پرش به محتوا

درگاه:پستانداران/Intro

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

پستانداران رده‌ای از جانوران مهره‌دار هستند که با غدهٔ پستانیشان (که در جنس ماده، شیر برای تغذیهٔ نوزاد تولید می‌کند)، مو یا خز و خون‌گرم بودنشان مشخص می‌شوند.

مغز پستانداران دما و دستگاه گردش خون را که شامل یک قلب چهار حفره‌ایست کنترل می‌کند. دستهٔ پستانداران شامل ۵۵۰۰ گونه(از جمله انسان) است که در ۱۲۰۰ تیره، ۱۵۲ خانواده و ۴۶ راسته توزیع شده‌اند، هر چند این به نوع رده‌بندی علمی نیز بستگی دارد.

به دلیل خطرات و آلودگی‌های زیست‌محیطی، بسیاری از پستانداران در معرض خطر انقراض هستند. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست در گزارش سال ۲۰۱۱ خود اعلام کرد که ۲۵٪ از پستانداران زمین در شرف نابودیند.

از ویژگی‌های خونگرمی، مو، میانپردهٔ تنفسی، چابکی زیاد و ماهیچه‌های صورت که به جانور اجازهٔ شیر خوردن می‌دهد پستانداران باید در دست‌کم برخی از این خصوصیات با نیاکان ددکاو (تراپسیدی) خود سهیم بوده باشند. این ویژگی‌ها در پستانداران یک مجموعهٔ سازگاری واحد را تشکیل می‌دهد.

پستانداران در طی همزیستی درازمدت خود با دایناسورها پیشرفت‌هایی حاصل کردند که آنها را در موقعیت خوبی قرار داد. پستاندارانی که جنینشان دارای جفت است در طی دورهٔ کرتاس پدید آمدند و به آرامی شاخه-شاخه شدند. راستهٔ نخستی‌سانان که انسان نیز در آن قرار می‌گیرد زمانی پدید آمد که دایناسورها هنوز بر زمین چیرگی داشتند. بدین‌ترتیب، چند دودمان از پستانداران بیش از دایناسورها زنده ماندند. این دودمان‌ها طی دوران نوزیستی به‌طرز مؤثری شاخه-شاخه شدند. تعدادی از دودمان‌هایی که در آن موقع به‌وجود آمدند، اکنون منقرض شده‌اند، به‌طوری که تعداد راسته‌های پستانداران امروزی از اوایل دوران نوزیستی کمتر است.

هنگامی که دایناسورها از میان رفتند، پستانداران به داخل مناطق مسکونی خالی راه یافتند تا به نوبهٔ خود بر محیط خشکی چیرگی یابند.

فعالیت تکاملی پستانداران طی دو میلیون سال گذشته به اوج خود رسید و این شاید به‌خاطر گوناگونی زیادی بود که همراه با یخبندان اواخر دوران نوزیستی در آب و هوا پدید آمد. واپسین رویداد مهم برای پستانداران موج انقراضی بود که به‌ویژه در مورد پستانداران بزرگ، که شامل گونه‌های انسان‌ریخت هم می‌شد، روی داد.