پرش به محتوا

جمعیت کردها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نگاره‌ای از یک دخترک کرد و مادربزرگش در جشن نوروز روستای بیساران.

مردم کُرد که در منطقه جغرافیایی به نام کردستان زندگی می‌کنند که امروزه بین ایران، عراق، ترکیه و سوریه قرار گرفته است البته نام کردستان در کشور ایران به یکی از استان‌های آن و در کشور عراق به یک اقلیم فدرال که در قانون اساسی کشور عراق تثبیت شده است و اما تاکنون در کشورهای ترکیه و سوریه این نام (کردستان) مورد قبول حکومت‌های ترکیه و سوریه قرار نگرفته است، جمعیت تخمینی کردها ۳۲ تا ۴۰ میلیون نفر برآورد می‌شود.

کرد
کل جمعیت
۳۲[۱][۲] تا۴۰[۳] میلیون
مناطق با جمعیت چشمگیر
   ترکیه۱۶–۱۸ میلیون ۱۸٪–۲۰٪[۱][۲][۳][۴]
   ایران۶–۸٫۹ میلیون
۷–۱۰٪[۱][۳]
   عراق۶–۹ میلیون
۲۳٪یا ۳۰٪[۱][۳]
   سوریه۳_۴ میلیون
۹–۱۵٪[۱][۵][۶][۷]
   آذربایجان۱۵۰٬۰۰۰–۱۸۰٬۰۰۰[۸][۹]
   روسیه۶۳٬۸۱۸[۱۰]
   گرجستان۲۰٬۸۴۳[۱۱]
   آلمان۷۵۰٬۰۰۰
   فرانسه۱۳۵٬۰۰۰[۸]
   سوئد۹۰٬۰۰۰[۸]
   هلند۷۵٬۰۰۰[۸]
   سوئیس۶۵٬۰۰۰[۸]
   بلژیک۶۰٬۰۰۰[۸]
   اتریش۵۵٬۰۰۰[۸]
   ترکمنستان۵۰٬۰۰۰[۹]
   بریتانیا۴۹٬۹۲۱[۱۲][۱۳][۱۴]
   قزاقستان۳۸٬۳۲۵[۱۵]
   اردن۳۰٬۰۰۰[۱۶]
   یونان۲۶٬۰۰۰[۱۷]
   دانمارک۲۵٬۰۰۰[۱۸]
   ایالات متحده آمریکا۱۵٬۳۶۱[۱۹]
   قرقیزستان۱۳٬۱۷۱[۲۰][۲۱]
   کانادا۱۱٬۶۸۵[۲۲]
   فنلاند۹٬۲۸۰[۲۳]
زبان‌ها
کردی
دین
• اکثریت: سنی، شیعه، علوی
• اقلیت: یارسان، ایزدی، شبک، تصوف، دادارباوری، ندانم‌گرایی، مزدیسنا
قومیت‌های وابسته
دیگر اقوام ایرانی‌تبار
(اچم • تالش • لر • فارس • بلوچ • تات • گیلک • مازندرانی)
جمعیت کردهای ایران، ترکیه و سوریه تخمینی است، زیرا آمار دقیقی توسط این کشورها ارائه نمی‌شود.
مناطق کرد نشین

مردم کُرد، قوم ایرانی[۲۴][۲۵][۲۶][۲۷][۲۸][۲۹][۳۰] هستند که در کردستانات در منطقه ای به وسعت تقریبی ۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع یعنی بخش‌هایی از خاورمیانه به ویژه در ترکیه، عراق و سوریه و قفقاز و آسیای مرکزی (به ویژه در قزاقستان و ترکمنستان) و در ایران به‌طور عمده در غرب کشور، منطقه جنوب غربی آذربایجان و منطقه شمال خراسان زندگی می‌کنند. علاوه بر این در سال‌های اخیر جمعیت زیادی از کردها به اروپا مهاجرت کردند که بیشترین آن در کشورهای آلمان، فرانسه و سوئد می‌باشد.[۳۱]

پراکنش

[ویرایش]

