حمله به مدارس در جریان تهاجم اسرائیل به غزه

از زمان آغاز جنگ اسرائیل و حماس، نیروهای دفاعی اسرائیل حملات هوایی متعددی را به بیش از ۲۰۰ مرکز آموزشی، از جمله مدرسه و دانشگاه در نوار غزه انجام داده‌اند. ارتش اسرائیل می‌گوید که چنین حملات هوایی نتیجه استقرار زیرساخت‌های نظامی و پرتاب موشک از این مناطق است، این ادعا از سوی سازمان ملل متحد به معنای کشتار دسته جمعی تعبیر می‌شود. تا اواخر مارس ۲۰۲۴، سازمان ملل بیش از ۲۰۰ حمله اسرائیل به مراکز آموزشی در غزه را تأیید کرد که حداقل ۵۳ مدرسه به طور کامل ویران شدند. تا ژوئیه ۲۰۲۴، بیش از ۸۰ درصد ساختمان تمام ۱۹ دانشگاه غزه تخریب، بیش از ۱۰۳ نفر از اعضای آکادمیک این دانشگاه‌ها کشته و ۹۰۰۰۰ دانشجوی آموزش عالی، دیگر قادر به ادامه تحصیل نیستند. در ژوئن ۲۰۲۴، دفتر سازمان ملل متحد برای هماهنگی امور بشردوستانه اعلام کرد که ۷۶ درصد از مدارس غزه به «بازسازی کامل یا بازسازی اساسی» نیاز دارند، و تا ژوئیه ۲۰۲۴، نزدیک به ۱۲۰ مدرسه یا ۷۰ درصد از مدارس غزه توسط حملات اسرائیل هدف قرار گرفته است.

انگیزه

انگیزه اسرائیل برای حمله به ساختارهای غیرنظامی در غزه همچنان مورد مناقشه است. اسرائیل اعلام می‌کند که به آنها به عنوان اهداف نظامی حمله می‌کند، در حالی که منتقدان، سربازان اسرائیلی را متهم می‌کنند که عمداً غیرنظامیان و زیرساخت‌های غیرنظامی را در انتقام حمله حماس به اسرائیل در سال ۲۰۲۳ هدف قرار می‌دهند.

در طول جنگ اسرائیل و حماس، ارتش اسرائیل شواهدی از پرتاب موشک‌های حماس در کنار مدارس ارائه کرد. این سازمان همچنین حماس را به استفاده از مدارس به عنوان «مراکز فرماندهی و کنترل» متهم کرد. اگرچه اسرائیل مدعی است که حماس را هدف قرار داده است، اما تیم‌های امدادی که در آوار مدارس ویران شده حفاری می‌کنند گزارش دادند که اکثر کشته شدگان، زنان و کودکان هستند. حماس استفاده از مدارس برای مقاصد نظامی را رد می‌کند.

در ویدئوی دیگری، سربازان ارتش اسرائیل در حالی که مدارس آبی رنگ آنروا را منفجر می‌کنند، تشویق می‌کنند. سربازان ارتش اسرائیل همچنین ویدئوهایی از خود در حال تخریب یا تخریب مدارس غزه منتشر کرده‌اند. در یک ویدئو، سربازان ارتش اسرائیل یک کتابخانه را به آتش کشیدند.

تأثیرات

وزارت آموزش غزه اعلام کرد که بین ۷ اکتبر تا ۲۶ دسامبر ۴۰۳۷ دانش آموز و ۲۰۹ کارمند آموزشی کشته، ۷۲۵۹ دانش آموز و ۶۱۹ معلم زخمی شدند و ۳۵۲ مدرسه آسیب دیدند. در ۱۶ ژانویه، وزارت آموزش و پرورش گزارش داد که از ۷ اکتبر ۴۳۶۸ دانش آموز کشته و ۳۸۸ مدرسه آسیب دیده‌اند. گروه‌های حقوق بشر از کشته شدن ۹۴ استاد خبر دادند. تا ۴ فوریه ۲۰۲۴، وزارت آموزش غزه اعلام کرد که ۴۸۰۰ دانش آموز کشته شده‌اند. در مارس ۲۰۲۴، وزارت آموزش و پرورش و سازمان ملل متحد اعلام کردند که تا کنون ۵۴۷۹ دانش آموز کشته شده‌اند. تا پایان ماه مارس، وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که تعداد دانش آموزان به ۵۸۸۱ دانش آموز افزایش یافته است. در نتیجه تخریب مدارس در غزه، تحصیل ۶۰۰ هزار کودک کوتاه شده است.

