پرش به محتوا

درگاه:مطالعات ال‌جی‌بی‌تی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مطالعات ال‌جی‌بی‌تی[ویرایش]

مطالعات ال‌جی‌بی‌تی (به انگلیسی: LGBT studies) یک حوزه‌ی میان‌رشته‌ای در علوم انسانی است که به مطالعه‌ی نظام‌مند تجربیات، فرهنگ‌ها، و سیاست‌های مرتبط با افراد همجنس‌گرا، دوجنس‌گرا، ترنس‌جندر و کوئیر (ال‌جی‌بی‌تی‌کیو) می‌پردازد. این حوزه از نظریه‌های متنوعی در زمینه‌های جامعه‌شناسی، روانشناسی، تاریخ، فلسفه، و مطالعات فرهنگی بهره می‌برد تا به تحلیل و نقد ساختارهای هنجاری جنسیت و گرایش جنسی بپردازد.[۱]

پیشینه‌ی نظری[ویرایش]

مطالعات ال‌جی‌بی‌تی ریشه در جنبش‌های رهایی‌بخش دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ دارد، اما به عنوان یک رشته‌ی دانشگاهی در اواخر دهه ۱۹۸۰ و با ظهور نظریه‌ی کوئیر شکل گرفت. کار پیشگامانه‌ی متفکرانی چون جودیت باتلر با کتاب "آشفتگی جنسیت" (۱۹۹۰) و ایو کازوفسکی سجویک با "معرفت‌شناسی کمد" (۱۹۹۰) در شکل‌گیری این رشته نقش اساسی داشت.[۲][۳]

نظریه‌های کلیدی[ویرایش]

نظریه‌ی کوئیر[ویرایش]

نظریه‌ی کوئیر، که از پایه‌های اصلی مطالعات ال‌جی‌بی‌تی است، به چالش کشیدن مفاهیم ثابت و دوگانه‌ی جنسیت و گرایش جنسی می‌پردازد. این نظریه استدلال می‌کند که هویت‌های جنسی و جنسیتی، برساخته‌های اجتماعی و فرهنگی هستند که برای حفظ ساختارهای قدرت هتروهنجاری به کار می‌روند.[۱] جودیت باتلر با مفهوم "اجرای جنسیت" (Gender Performativity) استدلال می‌کند که جنسیت نه یک واقعیت بیولوژیک، بلکه نتیجه‌ی تکرار رفتارها و اعمال اجتماعی است.[۲]

نظریه‌ی اینترسکشنالیتی[ویرایش]

نظریه‌ی اینترسکشنالیتی، که توسط کیمبرلی کرنشاو مطرح شد، بر تقاطع و همپوشانی هویت‌های مختلف مانند جنسیت، نژاد، طبقه، و گرایش جنسی تأکید می‌کند. این نظریه در مطالعات ال‌جی‌بی‌تی برای بررسی تجربیات متفاوت و گاه متضاد در درون جوامع ال‌جی‌بی‌تی به کار می‌رود.[۴]

حوزه‌های تخصصی[ویرایش]

مطالعات ترنس[ویرایش]

مطالعات ترنس به بررسی تجربیات افراد ترنس‌جندر، غیرباینری، و سایر هویت‌های غیرمنطبق با جنسیت می‌پردازد. این حوزه شامل مباحثی چون پزشکی‌سازی هویت ترنس، سیاست‌های تصدیق جنسیت، و نقد جامعه‌ی سیس‌نورماتیو است. کار سوزان استریکر در "مطالعات ترنس: رویکردی انتقادی به پژوهش" (۱۹۹۸) از آثار پیشگام در این حوزه است.[۵]

تاریخ‌نگاری کوئیر[ویرایش]

تاریخ‌نگاری کوئیر به بازخوانی تاریخ از منظر تجربیات ال‌جی‌بی‌تی می‌پردازد. این حوزه نه تنها به بررسی زندگی افراد مشهور ال‌جی‌بی‌تی می‌پردازد، بلکه تلاش می‌کند تا تجربیات روزمره و فرهنگ‌های زیرزمینی را نیز بازیابی کند. جورج چانسی در "گی نیویورک" (۱۹۹۴) و لیلیان فادرمن در "خوشتر از بهشت" (۱۹۸۱) از پیشگامان این حوزه هستند.[۶]

چالش‌ها و انتقادات[ویرایش]

نقد از درون جنبش[ویرایش]

برخی فعالان ال‌جی‌بی‌تی، مانند مایکل وارنر در "اخلاق هرزگی" (۱۹۹۹)، استدلال می‌کنند که مطالعات ال‌جی‌بی‌تی بیش از حد بر هنجارسازی و پذیرش در جامعه‌ی اصلی تمرکز دارد و از رادیکالیسم سیاسی و جنسی اولیه‌ی جنبش فاصله گرفته است.[۷]

نقد از جناح راست[ویرایش]

منتقدان محافظه‌کار، مانند راجر کیمبال در "زیاده‌روی دانشجویان" (۱۹۹۰)، استدلال می‌کنند که مطالعات ال‌جی‌بی‌تی یک دستورکار سیاسی است که استانداردهای علمی را نادیده می‌گیرد و ارزش‌های سنتی را تضعیف می‌کند.[۸] این انتقادات اغلب با پاسخ‌های دانشگاهیان ال‌جی‌بی‌تی مواجه می‌شود که استدلال می‌کنند تمام تولید دانش سیاسی است و مطالعات ال‌جی‌بی‌تی صرفاً این امر را آشکار می‌کند.

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Jagose, Annamarie (1996). Queer Theory: An Introduction. New York University Press. ISBN 978-0-8147-4234-2. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (help)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Butler, Judith (1990). Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. Routledge. ISBN 978-0-415-38955-6.
  3. Sedgwick, Eve Kosofsky (1990). Epistemology of the Closet. University of California Press. ISBN 978-0-520-07874-8. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (help)
  4. Crenshaw, Kimberle (1991). "Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color". Stanford Law Review. 43 (6): 1241–1299. doi:10.2307/1229039.
  5. Stryker, Susan (1998). Transgender Studies: An Introduction. Vol. 4. GLQ: A Journal of Lesbian and Gay Studies. pp. 145–158.
  6. Chauncey, George (1994). Gay New York: Gender, Urban Culture, and the Making of the Gay Male World, 1890-1940. Basic Books. ISBN 978-0-465-02621-0.
  7. Warner, Michael (1999). The Trouble with Normal: Sex, Politics, and the Ethics of Queer Life. Free Press. ISBN 978-0-674-00441-8. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (help)
  8. Kimball, Roger (1990). Tenured Radicals: How Politics Has Corrupted Our Higher Education. Harper & Row. ISBN 978-0-06-015856-6. {{cite book}}: Check |isbn= value: checksum (help)