روسیه

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: کردهای روسیه

طبق سرشماری ۲۰۱۰ روسیه ۶۳٬۸۱۸ کرد در روسیه زندگی می‌کنند. روسیه برای مدت طولانی روابط گرم خود را با کردها حفظ کرده است. در اوایل قرن نوزدهم، هدف اصلی امپراتوری روسیه اطمینان از بی‌طرفی کردها در جنگ‌های علیه ایران و امپراتوری عثمانی بود.[۳۲] در آغاز قرن نوزدهم، هنگامی که ماورای قفقاز به روسیه پیوست، کردها در ماورای قفقاز مستقر شدند. در قرن ۲۰، کردها توسط ترک‌ها و ایرانیان مورد آزار و اذیت و نسل‌کشی قرار گرفتند، این وضعیت باعث شد کردها به روسیه بروند.[۳۳]

لبنان

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: کردهای لبنان

وجود جامعه حداقل ۱۲۵٬۰۰۰ نفری از کردها[۳۴] محصول چندین موج مهاجرت است، اولین موج مهم مربوط به دوره ۱۹۲۵–۱۹۵۰ بود که هزاران کرد از خشونت و فقر در ترکیه فرار کردند.[۳۵] حضور کردها در لبنان به قرن دوازدهم میلادی هنگامی که ایوبیان به آنجا رسیدند، برمی‌گردد. در طی چند قرن بعدی، چندین خانواده کرد دیگر توسط تعدادی از قدرت‌ها برای حفظ حاکمیت در این مناطق به لبنان اعزام شدند، و بقیه آنها در نتیجه فقر و خشونت به کردستان نقل مکان کردند. این گروه‌های کرد مستقر شدند و برای مدت طولانی بسیاری از مناطق لبنان را اداره می‌کردند.[۳۶] کردهای لبنان به دلیل جامعه چند فرهنگی لبنان در لبنان مستقر شدند.[۳۷]

اتحادیه اروپا

[ویرایش]
تظاهرات کردها علیه داعش، وین، اتریش، ۱۰ اکتبر ۲۰۱۴
تظاهرات در حمایت از استقلال کردستان عراق در شومان، بروکسل، ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷
تظاهرات کردها علیه داعش در نروژ، ۱۲ مه ۲۰۱۶
مقاله‌های اصلی: کردهای آلمان، کردهای فرانسه، کردهای سوئد، کردهای فنلاند، کردهای هلند، و کردهای بریتانیا

پراکنش کردها در اتحادیه اروپا جمعیت قابل توجهی را در آلمان، فرانسه، سوئد، بلژیک و هلند تشکیل می‌دهد. کردها از ترکیه در دهه ۱۹۶۰ به عنوان کارگر مهاجر به آلمان و فرانسه رفتند. هزاران پناهنده کرد و پناهنده سیاسی در طول دهه ۱۹۷۰ به بعد از ترکیه و در طی دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ از عراق به سوئد فرار کردند.

در فرانسه، کردهای ایران اکثریت جامعه را تشکیل می‌دهند.[۳۸] با این حال، هزاران نفر از کردهای عراق نیز در اواسط دهه ۱۹۹۰ وارد این کشور شدند.[۳۹] اخیراً کردهای سوریه به‌طور غیرقانونی وارد فرانسه می‌شوند.[۴۰]

