بخاراییان سیبری
._Auguste_Wahlen._Moeurs,_usages_et_costumes_de_tous_les_peuples_du_monde._1843.jpg)
بخاراییان سیبری (در زبان محلی:بخارایی، به روسی: Бухарцы بوخارچی) از گروه‌های قومی سیبری هستند. ایشان از بازماندگان بازرگانانی هستند که از سدهٔ دهم هجری و از خانات بخارا به این سرزمین آمده‌اند و مسلمان و حنفی مذهب‌اند. مهاجرت بخاراییان به این سرزمین در نتیجهٔ تجارت و مبادلات اقتصادی فعال میان امیرنشین بخارا و سیبریه صورت پذیرفته‌است؛ چنانچه از اینجا و از طریق رود ایرتیش و دیگر رودهای قابل قایقرانی کالاهایی چون چرم، خز و ماهی را به فرارود می‌بردند و در مقابل کاغذ، میوهٔ خشک و مصنوعات فلزی و کالاهای زینتی را. بخاراییان با تاتارهای سیبری درآمیخته‌اند و به گویش محلی تاتار صحبت می‌کنند با این حال در زبان ایشان تعداد زیادی واژه فارسی وجود دارد.[۱]
نام این مردم از شهر تاجیک‌نشین بخارا در جمهوری ازبکستان امروزی آمده‌است. روس‌ها به‌طور کلی تمامی کاروان‌هایی را که از آسیای میانه می‌آمدند را، فارغ از اصالت و تبار، بخارایی می‌نامیدند و تصور درستی از جغرافیا و مردم آن منطقه نداشتند. از آنجا که بخارایی‌های مسلمان سیبری در روسیه از مزایا و امتیازات قانونی برخوردار بودند، تاتارهای بارابا گاهی خود را از آن‌ها جا می‌زدند.[۲]
جمعیت
[ویرایش]در سرشماری در سال ۱۹۲۶، تعداد بخاراییان سیبری ۲۳٬۷۰۰ تن اعلام شد که عمدتاً در توبولسک، تارا و تیومن ساکن بودند. در تیومن یک رایون وجود دارد که رسماً بخارایی‌نشین (به روسی: Бухарская слобода) نامیده شده‌است. چندین سکونت‌گاه در استان اومسک نیز توسط بخارایی‌ها ایجاد شده‌است.
منابع
[ویرایش]- ↑ مدخل بخاراییان سیبریه در دانشنامه جهان اسلام
- ↑ Frank, Allen J. (1 April 2000). "Varieties of Islamization in Inner Asia The case of the Baraba Tatars, 1740-1917". Cahiers du monde russe. Éditions de l’EHESS: 255, 261. doi:10.4000/monderusse.46. ISBN 2-7132-1361-4. ISSN 1777-5388.