پرش به محتوا

راهنما:ساخت شجره‌نامه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در این صفحه طرز ساختن شجره‌نامه به صورت گام‌به‌گام و کاربردی و متناسب با محیط ویکی‌پدیای فارسی شرح داده می‌شود.

پیش‌نیازها

[ویرایش]

به ویژه:ترجیحات#mw-prefsection-gadgets بروید و دو ابزار زیر را فعال کنید:

  1. «برنامه کنترل ویرایش جهت‌دار (directional editing control script)» در قسمت «پشتیبانی از زبان‌ها»
  2. «استفاده از قلم تک‌فاصله در محیط ویرایش» در قسمت «قلم‌ها»

اسکلت

[ویرایش]

برای ساخت شجره‌نامه باید از {{Tree chart}} استفاده کنید.

هر شجره‌نامه در واقع یک جدول مستطیلی بزرگ است که برخی خانه‌هایش دیده می‌شوند و برخی خانه‌هایش نه. هنگام ساخت شجره‌نامه، این شمایید که تصمیم می‌گیرید کدام خانه‌ها پیدا باشند. ریشهٔ شجره (پدربزرگ) در بالای جدول قرار می‌گیرد (سطر اول) و سرشاخه‌ها (نوادگان) در پایین جدول (سطور آخر). در واقع، شجره‌نامه‌ها برعکس درخت‌ها هستند! عریض‌ترین سطر جدول را پیدا کنید و کارتان را از آنجا آغاز کنید. بنابراین معمولاً به نفعتان است که شجره‌نامه‌ها را از پایین به بالا بسازید.

خانوادهٔ امیر را در نظر بگیرید که از سه خانوار تشکیل شده است:

  1. پدربزرگ، مادربزرگ
  2. پدر، مادر، امیر، برادر، خواهر
  3. دایی، زن‌دایی، دختردایی، پسردایی

این خانواده از سه نسل تشکیل شده است:

  1. پدربزرگ، مادربزرگ
  2. پدر، مادر، دایی، زن‌دایی
  3. امیر، برادر، خواهر، دختردایی، پسردایی

هر یک از این سه نسل، یک سطر جدول را تشکیل می‌دهد. شلوغ‌ترین نسل، نسل آخر است که ۵ عضو دارد. بنابراین یک جدول 3 × 5 در را نظر می‌گیریم.

اسکلت شجره‌نامه را کامل به زبان لاتین می‌سازیم تا کارمان راحت‌تر شود.

همیشه از سه حرف لاتین (ترجیحاً بزرگ) برای نامگذاری اعضا استفاده کنید. یک، دو یا چهار حرفْ جدول را به هم می‌ریزد. حروف فارسی نیز جهت‌بندی جدول را دچار مشکل می‌کند.

با کلیک روی دکمهٔ dir=ltr جهت جعبهٔ ویرایش را چپ‌به‌راست کنید. با کلیک روی دکمهٔ Monospace از قلم تک‌فاصله استفاده کنید.

از شلوغ‌ترین نسل آغاز کنید. پس برای آغاز کار بروید سراغ نسل آخر: 

{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | }}

همهٔ برچسب‌ها سه‌حرفی لاتین هستند.
قبل و بعد هر برچسب، یک فاصله هست.
بین لوله‌ها (نویسهٔ | لوله نام دارد) یک فاصله هست.
بین برچسب‌ها حداقل دو لوله وجود دارد (وگرنه برچسب‌ها به هم خواهند چسبید).

حالا بروید سراغ نسل قبلی، که می‌شود سطر بالایی: 

{{Tree chart | | | PED | | MAD | | | | DAY | | ZDA | }}
{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | }}

طول دو سطر دقیقاً با هم برابر است.