در بریتانیا، کردها برای اولین بار از سال ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۵ با سرکوب شورش کردهای عراق توسط دولت عراق، مهاجرت خود را آغاز کردند. دولت عراق شروع به تخریب روستاهای کردنشین کرد و بسیاری از کردها را مجبور به کوچ به زمین‌های بایر در جنوب کرد. این حوادث منجر به فرار بسیاری از کردها به بریتانیا شد؛ بنابراین، کردهای عراق بخش عمده‌ای از جامعه را تشکیل می‌دهند. در سال ۱۹۷۹، آیت‌الله خمینی در ایران به قدرت رسید و قوانین اسلامی را تصویب کرد. ستم و آزار و اذیت سیاسی گسترده‌ای نسبت به جامعه کرد وجود داشت. از اواخر دهه ۱۹۷۰ تعداد افراد پناهنده از ایران در بریتانیا همچنان زیاد است. در سال ۱۹۸۸، صدام حسین عملیات انفال را در شمال عراق آغاز کرد. این شامل اعدام‌های دسته جمعی و نسل‌کشی کردن جامعه کرد بود. استفاده از سلاح شیمیایی علیه هزاران شهر و روستای منطقه و همچنین شهر حلبچه تعداد کردهای عراق در بریتانیا را افزایش داد. تعداد زیادی از کردها نیز پس از کودتای نظامی ۱۹۸۰ در ترکیه به بریتانیا آمدند. اخیراً، مهاجرت به دلیل ادامه ستم سیاسی و سرکوب اقلیت‌های قومی و مذهبی در عراق و ایران بوده است. برآورد جمعیت کردها در بریتانیا به ۲۰۰ تا ۲۵۰٬۰۰۰ تن می‌رسد.[۴۱]

در دانمارک تعداد قابل توجهی پناهنده سیاسی عراقی وجود دارد که بسیاری از آنها کرد هستند.[۴۲]

در فنلاند، بیشتر کردها در دهه ۱۹۹۰ به عنوان پناهنده عراقی وارد این کشور شدند.[۴۳] کردهای فنلاند به دلیل موقعیت خود به عنوان اقلیتی تحت تعقیب، وابستگی زیادی به دولت عراق ندارند؛ بنابراین، آنها در فنلاند احساس پذیرش و راحتی بیشتری می‌کنند، بسیاری از آنها می‌خواهند از تابعیت عراقی خود خلاص شوند.[۴۴]

از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۹، ۴۳٬۷۵۹ کرد به‌طور غیرقانونی وارد یونان شده‌اند و از ۹٬۷۹۷ متقاضی پناهندگی ۵۲۴ مورد از آنها پذیرش شده‌اند.[۴۵]

آمریکای شمالی

[ویرایش]
مقاله‌های اصلی: کردهای کانادا و کردهای آمریکا

در ایالات متحده اعتقاد بر این است که جمعیت کردها بین ۱۵٬۰۰۰[۴۶] تا ۲۰٬۰۰۰ نفر[۴۷] می‌باشد، منابع دیگر ادعا می‌کنند که تقریباً ۵۸٬۰۰۰ نفر هستند که اکثریت آنها از ایران می‌آیند.[۴۸] تخمین زده می‌شود که حدود ۲۳٬۰۰۰ کرد ایرانی در ایالات متحده زندگی می‌کنند.[۴۸] در طول جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱، حدود ۱۰ هزار پناهنده عراقی در ایالات متحده پذیرفته شدند که بیشتر آنها کرد و شیعه بودند که به جنگ ائتلاف آمریکا کمک کرده‌بودند یا طرفدار آنها بودند.[۴۹] نشویل، تنسی با حدود ۸٬۰۰۰ تا ۱۱٬۰۰۰ نفر بیشترین جمعیت مردم کرد را دارد. در جنوب کالیفرنیا، لس آنجلس، سن دیگو و دالاس، تگزاس نیز کرد وجود دارد.[۵۰]

در کانادا، جمعیت کردها بر اساس سرشماری ۲۰۱۱ کانادا ۱۱٬۶۸۵ نفر[۵۱] است که در این میان کردهای عراق بزرگ‌ترین گروه کردهای کانادا را تشکیل می‌دهند و از تعداد کردهای ترکیه، ایران و سوریه بیشتر هستند. مهاجرت کردها عمدتاً نتیجه جنگ ایران و عراق، جنگ خلیج فارس و جنگ داخلی سوریه بود؛ بنابراین بسیاری از کردهای عراق به دلیل جنگ‌های مداوم و سرکوب کردها و شیعیان توسط دولت عراق به کانادا مهاجرت کردند.[۴۹]

کردستان

[ویرایش]

اکثر کُردها در کردستان مسلمان سنی هستند (بیشتر از مکتب شافعی)، اما اقلیت‌های قابل توجهی نیز به اسلام شیعه، علویت، یزیدیسم، یارسانیسم، مسیحیت و یهودیت پایبند هستند.

