رقص بلوچی توسط فارغ التحصیلان آکادمی رقص محلی، تهران، ایران
رقص بلوچی توسط فارغ التحصیلان آکادمی رقص محلی، تهران، ایران

دو چاپی تقریباً همیشه شامل سورنا و دوهول می‌شود.[۱۲] اجرای این برنامه شاد سنتی که در مناطق شرقی و بلوچستان رواج دارد همواره مورد استقبال عامه مردم بومی و غیر بومی می‌شود به طوری هنگام اجرای این موسیقی سنتی در شبهای فرهنگی یا هفته فرهنگی استان در تهران توجه شمار زیادی از مردم را به خود جلب کرده و در چندین نوبت خواستار اجرای مجدد آن شده‌اند.[۱۳]

رقص زنان با مردان کمی متفاوت است، در حین رقص دو قدم عقب می‌روند و در حین دست زدن، گام‌های خود را با حرکتی خفیف به صورت دایره ای تکرار می‌کنند.[۱۴]


هر رقص شامل سبک منحصر به فرد دست زدن با حرکات بدن مختلف در دایره است. رقص‌های بلوچی توسط زنان و مردان معمولا با لباس بلوچی به‌طور مجزا در دایره‌ای بزرگ اجرا می‌شود و در کنار هم با کف زدن می‌رقصند. انواع مختلف «چاپ» شامل دو چاپی، بلوچی لوا، هامبو و لاتی است.[۱۵]

گرچه این رقص‌ها در گذشته به صورت گروهی مرد و زن نیز اجرا می‌شده‌اند.[۱۶]

دوچاپی اغلب زمانی اجرا می‌شود که بسیاری از آلات موسیقی منحصر به فرد فرهنگ بلوچی مانند نار سور، سروز، نعل و تابورا نواخته می‌شود.[۱۷]

این رقص را یک نفر نمی‌تواند اجرا کند، حداقل بیش از دو نفر می‌توانند آن را اجرا کنند.[۱۸]

با حرکات هماهنگ بین سرنا و طبل‌های کوچک و بزرگ حرکات منظم کف زدن و چرخش توسط گروه آغاز می‌شود و این حرکات آن‌قدر منظم می‌شود تا دو به دو رو به روی هم قرار گیرند و دست‌ها را برهم می‌زنند.[۱۹]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. کلاوس & الماس & آن میلز, پیتر & سارا & آنا میلز (2003). فولکلور آسیای جنوبی (به انگلیسی). p. 43.
  2. "People performing Balochi dance during function to mark Baloch Culture Day". 2 March 2022.
  3. Correspondent, The Newspaper's Staff (3 March 2013). "'Baloch culture day' celebrated". DAWN.COM (به انگلیسی).
  4. "Culture Day festivities in Balochistan". 2 March 2018.
  5. "Baloch traditions: Food, games and dances you didn't know of - LifeStyle". Dunya News.
  6. "An unexpected artist: Seeing beauty in the broken". The Express Tribune (به انگلیسی). 12 January 2014.
  7. "دوچاپی آیینی ماندگار در سیستان و بلوچستان". Retrieved 22 December 2023.
  8. دیمز, لانگ ورث (1922). کتاب درسی زبان بلوچی: متشکل از داستان های متفرقه، افسانه ها، اشعار و واژگان بلوچی-انگلیسی (به انگلیسی). p. 32.
  9. "آشنایی با موسیقی نواحی سیستان و بلوچستان". همشهری. 2019-12-24.
  10. کلاوس & الماس & آن میلز, پیتر & سارا & آنا میلز (2003). فولکلور آسیای جنوبی (به انگلیسی). p. 43.
  11. "The uniqueness of the special dance called Dho Chapi performed at the end of a wedding".
  12. "دوچاپی آیینی ماندگار در سیستان و بلوچستان". Retrieved 22 December 2023.
  13. "دوچاپی آیینی ماندگار در سیستان و بلوچستان". Retrieved 22 December 2023.
  14. "The infectious Baloch dance". Archived from the original on 21 March 2022. Retrieved 22 December 2023.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  15. "The infectious Baloch dance". Daily Times. 17 March 2019. Archived from the original on 21 March 2022. Retrieved 21 March 2022.
  16. "آموزش رقص بلوچی". Retrieved 29 December 2023.
  17. "The infectious Baloch dance". Daily Times. 17 March 2019. Archived from the original on 21 March 2022. Retrieved 21 March 2022.
  18. "The uniqueness of the special dance called Dho Chapi performed at the end of a wedding" (به انگلیسی). Retrieved 29 December 2023.
  19. "دوچاپی آیینی ماندگار در سیستان و بلوچستان". Retrieved 22 December 2023.