درگاه:فضا/مقاله منتخب/۳
ماکی ماکی (به انگلیسی: Makemake) i/ˌmɑːkeɪˈmɑːkeɪ/ یا ماکیماکی ۱۳۶۴۷۲ یا ۲۰۰۵ افوای۹ با نام پیشین و مستعار و غیر رسمی ایستربانی (به انگلیسی: Easterbunny) سومین سیارهٔ کوتولهٔ بزرگ منظومهٔ خورشیدی پس از اریس و پلوتو و پیش از هائومیا و سرس است و در طبقهٔ پلوتوئیدها، اجسام فرانپتونی و اجسام کمربند کویپر نیز جای دارد.
این سیارهٔ کوتوله نخستین بار در ۳۱ مارس ۲۰۰۵ و پیش از عید پاک توسط مایکل براون، چد تروهیو و دیوید رابینوویتز در رصدخانهٔ پالومار دیدهشد و نام غیر رسمی ایستربانی را به خود گرفت. در ۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۰۸، به تصمیم اعضای اتحادیهٔ بینالمللی اخترشناسی در کنواسیون نامگذاری اخترشناسی و گروه کاری نامگذاری سیستم سیارهای، نام ماکیماکی بر رسمی ماکیماکی بر روی این سیارهٔ کوتوله نهادهشد. در اساطیر جزیرهٔ ایستر، ماکیماکی خدای باروری و خدای آیین تانگاتا مانو (به معنای پرندهباز) است.
ماکیماکی به طور میانگین ۶٫۸۵ میلیارد کیلومتر (۴٫۲۶ میلیارد مایل) از خورشید فاصله دارد و در فاصلهای دورتر از پلوتو نسبت به خورشید قرار دارد. اوج آن ۵۲٫۷۷ واحد نجومی و حضیض آن ۳۷٫۹۱ واحد نجومی است و یک بار گردش آن پیرامون خورشید ۳۱۰ سال طول میکشد و °۲۹٫۰۱ نسبت به دائرةالبروج تمایل دارد. ماکیماکی ۷۷ درصد از نوری که توسط خورشید به آن تابیده میشود را منعکس میکند و دومین شیء درخشان کمربند کویپر پس از پلوتو است. قطر ماکیماکی حدود ۱٬۴۳۰ کیلومتر است و اندازهٔ آن تقریباً دو سوم اندازهٔ پلوتو است. دورهٔ چرخش آن نیز ۷٫۷۷ ساعت و ۰٫۳۲۳۷۵ روز زمینی است.
سطح ماکیماکی از نیتروژن، اتان و متان یخزده ساخته شدهاست. به باور ناسا، نیتروژن یخزده بر روی این سیارهٔ کوتوله وجود دارد، اما گروه پژوهشی خوزه لوئیس اورتیز مورنو بر این باور است که سطح ماکیماکی فاقد نیتروژن است. این سیارهٔ کوتوله جو قابل توجهی ندارد و تلسکوپ فضایی اسپیتزر احتمال وجود متان در جو آن را تشخیص دادهاست. علاوه بر این، ماکیماکی فاقد هر گونه ماه است.
ادامه...