ترکیه

[ویرایش]
دختر کُرد در استان ماردین

بر اساس گزارش آژانس ترکیه‌ای KONDA، در سال ۲۰۰۶، از کل جمعیت ۷۳ میلیون نفری ترکیه، ۱۱٫۴ میلیون کُرد و زازا در ترکیه زندگی می‌کردند (نزدیک به ۱۵٫۶۸ درصد از کل جمعیت کشور ترکیه). روزنامه ترکی ملیت در سال ۲۰۰۸ گزارش داد که جمعیت کُردها در ترکیه ۱۲٫۶ میلیون نفر است.[۵۲] بر اساس کتاب حقایق جهانی، کردها ۱۸ درصد از جمعیت ترکیه (حدود ۱۴ میلیون نفر از ۷۷٫۸ میلیون نفر) را تشکیل می‌دهند.[۵۳] منابع کُردی این رقم را ۱۰ تا ۱۵ میلیون کُرد در ترکیه ذکر کرده‌اند.[۵۴]

کردها بیشتر در شمال کردستان، در جنوب شرقی و شرق آناتولی زندگی می‌کنند. اما جمعیت کثیری از کُردها را می‌توان در غرب ترکیه به دلیل مهاجرت داخلی یافت. به گفته رستم ارکان، استانبول استانی است که بیشترین جمعیت کُرد را در ترکیه دارد.[۵۵]

ایران

[ویرایش]
خانواده کرد در بیساران، کردستان ایران

جمعیت کُردها در ایران به ۷ میلیون نفر می‌رسد که اکثریت آنها سنی هستند.[۵۶] کُردهای شیعه در ایران اکثر ساکن استان‌های کرمانشاه و ایلام هستند. همچنین کُردهای استان خراسان در شمال شرق ایران نیز پیرو مذهب شیعه هستند. در جریان انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ در ایران، احزاب سیاسی کُرد در جذب کُردهای شیعه که در آن دوره هیچ علاقه‌ای به خودمختاری نداشتند، ناموفق بودند. با این حال، از دهه ۱۹۹۰، ملی‌گرایی کردی تا حدودی به دلیل خشم و سرکوب خشونت‌آمیز کُردها در کردستان ایران، به مناطق کُردنشین شیعه نیز نفوذ کرده است.

عراق

[ویرایش]
زیارت ایزدی‌ها به معبد لالش، کردستان عراق

در کشور عراق کُردها تقریباً ۱۷ درصد از جمعیت آن را تشکیل می‌دهند. آنها اکثریت سه استان در شمال عراق را تشکیل می‌دهند که با هم به عنوان اقلیم کردستان عراق شناخته می‌شوند. همچنین کُردها در کرکوک، موصل، خانقین و بغداد نیز حضور پررنگی دارند. حدود ۳۰۰٬۰۰۰ کُرد در بغداد پایتخت عراق، ۵۰٬۰۰۰ نفر در شهر موصل و حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در جاهای دیگر در جنوب عراق زندگی می‌کنند.

کُردها به رهبری ملا مصطفی بارزانی از سال ۱۹۶۰ تا ۱۹۷۵ درگیر نبردهای سنگین علیه رژیم‌های متوالی عراق بودند. در مارس ۱۹۷۰، عراق طرح صلحی را برای خودمختاری کُردها اعلام کرد. این طرح قرار بود چهار سال دیگر اجرا شود. با این حال، در همان زمان، رژیم عراق برنامه عرب‌سازی را در مناطق نفت خیز کرکوک و خانقین آغاز کرد. قرارداد صلح دیری نپایید و در سال ۱۹۷۴، دولت عراق تهاجم جدیدی را علیه کُردها آغاز کرد. علاوه بر این، در مارس ۱۹۷۵، عراق و ایران معاهده الجزیره را امضا کردند که بر اساس آن ایران ارائه خدمات به کُردهای عراق را قطع کرد. عراق موج دیگری از عرب‌سازی را با انتقال اعراب به میادین نفتی کُردستان، به ویژه مناطق اطراف کرکوک آغاز کرد. بین سالهای ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۸، تعداد ۲۰۰٬۰۰۰ کُرد به دیگر مناطق عراق تبعید شدند.