حالا بروید سراغ نسل اول، که می‌شود بالاترین سطر: 

{{Tree chart | | | | | | | | PBO | | MBO | | | | | | }}
{{Tree chart | | | PED | | MAD | | | | DAY | | ZDA | }}
{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | }}

در این مرحله، اصل کار تمام شده و شما با کمی دقت، باید بتوانید شجره‌نامه را از لابه‌لای همین کدها (بدون زدن دکمهٔ پیش‌نمایش) ببینید.

حالا بین سطور، سطرهایی قرار دهید که فقط از لوله‌ها و علائم پرکاربرد بینانسلی زیر تشکیل شده باشند. این علائم نشان‌دهندهٔ رابطه والد و فرزند است.

علائم پرکاربرد بینانسلی
!
  ,
  v
  .
 
-
  +
  ^
 

عمداً سعی شده که این علائم خیلی شبیه به خطوطی باشند که ایجاد می‌کنند و با کمی دقت، متوجه این شباهت‌ها (حداقل برای بیشترشان) خواهید شد و حتی شاید بتوانید آن‌ها را به خاطر بسپارید. 

{{Tree chart | | | | | | | | PBO | | MBO | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | |,|-|-|^|-|-|.| | | | | | }}
{{Tree chart | | | PED | | MAD | | | | DAY | | ZDA | }}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |,|-|^|-|.| | }}
{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | }}

علامت پرکاربرد درون‌نسلی که نشان‌دهندهٔ رابطهٔ ازدواج هست را هم وارد کنید.

y
  
{{Tree chart | | | | | | | | PBO |y| MBO | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | |,|-|-|^|-|-|.| | | | | | }}
{{Tree chart | | | PED |y| MAD | | | | DAY |y| ZDA | }}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |,|-|^|-|.| | }}
{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | }}

اگر فواصل را به دقت رعایت کنید، در هیچ‌یک از مراحل نیاز به شمارش یا حدس زدن نیست، و شما باید بتوانید شجره‌نامه را از پشت همین نویسه‌ها ببینید.

{{Tree chart/start}} و {{Tree chart/end}} را به ابتدا و انتهای بلوک اضافه کنید، و در نهایت دکمهٔ پیش‌نمایش را بزنید و حاصل کار را بررسی کنید: 

{{Tree chart/start}}
{{Tree chart | | | | | | | | PBO |y| MBO | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | |,|-|-|^|-|-|.| | | | | | }}
{{Tree chart | | | PED |y| MAD | | | | DAY |y| ZDA | }}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |,|-|^|-|.| | }}
{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | }}
{{Tree chart/end}}
{{{PBO}}}{{{MBO}}}
{{{PED}}}{{{MAD}}}{{{DAY}}}{{{ZDA}}}
{{{AMI}}}{{{BAR}}}{{{XAH}}}{{{DDA}}}{{{PDA}}}

فهرست علائم

[ویرایش]
فهرست علائم بینانسلی
-
  !
  v
  ^
  +
  (
  )
  '
  ,
  .
  `
 
~
  :
  V
  A
  %
  C
  D
  J
  F
  7
  L
 
P
  Q
  M
  W
  R
  G
  H
  Z
  S
  x
  Y
 
a
  *
  j
  i
  t
  e
  f
  q
  r
  y
  l
 
d
  h
  o
  p
  m
  n
  b
  c
  K
  U
  k
 

زیباسازی

[ویرایش]

حالا مقدار واقعی هر یک از برچسب‌ها را رویش بنویسید. 

{{Tree chart/start}}
{{Tree chart | | | | | | | | PBO |y| MBO | | | | | | |PBO=پدربزرگ |MBO= مادربزرگ}}
{{Tree chart | | | | | | | |,|-|-|^|-|-|.| | | | | | }}
{{Tree chart | | | PED |y| MAD | | | | DAY |y| ZDA | |PED=پدر |MAD=مادر |DAY=دایی |ZDA=زن‌دایی}}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |,|-|^|-|.| | }}
{{Tree chart | AMI | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | |AMI=امیر |BAR=برادر |XAH=خواهر| DDA=دختردایی | PDA=پسردایی}}
{{Tree chart/end}}
پدربزرگمادربزرگ
پدرمادرداییزن‌دایی
امیربرادرخواهردخترداییپسردایی


