خوجه
خُوجه(به انگلیسی: Khoja) گروهی مذهبی در جنوب آسیا است که به اسلام روی آوردند. کلمه «خوجه» از واژه فارسی خواجه و به معنای فرد محترم و متشخص گرفته شده‌است.[۱] در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن بیستم، به دنبال مهاجرت آقاخان اول از ایران به هند، آن‌ها به تشیع و تسنن روی آوردند و اکثریت این گروه پیرو فرقهٔ اسماعیلیهٔ نزاری باقی ماندند.[۲] به دنبال دیدار شماری از خوجه‌ها به رهبری دوجی جمال در نجف با زین‌العابدین حائری مازندرانی در اوایل دهه ۱۸۷۰ میلادی، زمینه گرایش تعدادی از خوجه‌ها به تشیع فراهم شد.[۳]
خوجه‌ها امروزه در شرق آفریقا، هند، اروپا و شمال آمریکا زندگی می‌کنند.[۴]
خوجه‌های اثناعشری
[ویرایش]این گروه اصالتاً از ایالت گجرات و منطقه کچ هندوستان هستند؛ که پیشتر از آیین هندو به مذهب اسماعیلیه گرویده بودند، در اوایل دهه ۱۸۷۰ به مذهب شیعه اثناعشری پیوستند. خوجه‌های اثناعشری در پنج قاره جهان حضور دارند و در هر کشوری جماعات و تشکیلاتی مستقل دارند، فدراسیون جهانی جماعات شیعه خوجه اثناعشری مهم‌ترین تشکیلات آنان است که جماعات و فدراسیون‌های منطقه‌ای زیر نظر آن فعالیت می‌کنند. سازمان بلال مسلم میشن، ویپاز و فدراسیون جماعات شیعه خوجه اثناعشری آفریقا، از مهم‌ترین تشکیلات متعلق به شیعیان شرق آفریقا است. دبیرخانه فدراسیون جهانی شیعیان خوجه در لندن مستقر است.[۱] دوجی جمال، ملا اصغر و حاجی ناجی از شخصیت‌های خوجه اثناعشری هستند.[۵]
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «شیعیان خوجه». پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۳۹۵.
- ↑ "Khoja (Islam) - Britannica Online Encyclopedia". Britannica.com. Retrieved 2012-08-03.
- ↑ «شیعیان خوجه». معارف. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۰ فروردین ۱۳۹۵.
- ↑ This is an edited version of an article that was originally published in the Encyclopaedia of Islam and Muslim World, Vol. II, p. 393, ed. Richard C. Martin, MacMillan Reference Books, New York, 2003
- ↑ اشرافی، مرتضی، کشور شناسی هند، پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی (ص)، 1393
منابع
[ویرایش]- روغنی زهرا، شیعیان خوجه در آئینهٔ تاریخ، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ۱۳۸۷ش.
- عرب احمدی امیربهرام، شیعیان خوجه اثناعشری در گستره جهان، قم: شیعه‌شناسی ۱۳۸۹ش.
- دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی.
- اشرافی، مرتضی، کشورشناسی هند، پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی (ص)، ۱۳۹۳ش.