سوریه

[ویرایش]

کُردها بزرگ‌ترین اقلیت قومی در سوریه هستند و ۹ درصد جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. کُردهای سوریه همواره با تبعیض و آزار و اذیت دولت مواجه شده‌اند.[۵۷]

کردستان سوریه (روژآوا) نامی غیررسمی است که برخی برای توصیف مناطق کُردنشین شمال و شمال شرق سوریه استفاده می‌کنند.[۵۸] منطقه کُردنشین شمال شرقی بخش بزرگی از استان حسکه را در بر می‌گیرد. شهرهای اصلی این منطقه قامشلی و حسکه است. بسیاری از کُردها به دنبال خودمختاری سیاسی برای مناطق کُردنشین سوریه، مشابه کردستان عراق در عراق، یا استقلال کامل به عنوان بخشی از کردستان بزرگ هستند. نام «کُردستان غربی» (کردی: Rojavayê Kurdistanê) نیز توسط کُردها برای نامگذاری مناطق دارای جمعیت کُرد در سوریه در رابطه با کردستان به کار می‌رود.[۵۹][۶۰][۶۱] از زمان جنگ داخلی سوریه، نیروهای دولتی سوریه بسیاری از مناطق کُردنشین را رها کرده‌اند تا کُردها خلاء قدرت را پر کنند و این مناطق را به‌طور خودمختار اداره کنند.[۶۲]

ماوراء قفقاز (قفقاز جنوبی)

[ویرایش]

ارمنستان

[ویرایش]

بر اساس سرشماری ارمنستان در سال ۲۰۱۱، جمعیت کُردها در ارمنستان به ۳۷٬۴۷۰ نفر می‌رسد.[۶۳] آنها عمدتاً در نواحی غربی ارمنستان زندگی می‌کنند. کُردهای اتحاد جماهیر شوروی سابق ابتدا در دهه ۱۹۲۰ شروع به نوشتن کُردی با الفبای ارمنی کردند و به دنبال آن در سال ۱۹۲۷ به زبان لاتین و سپس در سال ۱۹۴۵ سیریلیک و اکنون به دو خط سیریلیک و لاتین شروع کردند. کردهای ارمنستان رادیوی کُردی را از ایروان و اولین روزنامه کُردی در ریا تزه تأسیس کردند. در انستیتوی شرق‌شناسی دولتی ایروان دپارتمان کُردی وجود دارد. کُردهای ارمنستان اولین کشور تبعیدی بودند که به رسانه‌هایی مانند رادیو، آموزش و مطبوعات به زبان مادری خود دسترسی داشتند اما بسیاری از کُردها از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۵۹ به عنوان جمعیت آذری یا حتی ارمنی نام برده شدند.

گرجستان

[ویرایش]

بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۲ گرجستان، ۲۰٬۸۴۳ کُرد در گرجستان زندگی می‌کنند[۶۴] کُردهای گرجستان عمدتاً در پایتخت تفلیس و روستاوی زندگی می‌کنند.[۶۵] بر اساس گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در سال ۱۹۹۸، حدود ۸۰ درصد از جمعیت کُرد در گرجستان را کُردهای آسیمیله شده تشکیل می‌دهند.