اگر خواستید برخی خانه‌ها را رنگ‌آمیزی کنید، ‎|boxstyle_AMI =background-color: plum;‎ را به سطری که برچسب آنجاست اضافه کنید. رنگ دلخواهتان را از اینجا انتخاب کنید و به جای plum بنویسید. فراموش نکنید نام برچسب AMI را هم اصلاح کنید. و مهم‌ترین نکته، برچسب را در قسمت اسکلت به لولهٔ قبلی‌اش بچسبانید و ترجیحاً یک فاصلهٔ اضافه بعد از آن بگذارید (یعنی فاصله‌اش با لولهٔ بعد دو اسپیس باشد).

نازک یا کلفت کردن حاشیهٔ خانه‌ها نیز ممکن است و کافی است ‎|border_AMI =1;‎ را به انتهایی سطری که برچسب در آن قرار دارد افزود. مقدار پیش‌فرض 2 است. برای نازک کردن، 0 یا 1 را بیفزایید و برای کلفت کردن 3 و 4 و ... 

{{Tree chart/start}}
{{Tree chart | | | | | | | | PBO |y| MBO | | | | | | |PBO=پدربزرگ |MBO= مادربزرگ}}
{{Tree chart | | | | | | | |,|-|-|^|-|-|.| | | | | | }}
{{Tree chart | | | PED |y| MAD | | | | DAY |y| ZDA | |PED=پدر |MAD=مادر |DAY=دایی |ZDA=زن‌دایی}}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |,|-|^|-|.| | }}
{{Tree chart |AMI  | | BAR | | XAH | | DDA | | PDA | |AMI=امیر |BAR=برادر |XAH=خواهر| DDA=دختردایی | PDA=پسردایی |boxstyle_AMI =background-color: plum; |border_AMI=0}}
{{Tree chart/end}}
پدربزرگمادربزرگ
پدرمادرداییزن‌دایی
امیربرادرخواهردخترداییپسردایی

متأسفانه این کار (چسباندن برچسب به لوله)، ترتیب فواصل را تا حدودی به هم می‌ریزد و دیدن شجره‌نامه از لابه‌لای کدها را دشوار (اگر نگوییم مختل) می‌کند، ولی چاره‌ای نیست. به همین دلیل لطفاً رنگ‌آمیزی را فقط محدود به مواردی کنید که واقعاً لازم باشد، چون ویرایش شجره‌نامه را برای دیگران دشوار می‌کند.

نمونه‌ها

[ویرایش]

در انتها تعدادی شجره‌نامه را که می‌توانند به شما ایده بدهند به همراه اسکلتشان می‌آوریم. سعی کنید اسکلت شجره‌نامه‌ها را از لابه‌لای کدها ببینید.

