تاریخ لیما
تاریخ لیما، پایتخت پرو با ساخت آن توسط استعمارگر فرانسیسکو پیزارو در ۱۸ ژانویه ۱۵۳۵ آغاز میشود. این شهر در دره رود ریمک در منطقهای با سیاستهای ایچما نهاده شده بود. این شهر بهزودی پایتخت نایبالملکنشین پرو و مقر تماشاچیان سلطنتی در سال ۱۵۴۳ شد. در سده هفدهم این شهر به عنوان پایگاهی برای تجارت علیرغم خطر زمینلرزه و دزدان دریایی پیشنهاد شد. با این وجود، رفاه شهر در سده هجدهم میلادی به علت رکود اقتصادی و اصلاحات بوربونی به پایان رسید.
مردمان لیما در طول جنگ استقلال پرو در سال ۱۸۲۱–۲۴ نقش دوجانبهای داشتند و شهر از هر دو طرف سلطنتخواهان و میهنپرستان به یک اندازه ویران شد. لیما پایتخت جمهوری پرو نهاده شد. در طول سده نوزدهم میانه این شهر یک دوران کوتاهمدت رفاه داشت تا اینکه جنگ اقیانوس آرام منجر به تاراج و ویرانی لیما توسط سربازان شیلیایی شد. پس از جنگ، شهر به سوی یک دوران گسترش جمعیتی و بازسازی زیرساختی رفت. جمعیت لیما در دهه ۱۹۴۰ به دلیل مهاجرت از مناطق کوهستانی پرو در رشتهکوه آند شتاب یافت. این رخداد منجر به افزایش مناطق مسکونی سرپوشیده در شهر شد زیرا خدمات عمومی نتوانستند با توسعه شهر همگام شوند.
بنیانگذاری
[ویرایش]در دوران پیشاکلمبی، توسط چندین قبیله سرخپوست مستقر شده بود. پیش از شکلگیری امپراتوری اینکا، دره رودهای رود ریمک و لورین توسط سیاستهای تمدن ایچما اداره میشد.[۱]حضور آنها را میتوان به عنوان ۴۰ هرم که سامانه آبیاری درهها را شکل میداد دید.[۲]
در سال ۱۵۳۲، گروهی از کنکیستادورها به رهبری فرانسیسکو پیزارو در دوران فتح پرو توسط اسپانیا به دنبال مکانی برای سکونت و مناسب برای پایتخت بودن میگشتند.انتخاب نخست او شهر خاوخا در میان کوههای آند بود اما آنجا به علت ارتفاع بالا و دور بودن از دریا نامناسب در نظر گرفته شد.[۳] گشتزنهای اسپانیایی مکان بهتری در دره ریمک که به اقیانوس آرام نزدیک بود، آب فراوان و مواد چوبی داشت و دارای زمینههای گسترده ساخت و ساز و آب و هوای مناسب نیز بود؛ بنابراین پیزارو شهر لیما را در مرکز خط ساحلی پرو در ۱۷ ژانویه ۱۵۳۵ بنیانگذاری کرد.[۴] کارلوس خورتا در زمانشناسی فتح پادشاهیهای پرو (اسپانیایی: Cronología de la conquista de los Reinos del Perú) مینویسند که:
شهر لیما در ۱۸ ژانویه بنیانگذاری شد و به آن شهر پادشاهان به افتخار پادشاهان مقدس که در آنجا جشن میگرفتند گفته میشد. در کلیسا، پایه و بنیان شهر آغاز شد، جایی که پیزارو نخستین کلنگ را بر زمین زد.[۴]
در اوت ۱۵۳۶، شهر تازه ساختهشده توسط سربازان مانکو اینکا یاکویی، رهبر شورشی ضد اسپانیاییها محاصره شد. پس از نبردی در شهر و اطراف آن، سربازان اسپانیایی و متحدان سرخپوستشان که پیزارو رهبری آنها را بر عهده داشت، شورش شکست خورد.[۵]
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]منابع
[ویرایش]- Andrien, Kenneth. Crisis and decline: the Viceroyalty of Peru in the seventeenth century. Albuquerque: University of New Mexico Press, 1985. شابک ۰−۸۲۶۳−۰۷۹۱−۴
- Anna, Timothy. The fall of the royal government in Peru. Lincoln: University of Nebraska Press, 1979. شابک ۰−۸۰۳۲−۱۰۰۴−۳
- Clayton, Lawrence. "Local initiative and finance in defense of the Viceroyalty of Peru: the development of self-reliance". Hispanic American Historical Review 54 (2): 284–304 (مه ۱۹۷۴). DOI 10.2307/2512570
- Conlee, Christina, Jalh Dulanto, Carol Mackay and Charles Stanish. "Late Prehispanic sociopolitical complexity". In Helaine Silverman (ed.), Andean archaeology. Malden: Blackwell, 2004, pp. 209–236. شابک ۰−۶۳۱−۲۳۴۰۰−۴
- Dietz, Henry. Poverty and problem-solving under military rule: the urban poor in Lima, Peru. Austin: University of Texas Press, 1980. شابک ۰−۲۹۲−۷۶۴۶۰-X
- Hemming, John. The conquest of the Incas. London: Macmillan, 1993. شابک ۰−۳۳۳−۵۱۷۹۴−۶
- Higgings, James. Lima. A cultural history. Oxford: Oxford University Press, 2005. شابک ۰−۱۹−۵۱۷۸۹۱−۲
- (به اسپانیایی) Murillo, Félix Alfaro. Lima Metropolitana perfil socio-demográfico. Lima: Instituto Nacional de Estadística e Informática, 1996. Retrieved on August 12, 2007.
- Huerta, Carlos: Cronología de la Conquista de los Reinos del Perú (1524–1572). Lima, 2013. شابک ۹۷۸-۶۱۲-۰۰-۱۴۰۶-۶
- Klarén, Peter. Peru: society and nationhood in the Andes. New York: Oxford University Press, 2000. شابک ۰−۱۹−۵۰۶۹۲۸−۵
- Ramón, Gabriel. "The script of urban surgery: Lima, 1850–1940". In Arturo Almandoz (ed.), Planning Latin America's capital cities, 1850–1950. New York: Routledge, 2002, pp. 170–192. شابک ۰−۴۱۵−۲۷۲۶۵−۳
- Walker, Charles. "The upper classes and their upper stories: architecture and the aftermath of the Lima earthquake of 1746". Hispanic American Historical Review 83 (1): 53–82 (فوریه ۲۰۰۳).