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ The Kurds: culture and language rights (Kerim Yildiz, Georgina Fryer, Kurdish Human Rights Project; 2004): 18% of Turkey, 20% of Iraq, 8% of Iran, 9.6%+ of Syria; plus 3.5–4 million in neighboring countries and the diaspora
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Sandra Mackey , “The reckoning: Iraq and the legacy of Saddam”, W.W. Norton and Company, 2002. Excerpt from pg 350: “As much as 25% of Turkey is Kurdish. ”
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ CIA - The World Factbook: 30million in Turkey (18%[۱] بایگانی‌شده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, ۶٫۵–۷.2 million in Iraq(15-20%)[۲] بایگانی‌شده در ۲۴ دسامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine, 12 million in Iran(10%)[۳] بایگانی‌شده در ۳ فوریه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (all for 2012), plus several million in Syria, neighboring countries, and the diaspora
  4. ↑ Kürtlerin nüfusu 11 milyonda İstanbul"da 2 milyon Kürt yaşıyor - Radikal Dizi. Radikal.com.tr. Retrieved on 2013-07-12.
  5. ↑ Studying the Kurds in Syria: Challenges and Opportunities | Lowe | Syrian Studies Association Bulletin بایگانی‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine. Ojcs.siue.edu. Retrieved on 2013-07-12.
  6. ↑ Henriques, John L. "Syria: issues and historical background". Nova Science Publishers,.{{cite web}}: نگهداری CS1: نقطه‌گذاری اضافه (link)
  7. ↑ Gul, Zana Khasraw (22 July 2013). "Where are the Syrian Kurds heading amidst the civil war in Syria?". Open Democracy. Archived from the original on 10 January 2014. Retrieved 4 November 2013.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ ۸٫۵ ۸٫۶ The cultural situation of the Kurds, A report by Lord Russell-Johnston, Council of Europe, July 2006.
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Ismet Chériff Vanly, “The Kurds in the Soviet Union”, in: Philip G. Kreyenbroek & S. Sperl (eds.), The Kurds: A Contemporary Overview (London: Routledge, 1992). pg 164: Table based on 1990 estimates: Azerbaijan (180,000), Georgia (40,000), Kazakhistan (30,000), Kyrghizistan (20,000), Uzbekistan (10,000), Tajikistan (3,000), Turkmenistan (50,000), Siberia (35,000), Krasnodar (20,000), Other (12,000), Total 450,000
  10. ↑ "Всероссийская перепись населения 2010 г. Национальный состав населения Российской Федерации". Demoscope. Demoscope. Retrieved 4 July 2012.
  11. ↑ "The Human Rights situation of the Yezidi minority in the Transcaucasus" (PDF). United Nations High Commissioner for Refugees. United Nations High Commissioner for Refugees. p. 18.
  12. ↑ "QS211EW - Ethnic group (detailed)". nomis. Office for National Statistics. Retrieved 3 August 2013.
  13. ↑ "Ethnic Group - Full Detail_QS201NI". Retrieved 4 September 2013.
  14. ↑ "Scotland's Census 2011 - National Records of Scotland, Language used at home other than English (detailed)" (PDF). Scotland Census. Scotland Census. Archived from the original (PDF) on 15 February 2020. Retrieved 29 September 2013.
  15. ↑ "Table 4.1.1 Population by individual ethnic groups" (PDF). Government of Kazakhstan. stat.kz. Archived from the original (PDF) on 28 February 2013. Retrieved 28 July 2012.
  16. ↑ Mahmoud A. Al-Khatib and Mohammed N. Al-Ali. "Language and Cultural Shift Among the Kurds of Jordan" (PDF). p. 12. Retrieved 10 November 2012.
  17. ↑ "The Kurdish Diaspora". Institut Kurde De Paris. Retrieved 23 October 2011.
  18. ↑ Andersen, Ole Stig (11 July 2004). "Kurdisk". olestig.dk. Archived from the original on 12 May 2013. Retrieved 6 March 2013.
  19. ↑ "2006-2010 American Community Survey Selected Population Tables". Government of the United States of America. Government of the United States of America. Retrieved 5 August 2013.