الگو:شجره‌نامه بهرام بیضایی

[ویرایش]
{{Tree chart | | | | | | GGM | | | | | | | | | | | GGF | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | |!| | | | | |,|-|-|-|-|-|-|+|-|-|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | GMO |~|y|~| GFA | | | | | GF1 | | | | | | GF2 | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | |!| | | | | | | |,|-|^|-|.| | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | G31 | | | | |!| | | | | | | G11 | | G12 | | G21 | | G22 | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | |!| | | |,|-|^|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|-|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | MOT |y| FAT | | | | UN1 | | AU1 | | | | | | UN2 | | UN3 | | UN4 |y| AU2 | | | | | }}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |!| | | |!| | | |,|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|^|-|v|-|-|-|.| | }}
{{Tree chart | BRO |,|-|'| | | SIS | | CO8 | | CO7 | | CO6 | | CO5 | | CO4 | | CO3 | | CO2 | | CO1 | }}
{{Tree chart | | | |!| | | | | |,|-|-|-|.| | | |,|^|-|-|.| | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | FAL |!| AUL |~| UNL | | MOL | | NIE | | NE2 | | | | | | NE1 | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | |!| |`|-|.| | | |,|-|-|^|.| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | WI1 |y| BAH |y| WI2 | | BRL | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | |,|-|'| |,|-|^|-|v|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | SO1 | | DA1 | | SO2 | | DA2 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
آقا محمّدعلیملّا محمّد فقیه آرانی،‏
متخلّص به روح‌الأمین
طیّبة‌النّسا خانممیرزا محمّدرضا،‏
متخلّص به ابن روح		میرزا محمّدصادقملّا علی‌اکبر
صدیقه خانم شریعتمدار(یک دختر)میرزا فضل‌اللهملّا احمدملّا محمود
نیّره موافقذکایی بیضاییحسنفاطمه سلطانمیرزا یحییمیرزا حبیب‌اللهادیب بیضاییرضیه
(دو پسر)بهین‌دختادب بیضایی؟مهدیبهیهطلعتعبّاسحسنپرتو بیضایی
منوچهر شمسایینصرت پرتویعباس جوانمردزهراپریسا بیضاییپیمان بیضاییامین‌الله رشیدی
مژده شمساییبهرام بیضاییمنیراعظم رامین‌فرایرج رامین‌فر
نیاساننگارارژنگنیلوفر بیضایی

الگو:نوادگان علی

[ویرایش]
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | | ALI | | | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | |,|-|-|-|-|-|-|-|-|^|-|-|-|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | HAS | | | | | | | | | | | | | | HUS | | MUH | | | | }}
{{Tree chart | | | | | |,|-|-|-|^|-|-|-|.| | | | | | | | | | | |!| | | |)|-|-|-|.| }}
{{Tree chart | | | | | ZAA | | | | | | HAS | | | | | | | | | | ZAU | | ALI | | ABU }}
{{Tree chart | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |!| | | | | | | | | | | |!| | | |!| | | | | }}
{{Tree chart | HAZ | | YAH | | MUH | | |!| | | | | | | | | | | |!| | | HAA | | | | }}
{{Tree chart | |!| | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | |!| | | |!| | | | | }}
{{Tree chart | ZAY | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | |!| | | ALI | | | | }}
{{Tree chart | |,|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|+|-|-|-|v|-|-|-|.| | | |!| | | |!| | | | | }}
{{Tree chart | ABD | | DAU | | HAH | | IBR | | DJA | | MUH | | |!| | | HAA | | | | }}
{{Tree chart | |!| | | |!| | | |!| | | |)|-|-|-|v|-|-|-|.| | | |!| | | | | | | | | }}
{{Tree chart | |!| | | SUL | | ALH | | ISM | | HAS | | ALB | | |!| | | | | | | | | }}
{{Tree chart | |!| | | |!| | | |!| | | |)|-|-|-|.| | | |,|-|-|-|+|-|-|-|v|-|-|-|.| }}
{{Tree chart | |!| | | SUL | | FAK | | IBR | | HAS | | HUS | | UMA | | ZAY | | MUH }}
{{Tree chart | |!| | | | | | | | | | | |)|-|-|-|.| | | |!| | | |,|-|-|-|(| | | |!| }}
{{Tree chart | |!| | | | | | | | | | | MUH | | KAS | | UBA | | YAH | | IDR | | DJA }}
{{Tree chart | |!| | | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | |!| }}
{{Tree chart | |!| | | | | | | | | | | | | | | IMA | | | | | | | | | | | | | | |!| }}
{{Tree chart | |)|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | | |!| }}
{{Tree chart | MUS | | YAH | | IBR | | IDR | | SUL | | MUH | | DJA | | ISA | | |!| }}
{{Tree chart | |)|-|-|-|v|-|-|-|.| | | |!| | | |!| | | |!| | | |!| | | | | | | |!| }}
{{Tree chart | ALI | | IBR | | ABD | | IDR | | SUL | | SHM | | SHS | | | | | | |!| }}
{{Tree chart | |!| | | |!| | | |!| | | | | | | |,|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|(| }}
{{Tree chart | HUS | | YUS | | |!| | | | | | | ISM | | ABD | | MUS | | ISH | | MUH }}
{{Tree chart | |!| | | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | |!| | | |,|-|-|-|(| | | | | | | | | }}
{{Tree chart | BAN | | MUS | | SAL | | SUL | | MUH | | AHM | | RID | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | |!| | | |!| | | |!| | | |!| | | | | | | |!| | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | KAT | | SAL | | SUL | | HID | | | | | | MUH | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | |,|-|-|-|(| | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | FAT | | MUS | | HAD | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | ALA | | MUH | | ASK | | DJA | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | MAH | | | | | | | | }}
علی بن
ابی‌طالب
حسنحسینمحمد حنفیه
زیدحسنسجادعلیابوهاشم
حنفیه
حسنیحییمحمدحسن
زیدیان
طبرستان		علی
عبداللهداوودحسنابراهیمجعفرمحمدحسن
سلیمانعلیاسماعیلحسنعلی
سلیمانیان
یمن و مکه		حسین
صاحب فخ		ابراهیم
طباطبا		حسنحسینعمرزید
بن علی		محمد باقر
محمدقاسم الرسیعبیداللهیحییادریسجعفر صادق
امامان یمن
موسییحییابراهیمادریسسلیمانمحمد
نفس زکیه		جعفرعیسی
علیابراهیمعبداللهادریسیان و
حمودیان اسپانیا		سلیمانیان
مغرب		شریفان
مراکش		شریفان
سوس
حسین
الأخيضر‎		یوسفاسماعیلعبداللهموسی کاظماسحاقمحمد الدیباج
بنو الأخيضر‎موسیصالحسلیمانمحمدشاه چراغرضا
بنو قتاده
مکه و
بنو فلیته		بنو صالح
غنا		شریفان
سلیمانی		امامان غائبمحمد التقی
خلفای فاطمیموسی مبرقععلی النقی
امامان
الموت		محمدحسن عسکریجعفر
مهدی

