تخته بادپناه
تختهٔ بادپناه[۱] (انگلیسی: Leeboard) ابزاری متحرک در قایق‌های بادبانی است که به جای مازهٔ ثابت استفاده می‌شود و به قایق کمک می‌کند از حرکت جانبی در برابر باد جلوگیری کند. برخلاف مازه‌های ثابت، تخته بادپناه معمولاً وزنه تعادل ندارد و نقش متعادل‌کننده ندارد.
انواع
[ویرایش]سه نوع اصلی از تخته بادپناه وجود دارد:
- تخته میانی
- تخته فروبردنی
- تخته جانبی
تخته جانبی معمولاً در دو طرف بدنه قایق نصب می‌شود و در قایق‌های کوچک‌تر ممکن است تنها یک تخته نصب شود. این تخته‌ها عمدتاً در قایق‌های کف‌صاف و قدیمی به‌کار می‌روند.
کارکرد
[ویرایش]تخته جانبی زمانی که در سمت بادگیر پایین آورده شود، به قایق کمک می‌کند تا در برابر حرکت جانبی مقاومت کرده و در آب‌های کم‌عمق یا هنگام خشک شدن قایق مفید باشد. هنگام تغییر جهت باد، تخته سمت بادگیر باید بالا کشیده شود و تخته دیگر پایین آورده شود.
طراحی
[ویرایش]تخته بادپناه معمولاً دارای سطح بیرونی مقعر و داخلی محدب است که شبیه یک بال عمل کرده و نیروی بالابری تولید می‌کند. برخی از قایق‌های بزرگ‌تر مانند کشتی‌های تجاری، تخته‌هایی صاف‌تر و عریض‌تر دارند، اما قایق‌های ماهیگیری معمولاً از تخته‌های باریک‌تر و بلندتر استفاده می‌کنند.
تاریخچه
[ویرایش]استفاده از تخته بادپناه در مناطق مختلفی از اروپا مانند دریای بالتیک، سواحل شمالی فرانسه و انگلستان رایج بوده است. این ابزار در قرن ۱۶ میلادی توسط هلندی‌ها از چینی‌ها الهام گرفته شد و سپس در اروپا توسعه یافت. چینی‌ها در جُنگ‌های خود از آن بهره می‌گرفتند.
تخته بادپناه به دلیل امکان استفاده در آب‌های کم‌عمق و عدم نیاز به مازه ثابت، به سرعت در هلند و سایر مناطق اروپا رایج شد و به ویژه در بازرگانی دریایی داخلی و خارجی نقش مهمی داشت.
منابع
[ویرایش]- ↑ Farsi123. “Farsi123 فارسی یک دو سه، ” 2020. https://www.farsi123.com/?word=leeboard.
- Wikipedia-bijdragers, "Zwaard (zeilboot)," Wikipedia, de vrije encyclopedie, https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zwaard_(zeilboot)&oldid=68090356 (accessed januari 5, 2025).
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Leeboard». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۲۵.
پیوند به بیرون
[ویرایش]