  20. ↑ "4.1. Number of resident population by selected nationality" (PDF). Government of Kyrgyzstan. United Nations. Archived from the original (PDF) on 10 July 2012. Retrieved 9 July 2012.
  21. ↑ "Население Кыргызстана" (به روسی). {{cite web}}: Missing or empty |url= (help)
  22. ↑ "2011 National Household Survey: Data tables". Statistics of Canada. Statistics of Canada. Retrieved 19 January 2013.
  23. ↑ "Language according to age and sex by region 1990 - 2011". Statistics Finland. Statistics Finland. Archived from the original on 17 February 2013. Retrieved 19 January 2013.
  24. ↑ Bois, Th. ; Minorsky, V. ; Bois, Th. ; Bois, Th. ; MacKenzie, D.N. ; Bois, Th. "Kurds, Kurdistan." Encyclopaedia of Islam. Edited by: P. Bearman , Th. Bianquis , C.E. Bosworth , E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill, 2009. Brill Online. <http://www.brillonline.nl/subscriber/entry?entry=islam_COM-0544 بایگانی‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۷ توسط Archive-It> Excerpt 1:"The Kurds, an Iranian people of the Near East, live at the junction of more or less laicised Turkey"
    • Michael G. Morony, "Iraq After the Muslim Conquest", Gorgias Press LLC, 2005. pg 265: "Kurds were the only smaller ethnic group native to Iraq. As with the Persians, their presence along the northeastern edge of Iraq was merely an extension of their presence in Western Iran. All of the non-Persian, tribal, pastoral, Iranian groups in the foothills and the mountains of the Zagros range along the eastern fringes of Iraq were called Kurds at that time."
  25. ↑ G. Asatrian, Prolegomena to the Study of the Kurds, Iran and the Caucasus, Vol.13, pp.1-58, 2009: "The ancient history of the Kurds, as in case of many other Iranian ethnic groups (Baluchis, etc.), can be reconstructed but in a very tentative and abstract form"
  26. ↑ Michael G. Morony, "Iraq After the Muslim Conquest", Gorgias Press LLC, 2005. pg 265: "Kurds were only small ethnic group native to Iraq. As with the Persians, their presence along the northeastern edge of Iraq was merely an extension of their presence in Western Iran. All of the non-Persian, tribal, pastoral, Iranian groups in the foothills and the mountains of the Zagros range along the eastern fringes of Iraq were called Kurd at that time.
  27. ↑ E. J. van Donzel, "Islamic desk reference ", BRILL, 1994. ISBN 90-04-09738-4. pg 222: "Kurds/Kurdistan: the Kurds are an Iranian people who live mainly at the junction of more or less laicised Turkey, Shi'i Iran Arab Sunni Iraq and North Syria and the former Soviet Transcaucasia. Several dynasties, such as the Marwanids of Diyarbakir, the Ayyubids, the Shaddadis and possibly the Safawids, as well as prominent personalities, were of Kurdish origin.
  28. ↑ John Limbert, The Origins and Appearance of the Kurds in Pre-Islamic Iran, Iranian Studies, Vol.1, No.2, Spring 1968, pp.41-51. p.41: "In these last areas, the historic road from Baghdad to Hamadan and beyond divides the Kurds from their Iranian cousins, the Lurs."
  29. ↑ RUSSELL, JR 1990 «Pre-Christian Armenian Religion*, dans Aufstieg und Nieder- gang der Romischen Welt, II, 18.4, p. 2679-2692, Berlin-New York, 1990. , pg 2691: "A study of the pre-Islamic religion of the Kurds, an Iranian people who inhabited southern parts of Armenia from ancient times to present, has yet to be written"
  30. ↑ Discoveries from Kurdish Looms by Robert D. Biggs, Mary and Leigh Block Gallery, Northwestern University, 1983, p.9 "Ethnically the Kurds are an Iranian people"
  31. ↑ کرد و پراکندگی او در گسترهٔ ایران‌زمین، ح. بهتویی، تهران، ۱۳۷۷.
    • ایل‌ها و طایفه‌های عشایری کرد ایران. علی میرنیا. تهران: نسل دانش، ۱۳۶۸.
    • آیت محمدی. سیری در تاریخ سیاسی کرد و کردهای قم. قم: پرسمان، ۱۳۸۲
