دیر مار متی
 | |
  Location within عراق | |
| Monastery information | |
|---|---|
| فرقه | کلیسای ارتدکس سریانی |
| ساخته شدن | ۳۶۳ |
| اختصاص داده شده به | مار متی |
| Site | |
| موقعیت | در نزدیکی بارتلا، نینوا،  عراق |
| مختصات | ۳۶°۲۹′۲۴″شمالی ۴۳°۲۶′۳۴″شرقی / ۳۶٫۴۹°شمالی ۴۳٫۴۴۲۷۷۸°شرقی |
دیر مار متی (سریانی: ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܡܬܝ) یکی از صومعه‌های باستانی کشور عراق است که فراز و نشیب تاریخی بسیاری داشته است.[۱]
موقعیت
[ویرایش]موقعیت این دیر در بالای کوه الالفاف است که در شمال عراق واقع شده است. این دیر ۲۰ کیلومتر با موصل فاصله دارد. این صومعه، از قدیمی‌ترین صومعه‌های مسیحیان در عراق محسوب می‌شود و به دلیل داشتن کتابخانه بزرگی که در آن قرار دارد، نسخ خطی مسیحی فراوانی را به زبان سریان در خود جای داده‌است.[۲]
تاریخ
[ویرایش]این صومعه در سال ۳۶۳ میلادی توسط زاهد مار ماتائی تاسیس شد. برخی از سریانی ها در تاسیس این صومعه در منطقه الالفاف، به وی کمک کردند. در قرن دوازدهم، کردهای منطقه، به همراه هزار سوار و پیاده و در مدت چهار ماه، به صومعه حمله کردند. منابع علت این درگیری را ذکر نکرده ولی از تجاوز به یک زن اهل صومعه اشاره کرده‌اند. راهبان صومعه برای جلوگیری از تصرف صومعه توسط کردها، نردبان‌های ورودی را سوزاندند و راه های ورودی را با سنگ مسدود کردند. راهبان در این تدبیر موفق بودند و کردها امکان تصرف صومعه را بدست نیاوردند.[۳]
در سال ۱۱۷۱ میلادی، کردها، حملات متعددی را به صومعه برنامه ریزی کرده و اجرا نمودند. اما این حملات توسط ائتلاف راهبان و مسیحیان محلی، دفع گردید. در یکی از این حملات، کردها به راهبان قول دادند تا حملات خود را متوقف کنند و در قبال آن ۳۰ دینار دریافت کردند راهبان نیز با تصور ایمن بودن صومعه، مسیحیان محلی را به روستاهای خود بازگرداندند؛ اما نیروهای کرد، ۱۵۰۰ نفر را به سمت صومعه رهسپار کردند و صومعه را غارت کدند. در این حمله ۱۵ راهب کشته شدند و یک بازمانده از راهبان، از منطقه گریخت و به موصل فرار کرد. فرماندار موصل با شنیدن واقعه، به کردها حمله کرد و حمله سختی در گرفت و جمع بسیاری کشته شدند. در تلافی جویی به این حمله، کردها نه روستای آشوری ویران کردند و ساکنان آنها کشته شدند. آنها همچنین به صومعه مار سرجیوس نیز حمله کردند.[۴] کردها همچنین حمله مجددی را به صومعه تدارک دیدند و در سال ۱۳۶۹ به آنجا حمله کردند. در این حمله به نسخ خطی بسیاری آسیب رسید. در طول قرن نوزدهم میلادی نیز کردها بارها این صومعه را مورد حمله و غارت قرار دادند.[۵]
این صومعه در حال حاضر توسط کلیسای ارتدکس سریانی حفظ و نگهداری می شود مسیحیان این ناحیه همه ساله در ۱۸ سپتامبر در صومعه جمع می‌شوند و به بزرگداشت مار مارتی می‌پردازند.[۶]
پانویس
[ویرایش]- ↑ Thomas A. Carlson et al., “Mor Matay — ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܡܬܝ ” in The Syriac Gazetteer last modified June 30, 2014, http://syriaca.org/place/227.
- ↑ Michael Goldfarb, Ahmad's War, Ahmad's Peace (New York: Carroll & Graf, 2005).
- ↑ Howorth, Henry (1888). History of the Mongols: From the 9th to the 19th Century , Part III. New York: Burt Franklin. p. 180.
- ↑ Moosa, Matti (28 April 2012). "The Christians Under Turkish Rule". Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 14 November 2020.
- ↑ "Monastère de Mor Mattai - Mossul - Irak" (به فرانسوی). Archived from the original on 3 March 2014.
- ↑ "القديس مار متى الناسك والشهداء مار بهنام وسارة ورفاقهما الأربعين". Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 2014-06-11.
 | این یک مقالهٔ خرد درباره صومعه است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |