توانیر

توانیر
نوع	مهندسی
بنا نهاده	۱۳۴۲
دفتر مرکزی	تهران، ایران
محدودهٔ فعالیت	ایران
مدیر عامل اجرایی	مصطفی رجبی مشهدی
رئیس هیئت مدیره	مصطفی رجبی مشهدی
خدمات	خدمات مهندسی; تولید، انتقال و توزیع برق
مالک	شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس
وبگاه	tavanir.org.ir

شرکت مادرتخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) شرکتی زیرمجموعهٔ وزارت نیروی ایران است که مسئولیت «توسعهٔ تأسیسات تولید، انتقال و عمده‌فروشی برق» را در این کشور برعهده دارد. از دی ماه سال ۱۴۰۲ مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل شرکت توانیر است.^[۲]

۶۰ درصد از سهام و مالکیت شرکت های مختلف این مجموعه متعلق به شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس است.

تاریخچه

توسعهٔ سریع صنعت برق در ایران فکر ایجاد وزارت‌خانه‌ای برای تأمین آب و برق موردنیاز کشور را ایجاد کرد و برهمین‌اساس در ۲۲ اسفند ۱۳۴۲ «وزارت آب و برق» تأسیس شد. در تیرماه ۱۳۴۴ قانون توسعهٔ مؤسسات برق غیردولتی به تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا (مجلسِینِ وقت) رسید. همین‌طور، براساس مادهٔ ۲ قانون سازمان برق ایران، در سال ۱۳۴۶ به وزارت آب و برق اجازه داده شد تا کشور را از نظر تأمین برق بدون الزام به پیروی از تقسیمات کشوری به مناطقی تقسیم و به‌تدریج نسبت به تأسیس شرکت‌های برقِ منطقه‌ای اقدام کند.

در سال ۱۳۴۸ نیز شرکت توانیر با مسئولیت توسعهٔ تأسیسات تولید، انتقال و عمده‌فروشی برق تشکیل شد.

در ۲۸ بهمن ۱۳۵۳، با محول‌کردن برنامه‌ریزی جامع و هماهنگ کردن فعالیت انرژی در سطح کشور به وزارت آب و برق، این وزارت به وزارت نیرو تغییرنام یافت و در همان سال و سال بعد، تغییراتی در اساسنامهٔ «شرکت توانیر» ایجاد شد. پس از انقلاب ایران (۱۳۵۷) و با شرایط جدیدی که در صنعت برق از نظر کیفی و کمّی ایجاد شد، مسئلهٔ تغییرات در ساختار صنعت برق اهمیت ویژه‌ای یافت و سرانجام «شرکت توانیر» در مهرماه سال ۱۳۷۴ به «سازمان مدیریت تولید و انتقال نیروی برق ایران (توانیر)» تبدیل و وظایف و مأموریت‌های معاونت امور برقِ وزارت نیرو به این سازمان محول و پست مدیرعامل این سازمان به معاونت امور برق داده شد.

بالاخره در جلسهٔ مورخ ۲۷ آذر سال ۱۳۸۱ هیئت وزیران، بنا به پیشنهاد وزارت نیرو و تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی، در ساختار شرکت توانیر تغییراتی ایجاد و اساسنامهٔ آن به نام شرکت مادر تخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر) به تصویب رسید.

شرکت‌های زیر مجموعه توانیر شامل ۱۶ شرکت برق منطقه‌ای و ۳۹ شرکت توزیع برق هستند.