    • کردها نوادگان مادها. و. مینورسکی. نشر ژیار، ۱۳۸۲
    • سیسیل جی ادموندز. کردها، ترک‌ها، عرب‌ها، ترجمهٔ ابراهیم یونسی، ص ۱۳.
    • واسیلی نیکیتین. کرد و کردستان، ترجمهٔ محمد قاضی. نشر درایت، ۱۳۶۳، صص ۴۲–۵۱،
  32. ↑ https://web.archive.org/web/20120212203207/http://www.rau.su/observer/N21_93/21_09.HTM
  33. ↑ http://www.eki.ee/books/redbook/kurds.shtml
  34. ↑ https://www.ethnologue.com/country/lb/languages
  35. ↑ A Modern History of the Kurds – Page 485 by David MacDowall
  36. ↑ Lokman I. Meho; Kelly L. Maglaughlin. Kurdish Culture and Society: An Annotated Bibliography.
  37. ↑ Lebanon a Country Study – Page 83 by Federal Research Division
  38. ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kurdish_population#CITEREFMcDowall2000
  39. ↑ Miller 2000, 101.
  40. ↑ https://web.archive.org/web/20100126090027/http://www.france24.com/en/20100123-corsica-refugee-syria-kurd-france
  41. ↑ «Home». London Museum (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۱-۱۶.
  42. ↑ "Kurdish population". Wikipedia (به انگلیسی). 2024-10-06.
  43. ↑ "Kurdish population". Wikipedia (به انگلیسی). 2024-10-06.
  44. ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kurdish_population#CITEREFSafran2009
  45. ↑ https://web.archive.org/web/20190417093018/http://repository.costas-simitis.gr/sf-repository/bitstream/11649/20403/1/A1S5_ArthLogOmi_F73T11.pdf
  46. ↑ https://archive.today/20200212214434/http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_10_SF4_B01003&prodType=table
  47. ↑ "The Kurdish Diaspora". Institutkurde.org (به انگلیسی). Retrieved 2025-01-16.
  48. ↑ ۴۸٫۰ ۴۸٫۱ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kurdish_population#CITEREFIzady1992
  49. ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kurdish_population#CITEREFPowell2005
  50. ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Kurdish_population#CITEREFKelleyFriedlanderColby1993
  51. ↑ http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=0&GK=0&GRP=0&PID=105396&PRID=0&PTYPE=105277&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2013&THEME=95&VID=0&VNAMEE=&VNAMEF
  52. ↑ Milliyet. "Türkiye'deki Kürtlerin sayısı!". Retrieved 2010-11-13.
  53. ↑ Central Intelligence Agency. "The World Factbook: Turkey". Archived from the original on January 10, 2021. Retrieved 2010-11-13.
  54. ↑ "Kurdish political rights and its impact on the Middle East economy and Stability. By Hiwa Nezhadian".
  55. ↑ "En Büyük Şehri, İstanbul" بایگانی‌شده در ۲۰۱۱-۰۳-۲۳ توسط Wayback Machine, Time Türk, March 25, 2010.
  56. ↑ "UNPO: Iranian Kurdistan". unpo.org (به انگلیسی). 9 May 2024.
  57. ↑ "Syria: End Persecution of Kurds". Human Rights Watch. 26 November 2009. Retrieved 4 October 2011.
  58. ↑ Morris, Loveday (9 August 2012). "Syrian President Bashar al-Assad accused of arming Kurdish separatists for attacks against Turkish government". The Independent. London.
  59. ↑ "Ankara Alarmed by Syrian Kurds' Autonomy". Wall Street Journal. Retrieved 16 August 2012.
  60. ↑ "Syrian Kurds more a chance than challenge to Turkey, if…". Al-Arabiya. Archived from the original on 15 May 2013. Retrieved 16 August 2012.
  61. ↑ "Syrian Kurdish moves ring alarm bells in Turkey". Reuters. 24 July 2012. Retrieved 17 August 2012.
  62. ↑ "Kurds seek autonomy in a democratic Syria". BBC World News. 16 August 2012. Retrieved 16 August 2012.
  63. ↑ "Information from the 2011 Armenian National Census" (PDF). Statistics of Armenia (به ارمنی). Retrieved 27 May 2014.
  64. ↑ "Ethnic Groups of Georgia: Censuses 1926 – 2002" (PDF). Archived from the original (PDF) on 22 November 2015. Retrieved 24 July 2014.
  65. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام report وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جمعیت_کردها&oldid=41424447»