طبقه‌بندی نظام‌های انتخاباتی

[ویرایش]
{{Tree chart | | | | | | | | | | | SYS | | | | | | | | | | | | | }}
{{Tree chart | | | |,|-|-|-|-|-|-|-|+|-|-|-|-|-|-|-|-|-|.| | | | }}
{{Tree chart | | | MIX | | | | | | PRO | | | | | | | | MAJ | | | }}
{{Tree chart | |,|-|^|-|.| | | |,|-|^|-|.| | | | | |,|-|^|-|.| | }}
{{Tree chart | IND | | DEP | | STV | | LIS | | | | ABS | | PLU | }}
{{Tree chart | |!| | | |!| | | | | |,|-|^|-|.| | | |!| | | |!| | }}
{{Tree chart | COE | | COR | | | | DIV | | QUO | | TRS | | FPT | }}
{{Tree chart | SUP | | CON | | | | |!| | | |!| | | ALT | | BLO | }}
{{Tree chart | FUS | | | | | | | | DSM | | HAR | | | | | | PBV | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | SAI | | HAG | | | | | | LIM | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | DRO | | | | | | SNT | }}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | IMP | | | | | | BOR | }}
نظام انتخاباتی
مختلطتناسبیاکثریتی
مستقلوابستهانتقال‌پذیرفهرست حزبیمطلقنسبی
هم‌زیستیاصلاحیمقسوم‌علیهسهمیهدومرحله‌اینخست‌نفری
برهم‌نهیشرطیرأی بدیلدسته‌جمعی
گداختیدونتهیردسته‌جمعی حزبی
سنت-لاگههاگن‌باخمحدود
دروپانتقال‌ناپذیر
ایمپریالیبوردا
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=راهنما:ساخت_شجره‌نامه&oldid=31338150»