جریان پس‌رو (ژانر)

جریان پس‌رو یا اسلیپ‌استریم (انگلیسی: Slipstream genre) اشکالی از داستان‌های ادبیات گمانه‌زن را نشان می‌دهد که داستان‌های علمی تخیلی، فانتزی و ادبی تخیلی^[۱] را با هم ترکیب می‌کند، یا در مرزهای متعارف ژانر و روایت باقی نمی‌ماند، و مستقیماً از آزمایش‌های جنبش علمی تخیلی موج نو گسترش می‌یابد و در عین حال وام‌گرفته از فانتزی، داستان روان‌شناختی، داستان فلسفی و سایر ژانرها یا سبک‌های ادبیات است.

ریشه نام

این اصطلاح توسط ریچارد دورست بر اساس مصاحبه‌ای با نویسنده مشهور سایبرپانک بروس استرلینگ در میت‌اکسیس ریویو (انگلیسی: Mythaxis Review) ابداع شد.^[۲] او گفت:

این کتاب توسط دوستم ریچارد دورست در حالی ابداع شد که ما دو نفر در حال بحث در مورد یک دسته از کتاب‌های فانتزی غیرژانری بودیم که هیچ نامی برای آن نداشتیم. گفتم: «آن‌ها مطمئناً جریان اصلی نیستند» و «چرا جریان پس‌رو نباشیم؟» او پیشنهاد داد، و من هم فکر کردم که می‌تواند ضرب یک سکه بسیار خوب مناسب باشد.

مفهوم

داستان جریان پس‌رو به‌عنوان «داستان غرابت»^[۳] یا شکلی از نوشتار توصیف شده‌است که از طریق شک و تردید در مورد عناصر واقعیت، «آشنا را غریب یا غریب آشنا» می‌کند.^[۴] برای نشان دادن این موضوع، نمونه‌های اولیه سبک جریان پس‌رو در داستان‌های فرانتس کافکا و خورخه لوئیس بورخس وجود دارند.^[۵]

جیمز پاتریک کلی و جان کسل، نویسندگان داستان‌های علمی تخیلی استدلال کردند که ناهماهنگی شناختی در قلب جریان پس‌رو است و آنقدر که یک اثر ادبی است، مانند ترسناک یا کمدی، یک ژانر به‌شمار نمی‌رود.^[۶] به همین ترتیب، کریستوفر پریست، در مقدمه‌ای بر رمان یخ، اثر آنا کاوان، می‌نویسد: «بهترین راه برای درک جریان پس‌رو این است که آن را به‌عنوان یک حالت ذهنی یا رویکردی خاص در نظر بگیریم؛ رویکردی که خارج از هر طبقه‌بندی است… جریان لغزشی حس «دیگری» را در مخاطب القا می‌کند، مانند نگاهی اجمالی به یک آینه، که تحریف‌کننده واقعیت است.»^[۷]

جستارهای وابسته

منابع

↑ Butler, Andrew M.; Daley, Christopher; Duncan, Roby; Filtness, Emma; Higgins, David M.; Hubble, Nick; Langer, Jessica; Mousoutzanis, Aris; Norman, Joseph; et al. (Contributors) (2013). Hubble, Nick; Mousoutzanis, Aris (eds.). The Science Fiction Handbook. Literature and Culture Handbooks. New York: Bloomsbury. p. 132. ISBN 978-1-4411-7096-5.
↑ Sterling, Bruce (September 2020). "Artist Spotlight on Bruce Sterling". Mythaxis Review. Retrieved 30 December 2021.^{^{[پیوند مرده]}}
↑ Martinsen, Axel (2015-09-15). Idaho Powwow and Other Tales from the Slipstream (به انگلیسی). Lulu Press, Inc. ISBN 978-1-329-18205-9.^{^{[پیوند مرده]}}
↑ Ganteau, Jean-Michel; Onega, Susana (2017). Victimhood and Vulnerability in 21st Century Fiction. Oxon: Routledge. p. 64. ISBN 978-0-415-78829-8.
↑ "A Working Canon of Slipstream Writings" (PDF). Readercon. 2007.
↑ Adams, John Joseph (12 June 2006). "James Patrick Kelly, John Kessel". SciFi.com. Archived from the original on 15 June 2006. Retrieved 2014-09-13.
↑ Kavan, Anna. Foreword. Ice. By Christopher Priest. Peter Owen Publishers.

منابع

Bruce Sterling and Lawrence Person's combined slipstream list from Nova Express, Volume 5, Issue 2.
A Working Canon of Slipstream Writing بایگانی‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine compiled in Readercon ۱۸, ۲۰۰۷.
James Patrick Kelly covers slipstream in two of his "On the Net" columns from Asimov's Science Fiction: Slipstream and Genre.
A roundup of slipstream links, including links to commentary, discussions, and reviews of slipstream texts.
Fantastic Metropolis.com
Webpage on the special issue of Science-Fiction Studies discussing slipstream fiction. Table of Contents and article abstracts.
Slipstream (O de como la Ciencia Ficción ya no es Ciencia Ficción) [Slipstream (Or how Science Fiction is no longer Science Fiction)] (in Spanish).

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[:1-1] Butler, Andrew M.; Daley, Christopher; Duncan, Roby; Filtness, Emma; Higgins, David M.; Hubble, Nick; Langer, Jessica; Mousoutzanis, Aris; Norman, Joseph; et al. (Contributors) (2013). Hubble, Nick; Mousoutzanis, Aris (eds.). The Science Fiction Handbook. Literature and Culture Handbooks. New York: Bloomsbury. p. 132. ISBN 978-1-4411-7096-5.

[2] Sterling, Bruce (September 2020). "Artist Spotlight on Bruce Sterling". Mythaxis Review. Retrieved 30 December 2021.^{^{[پیوند مرده]}}

[3] Martinsen, Axel (2015-09-15). Idaho Powwow and Other Tales from the Slipstream (به انگلیسی). Lulu Press, Inc. ISBN 978-1-329-18205-9.^{^{[پیوند مرده]}}

[:0-4] Ganteau, Jean-Michel; Onega, Susana (2017). Victimhood and Vulnerability in 21st Century Fiction. Oxon: Routledge. p. 64. ISBN 978-0-415-78829-8.

[canon-5] "A Working Canon of Slipstream Writings" (PDF). Readercon. 2007.

[6] Adams, John Joseph (12 June 2006). "James Patrick Kelly, John Kessel". SciFi.com. Archived from the original on 15 June 2006. Retrieved 2014-09-13.

[7] Kavan, Anna. Foreword. Ice. By Christopher Priest. Peter Owen Publishers.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]