در اواخر دسامبر ۲۰۲۳، سازمان ملل اعلام کرد ۹۰ درصد از ساختمان‌های مدارس در غزه برای سرپناه استفاده می‌شوند. سازمان ملل همچنین گزارش داد که ۷۵ درصد زیرساخت‌های آموزشی غزه آسیب دیده است. در ۱۱ فوریه ۲۰۲۴، یکی از نمایندگان وزارت آموزش غزه اظهار داشت: «تمام مؤسسات آموزش عالی در نوار غزه، به طور کامل یا جزئی آسیب دیده‌اند». در اواخر آوریل ۲۰۲۴، UNOCHA تخمین زد که ۶۵ درصد از مدارسی که برای پناه دادن به آوارگان استفاده می‌شدند «مستقیم ضربه خورده یا آسیب دیده‌اند». در ماه مه ۲۰۲۴، دفتر رسانه‌های دولتی اعلام کرد که بیش از ۱۰۰ دانشگاه در غزه توسط اسرائیل کشته شده‌اند. در ژوئن ۲۰۲۴، حدود ۳۹۰۰۰ دانش آموز دبیرستانی نتوانستند در امتحانات نهایی دبیرستان شرکت کنند.

واکنش‌ها

بسیاری از جمله بیش از ۱۶۰۰ دانشگاهی و کانال‌های خبری گفته‌اند که اسرائیل تأسیسات آموزشی را هدف قرار داده و مرتکب قتل علمی در غزه می‌شود. شان کارول، مدیر عامل کمک به پناهندگان خاور نزدیک آمریکا، بیان کرد که مدرسه کشی یک اصطلاح دقیق است و «هدف‌گیری» مدارس را توصیف کرد.

نئولوژیسم «مکتب کش»، همچنین در سال ۲۰۰۹ برای توصیف «تخریب سیستماتیک مراکز آموزشی مورد علاقه جامعه فلسطین توسط نیروهای اسرائیلی» مورد استفاده قرار گرفت، در بحبوحه خصومت‌ها در سال ۲۰۲۳ و اوایل سال ۲۰۲۴ دوباره ظهور کرد. پروفسور Chandni Desai از دانشگاه تورنتو اظهار داشت: «مدرسه کشی به خودی خود یک نسل‌کشی نیست، بلکه می‌توان استدلال کرد که بخشی از جنگ نسل‌کشی است.» رامی عبدو، رئیس ناظر حقوق بشر اروپا-مد، کشتن ایمن رفعتی، تحلیلگر سیاسی فلسطینی توسط اسرائیل را بخشی از کشتار علمی در غزه توصیف کرد.

هند خضری، خبرنگار الجزیره اظهار داشت: مدارس در نوار غزه تنها مدرسه نیستند، آنها پناهگاه و قبرستان هستند. در ماه مه ۲۰۲۴، محمد مصطفی، نخست‌وزیر فلسطین، تصویری از یک سرباز اسرائیلی در حال سوزاندن کتاب‌ها در دانشگاه الاقصی را به اشتراک گذاشت و گفت: «اسرائیل تمام دانشگاه‌های نوار را هدف قرار داده است که برخی از آنها به طور کامل تخریب شده‌اند».

در ژوئن ۲۰۲۴، مدیر برنامه الفخوره در قطر از حملات هوایی انتقاد کرد و گفت: «هدف قرار دادن زیرساخت‌های آموزشی حیاتی امید بسیاری از فلسطینی‌ها را در غزه که آموزش ابزار مهم و حیاتی برای بقا و برابری است، از بین می‌برد.» UNRWA از حملات هوایی اسرائیل به مدارس انتقاد کرد و گفت: «این بی‌توجهی آشکار به قوانین بشردوستانه باید متوقف شود». در ژوئیه ۲۰۲۴، فیلیپ لازارینی، رئیس UNRWA، در یک حمله هوایی اسرائیل به مدرسه سازمان ملل سخنرانی کرد و گفت: «یک روز دیگر، یک ماه دیگر، یک مدرسه دیگر مورد حمله قرار گرفت». ملاله یوسف زی، برنده جایزه نوبل، دربارهٔ سیل بمب‌گذاری در مدارس در ژوئیه ۲۰۲۴ صحبت کرد و گفت: «این وحشتناک است که چند مدرسه در غزه بمباران شده است».

منابع

تفکیک مرگ و میر بر اساس سن و جنسیت (تحلیل توسط استادان مایکل اسپاگات و دانیل سیلورمن)، نوامبر ۲۰۲۳

  مرد و پسرهای بالای ۱۴ سال (۳۵٫۳٪)

  زن و دخترهای بالای ۱۴ سال (۲۴٫۱٪)

  کودکان زیر ۱۴ سال (۳۳٫۸٪)

  افراد مسن (بالای ۶۰ سال) (۶٫۸٪)