حوضه آبریز رودخانه‌های میان بندرعباس و سدیج
حوضه آبریز رودخانه‌های بین بندرعباس و سدیج با نام اختصاری بندرعباس–سدیج یکی از حوضه‌های باز ایران است که در تقسیم‌بندی حوضه‌های آبریز ایران، حوضهٔ فرعی به شمار می‌رود و زیرمجموعهٔ حوضهٔ آبریز خلیج فارس و دریای عمان است. مساحت این حوضه، ۴۴٬۷۹۲٫۲ کیلومتر مربع است و رودهای اصلی آن، میناب و جگین هستند که به دریای عمان منتهی می‌شوند.
جغرافیا
[ویرایش]حوضهٔ بندرعباس–سدیج به مساحت ۴۴٬۷۹۲٫۲ کیلومتر مربع در جنوب ایران قرار دارد. حدود ۸۰ درصد مساحت این حوضه در استان هرمزگان واقع شده[۱] و بخش‌هایی از استان‌های سیستان و بلوچستان و کرمان را نیز در بر می‌گیرد. میانگین بلندمدت بارندگی در حوضهٔ بندرعباس-سدیج ۲۲۲ میلیمتر است.[۲]
مهم‌ترین رود آن، رود میناب است که از تلاقی رودهای جغین و رودان در غرب روستای برنطین پدید می‌آید و در جنوب کلاهی وارد دریای عمان می‌شود. شاخه‌های رودان از کوه‌های باغ برج در شمال علی‌آباد و شاخه‌ٔ اصلی جغین از کوه‌های بشاگرد در نزدیکی بارگاه سرچشمه می‌گیرند.[۳] دیگر رود مهم حوضه، رود جگین است که از کوه‌های بین سندرک و گوهران سرچشمه می‌گیرد و در جنوب جگین به دریای عمان می‌ریزد.[۴] سایر رودهای قابل توجه حوضه، شامل رودهای سدیج و گابریک در شرق شهرستان جاسک و جلابی و حسن لنگی در شرق بندرعباس هستند. در مجموع ۷۲٪ سطح آن کوهستانی و ۲۸٪ باقیمانده، دشت‌ها و کوهپایه‌ها هستند.[۵]
زیرحوضه‌ها
[ویرایش]برپایهٔ دستور العمل تقسیم‌بندی حوضه‌های ایران، حوضهٔ آبریز بندرعباس–سدیج به ۶ حوضهٔ درجه ۳، ۲۵ حوضهٔ درجه ۴ و ۲۶ حوضهٔ درجه ۵ تقسیم می‌شود:[۶]
| کد | نام اختصاری زیرحوضه |
مساحت کیلومتر مربع |
تعداد زیرحوضه‌ها | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| درجه ۴ | درجه ۵ | درجه ۶ | درجه ۷ | |||
| ۲۸۱ | غرب میناب | ۸٬۰۱۲ | ۵ | ۱۱ | - | - |
| ۲۸۲ | رودخانه میناب | ۱۰٬۶۲۰٫۳ | ۴ | ۸ | - | - |
| ۲۸۳ | غرب جگین | ۹٬۴۳۶ | ۷ | ۴ | - | - |
| ۲۸۴ | رودخانه جگین | ۶٬۶۷۸٫۱ | ۳ | - | - | - |
| ۲۸۵ | گابریک–هیمن | ۵٬۳۹۷٫۶ | ۳ | ۳ | - | - |
| ۲۸۶ | رودخانه سدیج | ۴٬۶۴۸٫۳ | ۳ | - | - | - |
| مجموع | ۴۴٬۷۹۲٫۲ | ۲۵ | ۲۶ | - | - | |
حوضهٔ بندرعباس-سدیج به ۲۲ محدودهٔ مطالعاتی تقسیم شده‌است. بزرگترین محدوده، جگین به مساحت ۷۲۴۰٫۲ کیلومتر مربع و کوچکترین محدوده، کردی شیرازی به مساحت ۱۳۱٫۷ کیلومتر مربع هستند.[۷]
پانویس
[ویرایش]- ↑ تحلیل حوضه‌های آبریز، ۱۶–۱۷.
- ↑ سالنامه آماری آب کشور، ۳۶.
- ↑ افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ج. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۴۵۰–۴۵۱.
- ↑ افشین، یدالله (۱۳۷۳). رودهای ایران. ج. ۱. وزارت نیرو - مهندسین مشاور جاماب. صص. ۱۵۲–۱۵۳.
- ↑ سالنامه آماری آب کشور، ۱۵.
- ↑ دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۶۷–۶۸.
- ↑ دستورالعمل تقسیم‌بندی، ۶۹–۷۰.
منابع
[ویرایش]- دستور العمل تقسیم بندی و کدگذاری حوضه‌های آبریز و محدوده‌های مطالعاتی در سطح کشور (PDF). معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی - وزارت نیرو. ۱۳۹۱.
- سالنامه آماری آب کشور ۹۱–۱۳۹۰. دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو. ۱۳۹۴.
- تحلیل حوضه‌ها و زیرحوضه‌های آبریز و تحلیل وضعیت اقلیمی استان. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان هرمزگان. ۱۳۹۷.