پرش به محتوا

خوشه صنعتی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

مفهوم خوشه صنعتی اشاره به مجموعه ای از بنگاه‌ها دارد که محصولات مشابهی را تولید می‌کنند یا بنگاه‌هایی که در شبکه‌های تأمین عمودی و افقی قراردارند. در واقع خوشه‌ها را می‌توان به صورت شبکه‌هایی از بنگاه‌های به هم وابسته، نهادهای تولید دانش (دانشگاه‌ها، موسسات تحقیقاتی)، سازمان‌های میانجی (نظیرارائه دهندگان خدمات فنی و مشاوره) و مشتریان که در زنجیره تولید ارزش افزوده با هم مرتبط شده‌اند، تعریف کرد. در راستای مفهوم خوشه‌ها، پورتر مدل مشهور الماس خود را در پاسخ به این که چرا کشورها از رقابت پذیری و نوآوری پروری بهره می‌برند ارائه کرد. مدل الماس پورتر شامل چهار وجه شرایط عوامل تولید (مهارت‌ها، فناوری‌ها سرمایه و…) شرایط تقاضا (تقاضای رقابت)، پیوند با صنایع مرتبط و پشتیبان و راهکارهای بنگاه است این چهار وجه عوامل رقابت پذیری ملی را نشان می‌دهند.[۱]

ویژگی‌های خوشه‌های صنعتی

[ویرایش]

ویژگی‌های کالبدی و فیزیکی

[ویرایش]
  • تمرکز جغرافیایی صنایع
  • تقسیم کار فزاینده و وجود نیروی کار متخصص
  • وجود فناوری
  • وجود نهادهای عینی تأمین کننده خدمات پشتیبان خوشه[۲][۳][۴]

ویژگی‌های فعالیتی

[ویرایش]
  • پیوندهای اقتصادی
  • پیوندهای فناوری
  • پیوندهای نهادی[۵][۶]

مفهوم خوشه‌ها به شدت بر افزایش نوآوری پروری و رقابت پذیری منطقه‌ای تمرکز داشته و خوشه‌های صنعتی دارای اثرات مختلف اجتماعی، اقتصادی و کالبدی بر مناطق بوده و می‌توانند از طرفی با کارآفرینی بسزایی همراه باشند و با ایجاد صرفه‌های مختلف اقتصادی و خلق ایده‌های نو منجر به ایجاد مزیت‌های رقابتی در روند جهانی‌شدن گردند.[۷]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

نوآوری-توسعه منطقه ای -مزیت رقابتی

منابع

[ویرایش]
  1. ریاحی، پریسا؛ قاضی نوری، سپهر. (1392). "مقدمه ای بر نظام نوآوری (رویکردی گسترده)". مرکزنشردانشگاهی
  2. Cruz, S. C. S. and Teixeira, A. A. C. (2010). "The Evolution of the Cluster Literature: Shedding Light on the Regional Studies–Regional Science Debate". Regional Studies, Vol. 44.9, pp. 1263–1288
  3. Zhu, Y. (2010). "Analysis of Industrial Clusters in China", CRC Press, Taylor & Francis Group.
  4. .Giuliani, D. (2010). "Methods for Detecting Spatial Clustering of Economic Activities Using MicroGeographic Data. A Dissertation Submitted to the Graduate Faculty of Università degli Studi di Roma in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree
  5. GIULIANI, D. (2010). Methods for detecting spatial clustering of economic activities using micro-geographic data. Chicago
  6. ]. Morgan, J. Q. (2004). "The Role of Regional Industry Clusters in Urban Economic Development: An Analysis of Process and Performance", A Dissertation Submitted to the Graduate Faculty of North Carolina State University in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy Public Administration”
  7. شریف زادگان محمدحسین، & همایون نورائی. (2016). ویژگیهای خوشه‌های صنعتی و اثرات آن در توسعه منطقه ای. نشاء علم، 5(2).Chicago